Ο άνθρωπος, μέσα στο μεγαλείο της ύπαρξής του και «τυφλωμένος» από τη μοναδικότητα της υψηλής νοημοσύνης του, συχνά ξεχνάει ότι μέσα στον κόσμο των υπάρξεων δεν είναι παρά μία από τις πολλές μικροσκοπικές φυσαλίδες ζωής, και ότι το μέγεθος της ομορφιάς ολόκληρης της ύπαρξής του έγκειται στο γεγονός ότι ο ίδιος αποτελεί μία επιτομή της φύσης…
Επιμέλεια: Σοφία Παπαδοπούλου, Χημικός-Πρόεδρος ΕΛ.Ε.Μ.Ε.Ε.Α. (Ελληνική Εταιρεία Μελέτης και Εφαρμογής Επιστήμης Αγιουρβέδα) σε συνεργασία με το R&D της Himalaya Drug Co.
Όλες οι λεπτομέρειες της φύσης είναι καταγεγραμμένες στα κύτταρα του, τα οποία στην ουσία αποτελούνται από τα ίδια βασικά στοιχεία – Γη, Νερό, Φωτιά, Αέρα και Αιθέρα – τα οποία συνθέτουν όλα ανεξαιρέτως τα υλικά. Πιο συγκεκριμένα:
♦Η Γη, χαρακτηριστικό της οποίας είναι η σταθερότητα, εκδηλώνεται στον άνθρωπο ως οστά, δόντια, κύτταρα, και ιστοί.
♦Το νερό, χαρακτηριστικό του οποίου είναι η κίνηση ή ροή, εκδηλώνεται στα κάθε είδους υγρά του οργανισμού – το αίμα, τη λέμφο, κ.λπ. – και αποτελεί το μέσο μεταφοράς της ενέργειας, των ορμονών, των άχρηστων ουσιών, ενώ παράλληλα ρυθμίζει τη θερμοκρασία του σώματος.
♦Η φωτιά χαρακτηρίζει τις αλλαγές του υλικού κόσμου και με τη βοήθειά της μετασχηματίζεται η κατάσταση της ύλης (για παράδειγμα, η συμπύκνωση και η εξάτμιση) – είναι η θερμότητα που αναπτύσσεται μέσα στο σώμα και καίει και μετατρέπει την τροφή σε λίπος ή σε ενέργεια, η οποία συγκρατεί δεμένα μεταξύ τους τα άτομα των μορίων μας.
♦Ο αέρας, χαρακτηριστικό του δυναμισμού, βοηθά τη φωτιά να κάψει. Η αεριώδης μορφή της ύλης (οξυγόνο) αποτελεί τη βάση όλων των αντιδράσεων για την πραγματοποίηση των οποίων είναι απαραίτητη η μεταφορά ενέργειας, (για παράδειγμα οι οξειδώσεις που λαμβάνουν χώρα μέσα στον οργανισμό μας).
♦Ο αιθέρας χαρακτηρίζει το Χώρο μέσα στον οποίο υπάρχει το σώμα: όπως ακριβώς και στον εξωτερικό χώρο, η έκταση είναι κι εδώ απεριόριστη, εάν σκεφθεί κανείς ότι τα άτομα είναι μόνο 0,00001 φορτισμένα σωματίδια, ενώ το υπόλοιπο 0,99999 είναι κενότητα.
Ένας από τους πολλούς πανάρχαιους Ινδικούς κανόνες αναφέρει ότι πρέπει να «αναγνωρίσουμε αυτό το γεγονός ως κύριο παράγοντα που καθορίζει την υγεία όλων των υπάρξεων».
Η Αγιουρβέδα, για παράδειγμα, η οποία στην κυριολεξία σημαίνει «Επιστήμη (Veda) της ζωής (Ayu)» ισχυρίζεται ότι αυτά τα πέντε στοιχεία συνδυάζονται μεταξύ τους σε ζεύγη, δημιουργώντας έτσι τρεις ισχυρές δυνάμεις/αλληλεπιδράσεις που ονομάζονται «Dosha». Η ισορροπία αυτών των ζευγών, τόσο μεμονωμένα όσο και μεταξύ τους, αποτελεί το κλειδί για την ισορροπία του νου και του σώματος.
♦Vata: Με κυρίαρχο το στοιχείο του αέρα, το Vata χαρακτηρίζει το ζεύγος «αέρα και αιθέρα». Εδρεύει κυρίως στο κόλον και δευτερευόντως στα αυτιά, τα οστά, τα έντερα και το δέρμα. Σε φυσικό επίπεδο, το Vata ελέγχει την κίνηση, την αναπνοή, τις αισθητήριες λειτουργίες, όπως για παράδειγμα την αίσθηση της αφής, και την κινητική λειτουργία, όπως νευρικά ερεθίσματα, εκκρίσεις, απεκκρίσεις κ.λπ., ενώ σε ψυχολογικό επίπεδο τη ζωτική ορμή, τις σκέψεις και το άγχος.
Υπερβολικά υψηλό Vata μπορεί να προκαλέσει: υψηλή αρτηριακή πίεση, ερεθισμό των νεύρων, προβλήματα με αέρια, σύγχυση και αίσθημα ανεπάρκειας, καθώς και συμφόρηση, δυσκοιλιότητα, απώλεια ακοής, (συναισθηματική) αδιαφορία, κλπ.
♦Pitta: Ενέργεια που χαρακτηρίζεται από την αλληλεπίδραση των στοιχείων της φωτιάς και του νερού, με κυρίαρχη τη δύναμη της φωτιάς.
Το Pitta εκδηλώνεται κυρίως στο λεπτό έντερο, το στομάχι, τους ιδρωτοποιούς αδένες, τα ένζυμα, τις ορμόνες, τις χημικές ουσίες του εγκεφάλου που συνδέονται με τις παρορμήσεις, το λίπος, τα μάτια και το δέρμα.
Σε φυσικό επίπεδο, το Pitta ελέγχει το μεταβολισμό, την απορρόφηση των θρεπτικών ουσιών, τη θερμοκρασία του σώματος, το χρώμα του δέρματος, τη λάμψη των ματιών, ενώ σε ψυχολογικό επίπεδο συνδέεται με την κατανόηση, την αντίληψη, την ευφυΐα, και συναισθήματα όπως ζήλεια, θυμό, ανταγωνισμό, κ.λπ.
Υπερβολικά υψηλό Pitta ή φωτιά προκαλεί έλκη, δερματικά προβλήματα, ορμονικές διαταραχές ή διατάραξη της ισορροπίας. Από την άλλη, υπερβολικά χαμηλό Pitta συμβάλλει στον αργό μεταβολισμό, μείωση της αντίληψης/κατανόησης, νοητική και πνευματική βραδύτητα, λήθαργο.
♦Kapha: αποτέλεσμα της αλληλεπίδρασης των στοιχείων του νερού και της γης. Με επικρατέστερη τη δύναμη του νερού, στην ουσία το Kapha αναμιγνύει και ομογενοποιεί τα στοιχεία της γης και του νερού, τόσο μεταξύ τους όσο και με όλα τα υπόλοιπα στοιχεία. Υπό αυτή την έννοια, θεωρείται ισορροπιστική δύναμη…
Βρίσκεται κυρίως στο κεφάλι, το στήθος, το στόμα, το λαιμό, τη μύτη, τα ιγμόρεια, το στομάχι, τις αρθρώσεις, το κυτταρόπλασμα, το πλάσμα και σε όλες τις υγρές εκκρίσεις του σώματος, για παράδειγμα τις βλέννες.
Στερεοποιεί το σώμα και αποτελεί υλικό της φυσικής δόμησης του οργανισμού, λιπαίνει τις αρθρώσεις, επουλώνει τις πληγές, ενισχύει το ανοσοποιητικό σύστημα.
Σε φυσικό επίπεδο, το Kapha ελέγχει τη σταθερότητα, υπό την έννοια ότι διατηρεί την αντοχή του σώματος, συμβάλλει στην ανάπτυξη και εξέλιξη, ενώ σε ψυχολογικό επίπεδο συνδέεται άμεσα με το μνημονικό, τη συνέπεια, την απληστία, τις προσκολλήσεις, την κτητικότητα, την ηρεμία, την αγάπη και τη συγχώρεση.
Υπερβολικά υψηλό Kapha προκαλεί συμφόρηση λόγω συγκέντρωσης βλεννών στα ιγμόρεια, τη μύτη, τους πνεύμονες καθώς και νοητική ακαμψία (επιμονή), ψυχρές σκέψεις και αίσθημα μειονεξίας. Το Kapha μπορεί να οδηγήσει σε καταστροφή του βλεννογόνου του στομάχου προκαλώντας καούρες, ξηρότητα της αναπνευστικής οδού, αδυναμία εστίασης της σκέψης, έλλειψη συγκέντρωσης.
Τα Dosha είναι βιο-ενέργειες ή ιδιοσυγκρασίες που, ανάλογα με το ποιο από τα τρία κυριαρχεί, καθορίζουν τον «τύπο» του ατόμου.
Επιπλέον, η Αγιουρβέδα ισχυρίζεται ότι αν και όλοι οι άνθρωποι ταξινομούνται ανάλογα με το ποιο από τα παραπάνω Dosha υπερισχύει στον καθένα, το κάθε άτομο ξεχωριστά χαρακτηρίζεται από μία μοναδικότητα, η οποία οφείλεται σε ένα περίεργο και απαράμιλλο αναλογικό συνδυασμό των πέντε στοιχείων των τριών βιο-ενεργειών που αναφέρονται παραπάνω.
Αυτός ο μοναδικός και απαράμιλλος συνδυασμός ξεκινά τη στιγμή της σύλληψης του ατόμου, και συνθέτει το πλαίσιο μέσα στο οποίο το άτομο ζει και κινείται καθ’ όλη τη διάρκεια της ζωής του. Έτσι, φαίνεται να έχει βάση ένα αρχαίο ρητό που λέει «η κύρια φύση του ατόμου δεν αλλάζει ποτέ». Αποτελεί τη μοναδική σύσταση της φυσικής, νοητικής και πνευματικής δομής του κάθε ατόμου.
Στην Αγιουρβέδα, αυτή η έμφυτη, βασική, μοναδική μορφή ονομάζεται «Prakriti» (βασική φύση) του ατόμου, και χαρακτηρίζει την τέλεια ισορροπία της δημιουργίας. Ωστόσο, αυτή η Prakriti υφίσταται συνεχείς αναστατώσεις και διαταράξεις – όλοι οι περιβαλλοντικοί παράγοντες από τη φύση τους προσθέτουν ή απομακρύνουν στοιχεία με αποτέλεσμα να διαταράσσεται μία από τις διαστάσεις ατόμου, κατάσταση που ονομάζεται «Vikruti».
Όσο πιο διαταραγμένη είναι η «Vikruti» (αρνητική επίδραση επί των Dosha) ενός ατόμου, τόσο πιο πολύ επηρεάζεται η Prakriti του ατόμου αυτού (έμφυτη σύνθεση των dosha), και τόσο πιο δυσάρεστα αισθάνεται το άτομο – όταν δε, το κενό που δημιουργείται καταλήξει να γίνει αφόρητο, το άτομο αρρωσταίνει, σωματικά ή συναισθηματικά, και ουσιαστικά, ο αγιουρβεδικός όρος «διατάραξη της ισορροπίας» χρησιμοποιείται μέσα σε αυτό το πλαίσιο.
Η Αγιουρβέδα περιέχει και χρησιμοποιεί όλα τα θεραπευτικά μέτρα που σχετίζονται με τη φυσική, νοητική, κοινωνική και πνευματική αρμονία. Η προσέγγιση στη φυσική υγεία, τη νοητική διαύγεια και την πνευματική πλήρωση, τις νοητικές σκέψεις ή τα συναισθήματα είναι εξίσου σημαντική με τα συμπτώματα και τις ασθένειες του φυσικού σώματος – με μία κουβέντα, οι φυσικές ασθένειες δεν είναι τίποτε άλλο παρά η εκδήλωση κάποιας νοητικής/συναισθηματικής διαταραχής ή ανισορροπίας.
Μάς διδάσκει πολλά: από το πώς να διατηρήσουμε την υγεία μας ως το πώς θα έχουμε μια «στάση ζωής» που θα μας πάει πιο… ψηλά.
Πηγή: NaturaNrg #14
