Καρύδα. Την αγαπάμε γιατί έχει άρωμα και γεύση καλοκαιριού. Γιατί και μόνο με τη σκέψη μάς ταξιδεύει σε ονειρεμένους προορισμούς, σε μέρη μακρινά, εξωτικά…
της Μαρίας Γκέκα
Και μπορεί για εμάς να είναι το απόλυτο σύμβολο διακοπών, αλλά σε εκείνους που ζουν στις τροπικές περιοχές έχει να προσφέρει πολύ περισσότερα. Οι Ινδονήσιοι ισχυρίζονται ότι ο κοκοφοίνικας και ο καρπός του έχει «τόσες χρήσεις όσες είναι και οι ημέρες του χρόνου». Στις Φιλιππίνες λένε ότι:
«Όποιος φυτεύει κοκκοφοίνικα φυτεύει σκεύη και ρουχισμό, τροφή και ποτό, σπίτι για να μείνει ο ίδιος, καθώς και κληρονομιά για τα παιδιά του».
Εδώ και αιώνες, η καρύδα αποτελεί την κύρια πηγή τροφής για όσους ζουν στους τροπικούς κύκλους. Κι ο λόγος είναι απλός: παρέχει νερό, γάλα και λάδι. Το καθαρό, γλυκό υγρό που υπάρχει στον άγουρο, πράσινο καρπό είναι γνωστό ως νερό ή χυμός της καρύδας. Το γάλα της, από την άλλη μεριά, προέρχεται από την ανάμιξη της σάρκας της με νερό – έπειτα από συμπίεση, ενώ από τον ώριμο καρπό, αποξηραμένο στον ήλιο, εξάγεται το θρεπτικό της λάδι.
√ Κι αν λατρεύετε την καρύδα για το εξωτικό άρωμά της και την ιδιαίτερη γεύση της, υπάρχει ένας πολύ βασικός λόγος για να τη βάλετε στη ζωή σας: τα σούπερ θρεπτικά της συστατικά που θα μετατρέψουν τα πιάτα σας σε «βόμβες αντιοξειδωτικών» και θα χαρίσουν στο δέρμα σας απίστευτη νεότητα. Δεν είναι τυχαίο, άλλωστε, που το όνομά της στα ινδικά σημαίνει: «το δένδρο της ζωής».
Ένας καρπός-θαλασσοπόρος
Ο κοκκοφοίνικας ευδοκιμεί στις περισσότερες τροπικές ακρογιαλιές, με την προϋπόθεση ότι υπάρχουν επαρκείς βροχοπτώσεις. Αν και οι ντόπιοι μπορεί να φυτεύουν τον πολύχρηστο κοκκοφοίνικα, το δέντρο αυτό έχει «ταξιδέψει» μόνο του σε μερικά από τα πιο απομονωμένα μέρη του πλανήτη. Όταν η καρύδα ωριμάσει, πέφτει στο έδαφος και παρασύρεται στη θάλασσα. Το ινώδες περίβλημά της περιέχει αρκετό αέρα, και επιπλέει εύκολα στο νερό. Έτσι, αν βρεθεί σε ανοιχτή θάλασσα, μπορεί να ταξιδέψει σε μεγάλες αποστάσεις. Οι καρύδες αντέχουν άνετα τρεις μήνες στη θάλασσα. Μερικές φορές παρασύρονται χιλιάδες χιλιόμετρα μακριά. Όταν βρεθούν σε κατάλληλη ακτή θα βρουν τρόπο να φυτρώσουν και να ευδοκιμήσουν. Και αυτό είναι το μυστικό της επιτυχίας της ως κοσμογυρισμένου ταξιδιώτη.
Έλαιο καρύδας
Τα τελευταία χρόνια, το λάδι καρύδας κερδίζει τη φήμη ως το πιο υγιεινό έλαιο, αν και πριν μερικά χρόνια είχε ενοχοποιηθεί λανθασμένα ως ανθυγιεινό λόγω της μεγάλης του περιεκτικότητας σε κορεσμένο λίπος. Οι ερευνητές όμως ανακάλυψαν ότι δεν έχει σημασία μόνο το είδος του λίπους, αλλά και η δομή των λιπαρών οξέων.
Τα οφέλη του ελαίου καρύδας για την υγεία και την ομορφιά περιλαμβάνουν: τη διατήρηση των επιπέδων χοληστερόλης, την απώλεια βάρους, την ενίσχυση του ανοσοποιητικού συστήματος, την καλή πέψη και τον μεταβολισμό, την ανακούφιση από τις νεφρικές και καρδιακές παθήσεις, την υψηλή αρτηριακή πίεση, τον διαβήτη, την οδοντιατρική φροντίδα και τη δύναμη των οστών, την περιποίηση των μαλλιών και του δέρματος.
⇔ Τι κάνει το έλαιο καρύδας να διαφέρει;
Το έλαιο καρύδας περιέχει τα λεγόμενα λιπαρά οξέα μέσης αλύσου ή τριγλυκερίδια μέσης αλύσου (MCT για συντομία). Αυτά είναι διαφορετικά από τα κοινά λιπαρά οξέα μακρύτερης αλυσίδας, που βρίσκονται σε άλλα φυτικά έλαια (LCT). Τα LCT συνήθως αποθηκεύονται στο σώμα ως λίπος, ενώ τα MCT καίγονται με τη μορφή ενέργειας. Το έλαιο καρύδας είναι η πλουσιότερη πηγή MCT στη φύση που αυξάνει το μεταβολικό ρυθμό και συμβάλλει στην απώλεια βάρους. Επίσης, όπως ανακάλυψαν ερευνητές από την Ιαπωνία, όταν καταναλώνουμε τρόφιμα πλούσια σε MCT, μειώνεται ο κίνδυνος των καρδιακών παθήσεων και της αθηροσκλήρωσης.
⇔ Λαυρικό οξύ
Το λάδι καρύδας έχει χαρακτηριστεί ως εξαιρετικά ωφέλιμο για την υγεία λόγω της μεγάλης του περιεκτικότητας σε λαυρικό οξύ. Όταν υπάρχει στο σώμα, το λαυρικό οξύ μεταβάλλεται σε μονολαυρίνη, μία ουσία που είναι αρκετά τοξική για ιούς, βακτήρια, μύκητες και άλλους μικροοργανισμούς. Το σώμα μας δεν μπορεί να συνθέσει τη μονολαυρίνη χωρίς τη βοήθεια του λαυρικού οξέος. Το μητρικό γάλα είναι η άλλη πηγή λαυρικού οξέος, γεγονός που επιβεβαιώνει το λόγο της σπάνιας εκδήλωσης μολύνσεων σε βρέφη που τρέφονται με το γάλα της μητέρας τους.
Πράγματι, η μονολαυρίνη είναι αποτελεσματική για τη θεραπεία της candida albicans και πολλών ειδών μυκητιάσεων. Επίσης έχει αποτελέσματα σε βακτηριδιακές μολύνσεις και ιούς, όπως οι μαγουλάδες, η γρίπη, ηπατίτιδα C ακόμα και τον ιό HIV. Σήμερα, ερευνητές από τις Φιλιππίνες μελετούν την αποτελεσματικότητα του λαυρικού οξέος ενάντια στον ιό του HIV/AIDS βασιζόμενοι στις αρκετά ισχυρές αντι-ιικές του δυνατότητες.
Γάλα καρύδας
Θεωρείται η καλύτερη «εναλλακτική» του ζωικού γάλακτος. Δεν θεωρείται μόνο μια τάση των vegans, αλλά προτιμάται γενικότερα από τους λάτρεις της υγιεινής διατροφής που ψάχνουν τροφές με μέταλλα, ιχνοστοιχεία και βιταμίνες. Αξίζει να αναφερθεί ότι εξάγεται συμπιέζοντας την τριμμένη σάρκα της ώριμης καρύδας, με αποτέλεσμα να προσφέρει μια εξωτική γεύση στον ουρανίσκο…
⇔ Πλούσιο σε θρεπτικά στοιχεία, βιταμίνες και μέταλλα
Σε αντίθεση με το «κλασικό» γάλα, το γάλα καρύδας δεν περιέχει λακτόζη, με αποτέλεσμα να μετατρέπεται σε κορυφαία τροφή για όσους έχουν δυσανεξία σε αυτήν. Οι καρύδες είναι γεμάτες θρεπτικές ουσίες και βιταμίνες (C, Ε, Β1, Β3, Β5 και Β6), ενώ παράλληλα διαθέτουν μέταλλα, όπως είναι ο σίδηρος, το νάτριο, το ασβέστιο, το μαγνήσιο και ο φώσφορος. Το μαγνήσιο κρατά την αρτηριακή πίεση σε φυσιολογικά επίπεδα και ο συνδυασμός του με το ασβέστιο εξισορροπεί την «ένταση» των μυών και των νεύρων.
⇔ Ενδυναμώνει το ανοσοποιητικό
Το γάλα καρύδας περιέχει σημαντικές ποσότητες λιπαρών. Ωστόσο, περιέχει κυρίως κορεσμένα λιπαρά οξέα μέσης αλύσου που μετατρέπονται σε μονολαυρίνη, προστατεύοντας τον οργανισμό από λοιμώξεις και ιούς. Τα MCT γρήγορα μετατρέπονται σε ενέργεια στο ήπαρ και σε αντίθεση με άλλα κορεσμένα λίπη, χρησιμοποιούνται ταχέως από το σώμα χαρίζοντας δύναμη στο ανοσοποιητικό.
⇔ Ενισχύει τα κόκκαλα και ρυθμίζει τη χοληστερόλη
Μπορεί το γάλα καρύδας να μην περιέχει τόσο ασβέστιο όσο το αγελαδινό γάλα, αλλά διαθέτει υψηλές ποσότητες φωσφόρου που βοηθούν στην ενίσχυση των οστών. Παράλληλα, το μαγγάνιο προλαμβάνει την οστεοπόρωση και μεταβολίζει τη γλυκόζη στο σώμα, έτσι ώστε να εξασφαλίζει καλό μεταβολισμό και ρύθμιση του θυροειδή. Την ίδια στιγμή, το γάλα καρύδας αυξάνει τα επίπεδα της καλής χοληστερόλης (HDL) και «όχι» της κακής (LDL) όπως τα γαλακτοκομικά προϊόντα, με αποτέλεσμα να μειώνει συνολικά τα επίπεδά της στο αίμα.
Νερό καρύδας
Το νερό της καρύδας είναι ο χυμός που βρίσκεται στο εσωτερικό της άγουρης καρύδας. Πρόκειται για ένα από τα πιο δροσιστικά ροφήματα της φύσης που καταναλώνεται παγκοσμίως. Πλούσιο σε αντιοξειδωτικές ουσίες και σε κάλιο, με αποτέλεσμα να αποτελεί ιδανικό «σύντροφο» τόσο για άτομα που ασκούνται συστηματικά όσο και για τους «κοινούς θνητούς» που επιθυμούν να δροσιστούν με κάτι άλλο εκτός από… απλό νερό.
⇔ Τι συμβαίνει στο σώμα σας όταν πίνετε νερό καρύδας;
Όχι μόνο θα σας τονώσει, θα ενισχύσει επίσης την παραγωγή των ορμονών του θυρεοειδούς. Κάνει καλό για όσους υποφέρουν από προβλήματα των νεφρών, γιατί δρα ως φυσικό διουρητικό. Καθαρίζει το ουροποιητικό σύστημα και τα κανάλια της ουροδόχου κύστης, απομακρύνει τις τοξίνες από το σώμα και μειώνει τα προβλήματα που προκαλούνται από πέτρες στα νεφρά. Ας δούμε, όμως, μερικές εναλλακτικές χρήσεις του νερού της καρύδας.
- Καθαρισμός προσώπου: Είναι εξαιρετικό για τον καθαρισμό του προσώπου -διαδεδομένη πρακτική στην Ινδία. Ρυθμίζει τη λιπαρότητα του προσώπου -λέγεται ότι περιορίζει την ακμή- ενώ το ενυδατώνει επαρκώς.
- Χανγκόβερ: Εάν ήπιατε πολύ αλκοόλ, το νερό της καρύδας αποτελεί το βέλτιστο αντίδοτο. Ενυδατώνει και επαναφέρει το κάλιο και τους ηλεκτρολύτες στα επιτρεπτά επίπεδα. Μπορείτε, επίσης, να καταναλώσετε το νερό της καρύδας πριν κοιμηθείτε ή να το αναμίξετε με τα αλκοολούχα ποτά σας και να ξεχάσετε τον πονοκέφαλο.
- Μαγείρεμα: Αντικαταστήστε το κανονικό νερό με νερό καρύδας όταν μαγειρεύετε ρύζι. Εναλλακτικά, χρησιμοποιήστε τα δύο υγρά σε ίσες αναλογίες. Το νερό καρύδας αποτελεί επίσης μια πολύ καλή επιλογή για smoothies. Περιέχει περισσότερες φυτικές ίνες με λιγότερες θερμίδες από άλλα υγρά.
Ζάχαρη καρύδας
H φυσική, γλυκιά, ζάχαρη καρύδας είναι το τέλειο υποκατάστατο της λευκής ζάχαρης που χρησιμοποιείται εδώ και πολλά χρόνια στη νοτιοανατολική Ασία. Η γεύση της θυμίζει καστανή ζάχαρη, αλλά είναι πιο μεστή, υγιεινή με νότες καραμέλας. Η ζάχαρη καρύδας είναι στην ουσία φυσικά σάκχαρα που παράγονται από τα άνθη των τροπικών καρύδων. Με γλυκαιμικό δείκτη 35 έχει χαρακτηριστεί ως τροφή χαμηλού γλυκαιμικού δείκτη. Θεωρείται πολύ πιο υγιεινή από την παραδοσιακή λευκή και καστανή ζάχαρη.
Μπορεί να χρησιμοποιηθεί με βάση 1:1 ως υποκατάστατο της ζάχαρης για τον καφέ, το τσάι, όλα τα ροφήματα και τις συνταγές σας. Έχει υψηλή περιεκτικότητα σε μέταλλα και ιχνοστοιχεία και είναι πλούσια πηγή καλίου, μαγνησίου, ψευδαργύρου και σιδήρου. Επίσης, περιέχει βιταμίνη Β1, Β2, Β3 και Β6.
Το νέκταρ των ανθών της καρύδας από το οποίο προέρχεται η ζάχαρη περιέχει 16 αμινοξέα. Το αμινοξύ με την υψηλότερη συγκέντρωση είναι η γλουταμίνη, η οποία από μελέτες των τελευταίων 10-15 ετών έχει αποδειχθεί ότι είναι χρήσιμη στην επούλωση των πληγών από τραυματισμό ή έγκαυμα.
Η καρύδα στην ομορφιά
Πολλά καλλυντικά καθημερινής περιποίησης της επιδερμίδας και των μαλλιών περιέχουν λάδι καρύδας λόγω των θρεπτικών και αντιοξειδωτικών του συστατικών.
Mπορείτε, όμως, να φτιάξετε και τις δικές σας συνταγές.
⇔ Kαθαρισμός προσώπου
Mία κουταλιά της σούπας λάδι καρύδας είναι αρκετή για να καθαρίσετε και να περιποιηθείτε την επιδερμίδα σας, απομακρύνοντας τα επιφανειακά νεκρά κύτταρα. Kάντε απαλό, κυκλικό μασάζ για 5 λεπτά και μετά ξεπλύνετε το πρόσωπό σας με άφθονο χλιαρό νερό.
⇔ Συμπληρωματική θεραπεία ακμής
Σε 5 γρ. λάδι καρύδας προσθέστε 2 σταγόνες αιθέριο έλαιο τεϊόδεντρου και εφαρμόστε τοπικά.
⇔ Ενυδάτωση μετά τον ήλιο
Mετά την έκθεση στον ήλιο, απλώστε ένα πλούσιο και ομοιόμορφο στρώμα από βούτυρο καρύδας στο πρόσωπο και στο λαιμό και αφήστε το για 15 λεπτά. Ξεπλύνετε με άφθονο χλιαρό νερό. H μάσκα αυτή αποκαθιστά τη χαμένη υγρασία της επιδερμίδας αφήνοντάς την λεία και ενυδατωμένη.
⇔ Λείανση των ρυτίδων
Σε 5 γρ. λάδι καρύδας, προσθέστε 2 σταγόνες αιθέριο έλαιο πατσουλί και κάνετε μασάζ στις ρυτίδες κάθε βράδυ.
⇔ Αντιμετώπιση εκζέματος
Σε 5 γρ. λάδι καρύδας, προσθέστε 2 σταγόνες αιθέριο έλαιο από γεράνι και εφαρμόστε τοπικά στην πάσχουσα περιοχή.
⇔ Αντιμετώπιση της κυτταρίτιδας
Σε 10 γρ. λάδι καρύδας, προσθέστε 2 σταγόνες αιθέριο έλαιο άρκευθου και 2 σταγόνες αιθέριο έλαιο γκρέιπφρουτ και κάντε μασάζ στις επίμαχες περιοχές.
⇔ Καψίματα
Σε 5 γρ. λάδι καρύδας, προσθέστε 2 σταγόνες αιθέριο έλαιο από γεράνι και εφαρμόστε το τοπικά.
