Η Αγιουρβέδα είναι ένα πανάρχαιο, παραδοσιακό, ολιστικό σύστημα φυσικής υγείας, αναγνωρισμένο από τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας, που χρονολογείται 5.000 χρόνια πριν.
Προέρχεται από τις Σανσκριτικές λέξεις “Ayus”, που σημαίνει «Υγεία – Ζωή» & “Veda”, που σημαίνει «Επιστήμη – Γνώση». Έτσι λοιπόν συχνά μεταφράζεται ως «Η Επιστήμη της Ζωής». Αξίζει επίσης να σημειωθεί πως το “Ayus” σχετίζεται με την αρχαία ελληνική λέξη «Υγεία» και το “Veda” με το «Οίδα» [-γνωρίζω εις βάθος]…
Επιμέλεια: Σοφία Παπαδοπούλου, Χηµικός – Πρόεδρος της ΕΛ.Ε.Μ.Ε.Ε.Α. * (Ελληνική Εταιρεία Μελέτης & Εφαρµογής της Επιστήµης Ayurveda)
Σε συνεργασία µε το R&D της Vitamin Research Products. www.ayurvedaingreece.gr
Οι αρχές είναι απλές αλλά καθοριστικές. Ο άνθρωπος και οτιδήποτε στο σύμπαν αποτελούνται από τα 5 στοιχεία (Αιθέρας, Αέρας, Φωτιά, Νερό, Γη) και Πνεύμα ή Συνείδηση. Από τα 5 αυτά στοιχεία προέρχονται τα 3 Doshas ή οι 3 Βιοενέργειες, Vata, Pitta, Kapha, που ελέγχουν όλες τις φυσιολογικές λειτουργίες.
Τα 5 στοιχεία είναι δομικά συστατικά: «η Ύλη», ενώ οι 3 ενέργειες είναι η δυναμική τους έκφραση: «η Ενέργεια». Κάθε άνθρωπος γεννιέται με μια συγκεκριμένη αναλογία των 3 ενεργειών, που στα σανσκριτικά ονομάζεται Prakriti.
Η Prakriti δίνει τα δυνατά ή τα αδύνατα σημεία του ανθρώπου, που αν τα γνωρίζει και τα σεβαστεί και «ελιχθεί» κατάλληλα θα διατηρήσει μια καλή υγεία. Διατροφή, κίνηση, περιβάλλον, τρόπος ζωής και τρόπος σκέψης είναι οι βασικοί παράγοντες που επηρεάζουν την Prakriti.
Τα 5 βασικά στοιχεία των τροφών
Η κάθε τροφή αποτελείται και αυτή από τα 5 βασικά στοιχεία, όπως και η κάθε γεύση. Για παράδειγμα η γλυκιά γεύση αποτελείται από νερό και γη. Στον παρακάτω πίνακα, φαίνεται με ποιον τρόπο οι τροφές – γεύσεις επηρεάζουν τα Doshas (Vata, Pitta, Kapha) και κατά συνέπεια τις ιδιοσυγκρασίες μας.
Svadu Γλυκιά V↓ P↓ K↑ V: Vatta
Amla Ξυνή V↓ P↑ K↑ P: Pitta
Lavana Αλμυρή V↓ P↑ K↑ K: Kapha
Tikta Πικρή V↑ P↓ K↓
Usama Καυτερή V↑ P↑ K↓
Kasaya Στυφή V↑ P↓ K↓
Με την κατάλληλη λοιπόν τροφή, μπορούμε να εξισορροπήσουμε τις ενέργειές μας και την υγεία μας. Στο αγιουρβεδικό σύστημα δίνονται κι άλλες αρχές διατροφής εκτός από τη σωστή επιλογή τροφών, όπως π.χ. πώς να τρώμε, τι ώρα τρώμε, σε τι περιβάλλον τρώμε, με ποιον τρώμε, τι ποσότητα τρώμε…
Τα λεγόμενα γεύματα εργασίας της σύγχρονης εποχής αποτελούν χαρακτηριστικό παράδειγμα προς αποφυγήν…
Η σωστή διατροφή δεν είναι απλώς θέμα θερμίδων, πρωτεϊνών, υδατανθράκων, λιπών, βιταμινών κ.λπ Οι γεύσεις, το αν η τροφή είναι λίγη, πολλή ή λανθασμένη. Σύμφωνα με την ιδιοσυγκρασία μας οι συνθήκες που τρώμε έχουν μεγάλη σημασία.
«Η τροφή πρέπει να τρώγεται στο σωστό χρόνο. Πρέπει να είναι κατάλληλη με τις συνήθειες, καθαρή (…). Να τρώγεται με προσοχή, ούτε πολύ αργά ή πολύ γρήγορα, αφού είναι κανείς καθαρός, καθισμένος ήσυχα (…) στη συντροφιά ανθρώπων που μας αρέσουν και να προσφέρεται από αυτούς που είναι καθαροί και πιστοί…»
– Ast.Hrd.su.VII 35-38
