Διατροφή και καλοκαίρι…Όλα όσα πρέπει να ξέρεις! Το καλοκαίρι είναι η εποχή της ξεγνοιασιάς, η διάθεση φτιάχνει και καθώς η θερμοκρασία ανεβαίνει κι αυτό συνδέεται με την ανάγκη του οργανισμού να δροσιστεί. Είναι πολύ σημαντικό να δώσουμε βάση στη διατροφή μας κατά τη διάρκεια του καλοκαιριού για να διατηρήσουμε την υγεία μας, την ενυδάτωση και την ευεξία μας σε σωστά επίπεδα.
♠ Της Ζερζελίδου Μαρίας Ραφαηλίας, Bsc Διαιτολογίας & Διατροφολογίας – Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας, Ειδίκευση στην Παιδιατρική Διατροφή και Διατροφή & Υγιής κύηση
Αρχικά…Η σημασία της εποχικής διατροφής…
Η εποχική διατροφή, δηλαδή η κατανάλωση τροφίμων που είναι στην εποχή τους, έχει πολλά οφέλη για την υγεία, το περιβάλλον και την τοπική οικονομία. Στην εποχή που ζούμε, όπου η παγκόσμια εφοδιαστική αλυσίδα μάς επιτρέπει να έχουμε πρόσβαση σε οποιοδήποτε τρόφιμο οποιαδήποτε στιγμή του χρόνου, η σημασία της εποχικής διατροφής γίνεται ολοένα και πιο σημαντική.
Οφέλη για την Υγεία
Όταν ακολουθούμε μια διατροφή σύμφωνα με την εποχή προσφέρονται τα εξής οφέλη:
Φρεσκάδα και Θρεπτική Αξία
Τα εποχικά τρόφιμα, όπως φρούτα και λαχανικά, συλλέγονται στην κορυφή της ωριμότητάς τους, όταν είναι πιο φρέσκα και γευστικά. Αυτό σημαίνει ότι περιέχουν μεγαλύτερη συγκέντρωση θρεπτικών συστατικών. Για παράδειγμα, το σπανάκι και οι ντομάτες που καλλιεργούνται στην εποχή τους έχουν υψηλότερα επίπεδα βιταμινών και μετάλλων σε σύγκριση με τα αντίστοιχα εκτός εποχής.
Μειωμένη Χρήση Χημικών Ουσιών
Τα εποχικά προϊόντα συνήθως καλλιεργούνται με λιγότερα φυτοφάρμακα και λιπάσματα, καθώς είναι καλύτερα προσαρμοσμένα στις φυσικές καιρικές συνθήκες της εποχής τους. Αυτό μειώνει την έκθεση μας σε χημικές ουσίες που μπορεί να είναι επιβλαβείς για την υγεία μας.
Καλύτερη Πέψη και Απορρόφηση Θρεπτικών Συστατικών
Η κατανάλωση φρέσκων και εποχικών τροφίμων βελτιώνει τη πέψη και την απορρόφηση των θρεπτικών συστατικών από το σώμα μας. Τα φρέσκα προϊόντα περιέχουν περισσότερα ένζυμα που βοηθούν στην καλύτερη πέψη και απορρόφηση.
Ποικιλία στη Διατροφή
Η εποχική διατροφή προάγει την ποικιλία, καθώς κάθε εποχή φέρνει διαφορετικά φρούτα και λαχανικά. Η ποικιλία αυτή εξασφαλίζει ότι λαμβάνουμε ένα ευρύ φάσμα θρεπτικών συστατικών, μειώνοντας τον κίνδυνο ελλείψεων και προάγοντας τη συνολική υγεία.
Ενίσχυση του Ανοσοποιητικού Συστήματος
Τα εποχικά τρόφιμα είναι πλούσια σε βιταμίνες, μέταλλα και αντιοξειδωτικά, τα οποία είναι απαραίτητα για την ενίσχυση του ανοσοποιητικού. Για παράδειγμα, τα χειμερινά λαχανικά όπως το μπρόκολο και το λάχανο είναι πλούσια σε βιταμίνη C, η οποία είναι γνωστή για την ενίσχυση του ανοσοποιητικού. Τότε ακριβώς που το έχουμε περισσότερη ανάγκη.
Βελτίωση της Διάθεσης και της Ενέργειας
Η κατανάλωση φρέσκων και θρεπτικών τροφίμων μπορεί να βελτιώσει τη διάθεση και να αυξήσει τα επίπεδα ενέργειας. Η εποχική διατροφή, με την ποικιλία γεύσεων και χρωμάτων που προσφέρει, μπορεί να κάνει τα γεύματα πιο απολαυστικά και ικανοποιητικά.
Καλοκαίρι και φρούτα… Πάνε μαζί!
Τα φρούτα του καλοκαιριού είναι πλούσια σε βιταμίνες, μέταλλα και αντιοξειδωτικά, και είναι ιδανικά για να απολαύσουμε την φρεσκάδα και τη γεύση τους κατά τη διάρκεια της ζεστής εποχής. Ακολουθεί μια λίστα με τα πιο κοινά καλοκαιρινά φρούτα:
Φρούτα του Καλοκαιριού
- Καρπούζι: Γνωστό για την υψηλή περιεκτικότητα σε νερό, το καρπούζι είναι αναζωογονητικό και ιδανικό για τις ζεστές ημέρες του καλοκαιριού.
- Πεπόνι: Ένα άλλο φρούτο με υψηλή περιεκτικότητα σε νερό, το πεπόνι είναι γλυκό και δροσιστικό.
- Ροδάκινα: Τα ροδάκινα είναι πλούσια σε βιταμίνες Α και C και έχουν μια γλυκιά και ζουμερή γεύση.
- Βερίκοκα: Αυτά τα μικρά φρούτα είναι γεμάτα αντιοξειδωτικά και είναι ιδανικά για σνακ.
- Κεράσια: Τα κεράσια είναι πλούσια σε αντιοξειδωτικά και είναι τέλεια για να τα απολαύσετε φρέσκα ή σε γλυκά.
- Φράουλες: Γλυκές και ζουμερές, είναι πλούσιες σε βιταμίνη C και φυτικές ίνες.
- Σμέουρα: Τα σμέουρα είναι πλούσια σε φυτικές ίνες και βιταμίνες, και έχουν μια υπέροχη γεύση.
- Βατόμουρα: Γνωστά για τις αντιοξειδωτικές τους ιδιότητες, τα βατόμουρα είναι εξαιρετικά για καλοκαιρινά σνακ.
- Δαμάσκηνα: Τα δαμάσκηνα είναι πλούσια σε φυτικές ίνες και έχουν μια μοναδική γεύση που τα κάνει αγαπητά.
- Σταφύλια: Τα σταφύλια είναι πλούσια σε αντιοξειδωτικά, και μπορούν να καταναλωθούν φρέσκα ή να χρησιμοποιηθούν σε σαλάτες.
Όμως…
Κατά τη διάρκεια του καλοκαιριού, υπάρχουν ορισμένα τρόφιμα που καλό είναι να αποφεύγουμε για να διατηρήσουμε την υγεία και την ευεξία μας. Η ζέστη μπορεί να επηρεάσει τον τρόπο με τον οποίο το σώμα μας επεξεργάζεται ορισμένα τρόφιμα, και κάποια από αυτά μπορεί να προκαλέσουν δυσφορία ή ακόμη και προβλήματα υγείας.
Διαβάστε ακόμα ⇒ Πώς η διατροφή βοηθά στην πρόληψη του καρκίνου του προστάτη;
Τρόφιμα που Πρέπει να Αποφεύγουμε το Καλοκαίρι
1. Βαριά και Λιπαρά Τρόφιμα
Τα βαριά και λιπαρά τρόφιμα, όπως τα τηγανητά και τα φαγητά με πολλά κορεσμένα λίπη, μπορεί να προκαλέσουν δυσφορία και δυσκολία στη πέψη κατά τη διάρκεια των ζεστών μηνών. Η κατανάλωση τέτοιων τροφίμων μπορεί να οδηγήσει σε κόπωση και υπνηλία, ενώ αυξάνουν τον κίνδυνο για γαστρεντερικές διαταραχές.
2. Πικάντικα Φαγητά
Τα πικάντικα φαγητά μπορεί να αυξήσουν τη θερμοκρασία του σώματος και να προκαλέσουν εφίδρωση και αφυδάτωση. Αν και η κατανάλωση πικάντικων τροφών μπορεί να ενισχύσει το μεταβολισμό, κατά τη διάρκεια του καλοκαιριού είναι καλύτερο να τα αποφεύγουμε.
3. Αλκοόλ
Το αλκοόλ μπορεί να προκαλέσει αφυδάτωση, καθώς λειτουργεί ως διουρητικό. Η κατανάλωση αλκοολούχων ποτών κατά τη διάρκεια ζεστών ημερών μπορεί να αυξήσει τον κίνδυνο αφυδάτωσης και να επιδεινώσει την αίσθηση ζέστης.
4. Ζαχαρούχα Ποτά και Αναψυκτικά
Τα ζαχαρούχα ποτά και τα αναψυκτικά μπορεί να προκαλέσουν ταχεία αύξηση και πτώση της γλυκόζης στο αίμα, προκαλώντας αίσθημα κόπωσης και μείωση της ενέργειας. Επιπλέον, τα ποτά αυτά δεν ενυδατώνουν επαρκώς το σώμα και μπορεί να οδηγήσουν σε αφυδάτωση.
5. Επεξεργασμένα Τρόφιμα
Τα επεξεργασμένα τρόφιμα συχνά περιέχουν υψηλά επίπεδα αλατιού, ζάχαρης και συντηρητικών, τα οποία μπορεί να προκαλέσουν κατακράτηση υγρών και φούσκωμα. Η κατανάλωση φρέσκων και ωμών τροφών είναι πιο κατάλληλη για το καλοκαίρι.
6. Γαλακτοκομικά Προϊόντα
Τα γαλακτοκομικά προϊόντα, ιδιαίτερα τα πλήρη γαλακτοκομικά, μπορεί να είναι δύσκολο να χωνευτούν σε υψηλές θερμοκρασίες και να προκαλέσουν δυσφορία στο στομάχι. Προτιμήστε ελαφρύτερες εναλλακτικές, όπως το γιαούρτι με χαμηλά λιπαρά ή τα φυτικά γαλακτοκομικά.
Βιβλιογραφία:
University of California, Davis, “Seasonal Variations in the Nutrient Content of Fruits and Vegetables,” Journal of Food Science, 2020.
Harvard T.H. Chan School of Public Health, “Eating Seasonal Foods,” Nutrition Source, 2021.
Food and Agriculture Organization (FAO), “Benefits of Seasonal Eating,” FAO Website, 2019.
