Αυτοδιαχειριζόμενο Πάρκο Ναυαρίνου: Το πάρκο των «ενεργών πολιτών» Τι κάνει κάποιος όταν διαπιστώνει ότι τα αντανακλαστικά της Πολιτείας αποδεικνύονται ανάξια των προσδοκιών του; Σε κάποιες περιπτώσεις, αξίζει να πάρει –κυριολεκτικά- την κατάσταση στα χέρια του. Ειδικά όταν το μόνο που χρειάζεται για να βελτιωθεί η καθημερινότητά του δεν είναι τόσο τα χρήματα, όσο η διάθεση για εθελοντική εργασία και προσφορά. Κάπως έτσι, κατασκευάστηκε και το πάρκο της οδού Ναυαρίνου:
Με θέληση και, πάνω απ’ όλα, διάθεση για δημιουργία. Γνωρίστε το!
του Δημήτρη Σταθόπουλου
Ήταν Σάββατο 7 Μαρτίου 2009, όταν «ενεργοί» κάτοικοι των Εξαρχείων αλλά και άλλων περιοχών της Αθήνας, πήραν μία σημαντική απόφαση: Ο χώρος στάθμευσης που βρισκόταν μόλις μερικές εκατοντάδες μέτρα από την πλατεία, μια έκταση 1500 τ.μ., θα αποτελούσε το λεγόμενο αυτοδιαχειριζόμενο πάρκο της περιοχής. «Δεν μπορούσαμε να περιμένουμε άλλο! Η ανάγκη για τη δημιουργία ενός χώρου πρασίνου σε ένα από τα πλέον πυκνοκατοικημένα σημεία της πρωτεύουσας, ήταν επιτακτική!». Αναφέρει μεταξύ άλλων ο Γιώργος, 31 ετών, πολιτικός μηχανικός που κατοικεί στην ευρύτερη περιοχή των Εξαρχείων.
«Το πάρκο θα μείνει, τσιμέντο δε θα γίνει!». Αυτό είναι ένα από τα πολλά συνθήματα που έχουν ακουστεί όλο αυτό το διάστημα που βρίσκεται σε εξέλιξη η διαδικασία της δημιουργίας τους αυτοδιαχειριζόμενου πάρκου της οδού Ναυαρίνου στο κέντρο της Αθήνας.
Ένα ανοιχτό και προσβάσιμο πάρκο για όλους
Από τη μέρα εκείνη και έπειτα, στη συμβολή των οδών Χαριλάου Τρικούπη, Ναυαρίνου και Ζωοδόχου Πηγής, στήθηκε ένα μικρό εργοτάξιο. «Σπάσαμε τα τσιμέντα, φυτέψαμε πορτοκαλιές, λεμονιές, ελιές και άλλα δέντρα, δημιουργώντας έναν ελεύθερο χώρο πρασίνου, έκφρασης και παιχνιδιού» αναφέρει ένας εκ των «δημιουργών» του, που ωστόσο θέλει να διατηρήσει την ανωνυμία του.
Οι κινήσεις αυτές, είχαν ως άμεσο αποτέλεσμα την απόδοση του χώρου στους πολίτες και την καθιέρωση του ως ένα ανοιχτό και προσβάσιμο πάρκο για όλους. Όμως, ποια είναι η ιστορία αυτού του χώρου; Σε ποιόν ανήκει;
Έχουν περάσει 20 χρόνια από την εποχή που ο ιδιοκτήτης του οικοπέδου, το Τεχνικό Επιμελητήριο Ελλάδος, προσέφερε την έκταση στο δήμο Αθηναίων με την προϋπόθεση ότι αυτό θα γινόταν πάρκο, ώστε να δοθεί μία «ανάσα» πρασίνου στην έτσι και αλλιώς πυκνοκατοικημένη περιοχή. Σε συνεδρίασή του το δημοτικό συμβούλιο αποδέχτηκε την πρόταση τονίζοντας χαρακτηριστικά ότι «η προτεινόμενη μετατροπή του χώρου κρίνεται απαραίτητη . Το οικόπεδο αυτό είναι κατάλληλο για τη δημιουργία πλατείας. Μια κεντρική, πυκνοκατοικημένη περιοχή της Αθήνας, η οποία έχει απόλυτη ανάγκη από σημαντικού μεγέθους κοινόχρηστους χώρους».
Ωστόσο τα χρόνια περνούσαν και οι εργασίες δεν ξεκινούσαν. Το οικόπεδο συνέχισε να χρησιμοποιείται ως χώρος στάθμευσης αυτοκινήτων μέχρι πέρυσι, οπότε έληξε και η μίσθωση στην εταιρεία. Από εκεί και πέρα, και με τον φόβο της οικοδόμησής του, οι κάτοικοι προχώρησαν στις ενέργειες που περιγράψαμε.
Ζωντανή πηγή έμπνευσης
Σήμερα, 15 περίπου μήνες μετά την έναρξη της λειτουργίας του, το πάρκο αποτελεί μία ζωντανή πηγή έμπνευσης αλλά και δημιουργίας. Συναυλίες, ομιλίες, και διάφορες εκδηλώσεις λαμβάνουν χώρα στο πάρκο με τη συμμετοχή πολιτών. Αξίζει να σημειώσουμε ότι πρόκειται για έναν τόπο συνάντησης ανθρώπων και αρμονικής συνεύρεσης και συνύπαρξης ντόπιων και μεταναστών, χωρίς κοινωνικούς ή άλλους αποκλεισμούς. Ενδεχομένως, το ιδανικό παράδειγμα για το πώς θα έπρεπε να λειτουργεί ολόκληρη η πόλη που (λέμε ότι) ζούμε…