Δυσλεξία: Πώς να αναγνωρίσετε τα συμπτώματα ανά ηλικία; Η δυσλεξία είναι μια μαθησιακή διαταραχή που επηρεάζει τόσο παιδιά όσο και ενήλικες. Τα συμπτώματά της διαφέρουν ανάλογα με την ηλικία και η βαρύτητα μπορεί επίσης να ποικίλλει. Για παιδιά με μαθησιακά προβλήματα, όσο νωρίτερα παρέμβετε, τόσο το καλύτερο.
♠ Γράφει η Μαρία Γκέκα
Η δυσλεξία είναι συχνά γνωστή ως αναγνωστική «αναπηρία». Εντοπίζεται συχνότερα στην παιδική ηλικία όταν τα προβλήματα ανάγνωσης γίνονται για πρώτη φορά εμφανή. Γενικά, τα άτομα με δυσλεξία δυσκολεύονται να αναλύσουν τις λέξεις σε απλούς ήχους. Αγωνίζονται να μάθουν πώς οι ήχοι σχετίζονται με τα γράμματα και τις λέξεις, κάτι που οδηγεί σε αργή ανάγνωση και κακή κατανόηση της ανάγνωσης. Όμως η δυσλεξία μπορεί να μείνει αδιάγνωστη για χρόνια ή και δεκαετίες.
Η δυσλεξία δεν συνδέεται με τη νοημοσύνη. Είναι μια νευροβιολογική διαταραχή που επηρεάζει τα μέρη του εγκεφάλου που εμπλέκονται στην επεξεργασία της γλώσσας.
Παρά τη βιολογική της βάση, η δυσλεξία δεν μπορεί να διαγνωστεί με μια απλή εξέταση αίματος ή σάρωση εγκεφάλου. Όταν οι γιατροί κάνουν μια διάγνωση, λαμβάνουν υπόψη τα αποτελέσματα μιας σειράς τεστ ανάγνωσης μαζί με τα συμπτώματα που αναφέρουν το άτομο, οι γονείς ή οι δάσκαλοί τους.
Μάθετε πώς τα συμπτώματα της δυσλεξίας μπορεί να διαφέρουν ανάλογα με την ηλικία, καθώς και ποια συμπτώματα πρέπει να προσέξετε και πότε.
Τα προσχολικά χρόνια
Τα πρώτα σημάδια δυσλεξίας εμφανίζονται περίπου στην ηλικία του 1 έως 2 ετών όταν τα παιδιά μαθαίνουν για πρώτη φορά να κάνουν ήχους. Τα παιδιά που δεν λένε τις πρώτες τους λέξεις μέχρι την ηλικία των 15 μηνών ή τις πρώτες τους φράσεις μέχρι την ηλικία των 2 ετών έχουν υψηλότερο κίνδυνο να αναπτύξουν δυσλεξία.
Ωστόσο, δεν αναπτύσσουν δυσλεξία όλα τα άτομα με καθυστέρηση ομιλίας και δεν έχουν όλα τα άτομα με δυσλεξία καθυστερήσεις στην ομιλία ως παιδιά. Η καθυστέρηση ομιλίας είναι απλώς μια ένδειξη για τους γονείς να δώσουν προσοχή στη γλωσσική ανάπτυξη. Παιδιά από οικογένειες με ιστορικό αναγνωστικών δυσκολιών θα πρέπει επίσης να παρακολουθούνται στενά για δυσλεξία.
Άλλα προειδοποιητικά σημάδια δυσλεξίας που εμφανίζονται πριν από την ηλικία των 5 ετών περιλαμβάνουν:
- έχουν προβλήματα εκμάθησης και μνήμης των ονομάτων των γραμμάτων στο αλφάβητο
- δυσκολεύονται να μάθουν τις λέξεις σε κοινές παιδικές ρίμες
- αδυνατούν να αναγνωρίσουν τα γράμματα του ονόματος τους
- κακή προφορά γνωστών λέξεων ή χρήση παιδικής ομιλίας
- να μην μπορεί να αναγνωρίσει ομοιοκαταληξία
Νηπιαγωγείο και πρώτη τάξη
Γύρω στην ηλικία των 5 ή 6 ετών, όταν τα παιδιά αρχίζουν να μαθαίνουν να διαβάζουν, τα συμπτώματα της δυσλεξίας γίνονται πιο εμφανή. Τα παιδιά που έχουν αναγνωστικές δυσκολίες μπορούν να εντοπιστούν στο νηπιαγωγείο. Δεν υπάρχει τυποποιημένο τεστ για τη δυσλεξία, επομένως ο γιατρός του παιδιού σας θα συνεργαστεί μαζί σας για να αξιολογήσει τα συμπτώματά του.
Τα πιθανά συμπτώματα δυσλεξίας που μπορεί να παρουσιάσει ένα παιδί σε αυτή την ηλικία είναι:
- Να μην καταλαβαίνει ότι οι λέξεις χωρίζονται σε ήχους
- Να κάνει λάθη ανάγνωσης που δεν συνδέονται με τους ήχους των γραμμάτων στη σελίδα
- Να παραπονιέται για το πόσο δύσκολο είναι το διάβασμα
- Να μην θέλει να πάει σχολείο και να έχει ιστορικό γονέων ή αδερφών με προβλήματα ανάγνωσης
- Να παρουσιάζει προβλήματα στην ομιλία και την προφορά
- Να δυσκολεύεται στις βασικές λέξεις όπως «γάτα»
- Να μην κάνει συσχέτιση γραμμάτων με ήχους
- Τα προγράμματα πρώιμης παρέμβασης συνήθως επικεντρώνονται στη φωνολογική επίγνωση (ήχος λέξης), στο λεξιλόγιο και στις στρατηγικές ανάγνωσης.
Διαβάστε ακόμα ⇒ΔΕΠΥ και Αθλητισμός
Πολλοί δάσκαλοι δεν είναι εκπαιδευμένοι να αναγνωρίζουν τη δυσλεξία. Τα παιδιά που είναι έξυπνα και συμμετέχουν πλήρως στο μάθημα συχνά ξεφεύγουν από τις χαραμάδες επειδή είναι καλά στο να κρύβουν το αναγνωστικό τους πρόβλημα. Όταν το παιδί σας φτάσει στο γυμνάσιο, μπορεί να έχει μείνει πίσω στην ανάγνωση, τη γραφή και την ορθογραφία.
Τα σημάδια της δυσλεξίας στο δημοτικό και στο γυμνάσιο περιλαμβάνουν:
- Το παιδί είναι πολύ αργό στην εκμάθηση της ανάγνωσης
- Διαβάζει αργά και αμήχανα
- Δυσκολεύεται με νέες λέξεις
- Αντιπαθεί ή αποφεύγει να διαβάζει δυνατά
- Χρησιμοποιεί ασαφές και ανακριβές λεξιλόγιο, όπως ”πράγματα” και ”πράγματα”
- Χρησιμοποιεί πολλά ”χμμ” στη συνομιλία
- Λανθασμένη προφορά λέξεων που είναι μεγάλες, άγνωστες ή περίπλοκες
- Δυσκολεύεται να θυμηθεί λεπτομέρειες, όπως ονόματα και ημερομηνίες
- Έχει ακατάστατο χειρόγραφο
Νεανική ηλικία: λύκειο, μεταλυκειακή εκπαίδευση, πανεπιστήμιο
Το λύκειο και τα μεταλυκειακά χρόνια περιλαμβάνουν μια νέα σειρά προκλήσεων για μαθητές με δυσλεξία. Αντιμετωπίζουν πολύ πιο αυστηρές ακαδημαϊκές προκλήσεις όταν η γρήγορη κατανόηση της ανάγνωσης είναι απαραίτητη καθώς τους ανατίθεται περισσότερο υλικό ανάγνωσης. Πρέπει επίσης να μάθουν να συνεργάζονται με πολλούς διαφορετικούς δασκάλους, όλοι με διαφορετικές προσδοκίες.
Χωρίς θεραπεία, η παιδική δυσλεξία ορισμένων ανθρώπων συνεχίζεται και στη νεαρή ενήλικη ζωή. Οι άλλοι θα βελτιώνονται φυσικά καθώς αναπτύσσονται οι λειτουργίες ανώτερης μάθησης.
Εκτός από τα συμπτώματα που έχουν ήδη παρατηρηθεί στην παιδική ηλικία, τα σημάδια δυσλεξίας στη νεαρή ενήλικη ζωή μπορεί να περιλαμβάνουν: μεγάλη νοητική προσπάθεια για το διάβασμα, αργό διάβασμα, περιορισμένο προφορικό λεξιλόγιο, δυσκολία με τεστ πολλαπλής επιλογής, έλλειψη γρήγορων απαντήσεων στη συνομιλία, κ.ά.
Πώς να λάβετε βοήθεια για τη δυσλεξία
Για παιδιά με μαθησιακά προβλήματα, όσο νωρίτερα παρέμβετε, τόσο το καλύτερο. Ξεκινήστε προσεγγίζοντας το σχολείο του παιδιού σας. Λάβετε τη γνώμη του δασκάλου. Εάν το επίπεδο ανάγνωσης του παιδιού σας είναι χαμηλότερο από αυτό που περιμένει ο δάσκαλος για την ηλικία του, τότε θα πρέπει να απευθυνθείτε σε Κέντρα Διεπιστημονικής Αξιολόγησης, Συμβουλευτικής και Υποστήριξης που υπάρχουν σε κάθε περιοχή της χώρας μας.
Εκεί μια ομάδα επαγγελματιών, συμπεριλαμβανομένων ψυχολόγων, λογοθεραπευτών και εκπαιδευτικών, μπορεί να συνεργαστεί για την ακριβή διάγνωση της δυσλεξίας και την ανάπτυξη ενός προσαρμοσμένου σχεδίου παρέμβασης. Η ομάδα μπορεί επίσης να αποκλείσει άλλους παράγοντες που θα μπορούσαν να συμβάλουν στις ειδικές μαθησιακές δυσκολίες, όπως προβλήματα ακοής ή όρασης, ελλείμματα προσοχής ή συναισθηματικούς παράγοντες.
Δεν υπάρχει μια ενιαία προσέγγιση για την υποστήριξη των ατόμων με δυσλεξία, αλλά διάφορες τεκμηριωμένες στρατηγικές μπορούν να είναι αποτελεσματικές, όπως οι Πολυαισθητηριακές μέθοδοι διδασκαλίας, η υποστηρικτική τεχνολογία αλλά και η ανάπτυξη της αυτοεκτίμησης και της αυτοπεποίθησης του παιδιού.
πηγή : natura nrg141o www. naturanrg.gr
