Η ανδρική υπογονιμότητα είναι ταχέως εξαπλούμενη στο Δυτικό κυρίως πληθυσμό. Υπολογίζεται ότι σε 40-45% των υπογόνιμων ζευγαριών, υπεύθυνος είναι ο ανδρικός παράγοντας, εκείνος της ποσότητας και της ποιότητας του σπέρματος.
του Σπύρος Α. Κυβέλλος – Ιατρός, Γ.Γ. Έρευνας Διεθνούς Ακαδημίας Κλασικής Ομοιοπαθητικής, www.vithoulkas.com, www.homeopathy.gr, www.classical-homeopathy.gr
Οι ενδοκρινολογικές διαταραχές που οδηγούν σε χαμηλά επίπεδα τεστοστερόνης (υπογοναδοτροφικός υπογοναδισμός) αφορούν ένα πολύ μικρό ποσοστό των υπογόνιμων ανδρών και απαιτούν ειδική ορμονική θεραπεία. Με δεδομένο, ωστόσο, το γεγονός ότι εάν δεν έχουν υπάρξει μόνιμες βλάβες στα όργανα παραγωγής σπέρματος από παλαιότερους τραυματισμούς ή φλεγμονές, η ποσοτική ή ποιοτική επάρκεια σπέρματος αντανακλά κατά ένα μεγάλο βαθμό και τη γενικότερη υγεία του άνδρα.
Παράγοντες που συμβάλλουν στην ανδρική υπογονιμότητα
Aντιλαμβανόμαστε τη σημασία που έχουν διαφορετικοί παράγοντες που προάγουν ή όχι αυτήν την υγεία στην ανδρική υπογονιμότητα. Κάπνισμα, λήψη αλκοόλ, λήψη χημικών φαρμάκων (ιδιαιτέρως στεροειδών) υπερβολική σωματική κόπωση, έλλειψη επαρκούς ύπνου, μειωμένη λήψη βιταμινών και ιχνοστοιχείων (ιδιαιτέρως βιταμίνης C και ψευδαργύρου) λόγω κακής ποιότητας διατροφής, έκθεση σε ακτινοβολίες και τοξικές ουσίες, συχνή επαφή με πηγές θερμικής ενέργειας είναι λίγοι από τους πάρα πολλούς –μη ανατομικούς- παράγοντες που μπορεί να επηρεάσουν την ποσοτική και ποιοτική επάρκεια του σπέρματος.
Οι μη ειδικές, ιδιοπαθείς, διαταραχές του σπέρματος, δηλαδή εκείνες που δεν μπορούν να αποδοθούν σε κάποιον σαφή ανατομικό ή ενδοκρινολογικό παράγοντα, είναι και οι πιο συχνές.
- Πρόκειται για διαταραχές στην ποσότητα (ολιγοσπερμία),
- την κινητικότητα (ασθενοσπέρμία)
- ή τη μορφολογία (τερατοσπερμία) του σπέρματος,
- ή και συνδυασμός αυτών.
Η πιο δύσκολα θεραπεύσιμη διαταραχή είναι η αζωοσπερμία, που ορίζεται ως πλήρης απουσία σπερματοζωαρίων από το σπέρμα και μπορεί να είναι αποφρακτική ή μη αποφρακτική. Η μη αποφρακτική υποδηλώνει ορχική ανεπάρκεια και μπορεί να είναι επίσης ιδιοπαθής ή να οφείλεται σε φλεγμονές, τραυματισμούς, κρυψορχία, ακτινοβολίες και άλλους εξωγενείς παράγοντες.
Δυστυχώς οι μη ειδικές διαταραχές της σπερμογένεσης (ιδιοπαθής, ολιγο-ασθενο-τερατο-ζωοσπερμία) έχουν αυξανόμενη επίπτωση στο δυτικό πληθυσμό, με αποτέλεσμα την αύξηση των υπογόνιμων ζευγαριών. Οι περισσότερες θεραπευτικές παρεμβάσεις σε αυτές τις διαταραχές είναι εμπειρικές και έχουν φτωχό αποτέλεσμα. Ωστόσο, τα τελευταία χρόνια, ενθαρρυντικά αποτελέσματα στον τομέα αυτό έχουν εμφανιστεί στη βιβλιογραφία με την Ομοιοπαθητική Ιατρική. Δεδομένης της φυσικής δράσης της Ομοιοπαθητικής πάνω στον ανθρώπινο οργανισμό, η ενίσχυση στο συνολικό νευρο-ενδοκρινο-ανοσολογικό προφίλ που επιχειρείται με τη θεραπεία, φαίνεται ότι επηρεάζει θετικά και την παραγωγή του σπέρματος στα περιστατικά ιδιοπαθών διαταραχών αυτού.
Τα πρώτα αποτελέσματα είναι ενθαρρυντικά
Οι πρώτες αναφορές για θετικά αποτελέσματα ξεκίνησαν με μεμονωμένα περιστατικά, ενώ στη συνέχεια παρουσιάστηκαν και οι πρώτες μελέτες. Τα θετικά αποτελέσματα οδήγησαν στη δημιουργία ερευνητικών πρωτοκόλλων, όπως αυτό που διεξήχθη στο Νοσοκομείο «Έλενα Βενιζέλου» για τη θεραπευτική δράση της Ομοιοπαθητικής στα υπογόνιμα ζευγάρια, με την συνεργασία της Διεθνούς Ακαδημίας Κλασικής Ομοιοπαθητικής. Εάν και η μελέτη σχεδιάστηκε και απέδειξε τη δράση της Ομοιοπαθητικής θεραπείας στη γυναικεία υπογονιμότητα, εντούτοις, σε πολλά από τα ζευγάρια που συνέλαβαν χορηγήθηκε επιτυχώς θεραπεία και στους άντρες λόγω ιδιοπαθών διαταραχών του σπέρματος.
Η κλινική εμπειρία έχει δείξει ότι τα καλύτερα αποτελέσματα της Ομοιοπαθητικής Ιατρικής αφορούν περιστατικά με ιδιοπαθή ολιγο-ασθενοσπερμία. Στις περιπτώσεις αυτές, μία αύξηση της κινητικότητας του σπέρματος παρατηρείται ήδη από τον πρώτο μήνα της θεραπείας, ενώ σημαντική αύξηση και του αριθμού των σπερματοζωαρίων παρατηρείται κατά τον τρίτο μήνα της θεραπείας. Υπάρχουν πολλά περιστατικά ανδρών των οποίων το σπέρμα έγινε γόνιμο μέσα στον πρώτο χρόνο της θεραπείας, ενώ είναι ενδιαφέρον ότι σε πολλούς άνδρες το θετικό θεραπευτικό αποτέλεσμα διατηρήθηκε επί μακρόν, με αποτέλεσμα και επόμενη τεκνοποίηση.
Η Ομοιοπαθητική θεραπευτική δράση σε αυτές τις περιπτώσεις φαίνεται συνήθως εμμέσως από την αρχή, πριν ακόμα ελεγχθεί το πρώτο σπερμοδιάγραμμα, με την αναφορά των ασθενών περί τόνωσης της ενέργειάς τους, βελτίωση της ποιότητας του ύπνου τους και μείωσης του άγχους τους.
Η επίδραση των μειωμένων επιπέδων ανδρογόνων στην αντρική προσωπικότητα
Θα πρέπει να ειπωθεί στο σημείο αυτό ότι η ανάλυση των περιστατικών δείχνει μια στατιστική σχέση της ύπαρξης ιδιοπαθούς ολιγο-ασθενοσπερμίας με την εμφάνιση συναισθημάτων δειλίας, ανεπάρκειας, υποχωρητικότητας και μη διεκδίκησης.
Η εξήγηση για αυτή τη συσχέτιση πρέπει να βρίσκεται κεντρικά στην επίδραση των μειωμένων επιπέδων ανδρογόνων στην αντρική προσωπικότητα ή και αντίστροφα στην επίδραση «ευνουχιστικών» για τον άντρα συνεχών εξωγενών καταστάσεων, όπως η εργασιακή καταστολή, η μείωση της αυτοπεποίθησης, η αναγκαστική αναστολή του θυμού και της αντίδρασης, αλλά και το άγχος της μη εκπλήρωσης του αντρικού καθήκοντος της επιβίωσης της οικογένειας, καταστάσεις που είναι πιθανόν να επηρεάζουν σε βάθος χρόνου τα επίπεδα των ανδρογόνων. Περισσότερες μελέτες στο θέμα αυτό θα ήταν αναγκαίες.
