Το 10-15% των νέων μητέρων έρχονται αντιμέτωπες με το σκληρό πρόσωπο της κατάθλιψης μετά τη γέννα. Τα νούμερα είναι αρκετά υψηλά, όταν ερχόμαστε να εξετάσουμε τη συχνότητα με την οποία η γέννηση ενός παιδιού συνοδεύεται από την εμφάνιση ενός οξέος ψυχιατρικού συνδρόμου για τη μητέρα. Επιλόχειος Κατάθλιψη: Όταν η μεγαλύτερη χαρά γίνεται λύπη
♦ της Ασπασίας Τσιώτα – Ψυχολόγου
aspasia.tsiota@gmail.com
Τι είναι η επιλόχειος κατάθλιψη
Η επιλόχειος κατάθλιψη εμφανίζεται κυρίως μέσα στους πρώτους τέσσερις μήνες μετά τη γέννηση ενός παιδιού (κυρίως του πρώτου παιδιού μίας γυναίκας) και εντοπίζεται σε ποσοστό 10-15% των γυναικών μετά τον πρώτο τοκετό, τόσο σε διεθνείς μελέτες, όσο και σε μελέτες που έχουν λάβει χώρα σε ελληνικό πληθυσμό.
Συχνά, η επιλόχειος κατάθλιψη μπερδεύεται με την επιλόχειο μελαγχολία (baby blues), που αποτελεί τη συχνότερη ψυχολογική αντίδραση των γυναικών και αγγίζει ποσοστά του επιπέδου του 50-80% των γυναικών. Η επιλόχειος μελαγχολία είναι μία σχεδόν φυσιολογική και αναμενόμενη προσπάθεια συναισθηματικής προσαρμογής των γυναικών στη νέα φάση ζωής που σηματοδοτεί ο ερχομός του παιδιού και χαρακτηρίζεται από ευερεθιστότητα, έντονες συναισθηματικές μεταπτώσεις και σύντομη διάρκεια περίπου μίας εβδομάδας μετά από την οποία υποχωρεί αυτόματα.
Η επιλόχειος κατάθλιψη από την άλλη πλευρά αποτελεί ένα σύνδρομο που εκδηλώνεται προοδευτικά από τη δεύτερη ή τρίτη εβδομάδα από τη γέννηση του μωρού και εξελίσσεται για εβδομάδες ή και για μήνες μέχρι να επανακάμψει αυτόματα στο μεγαλύτερο ποσοστό των γυναικών.
Αιτίες κινδύνου
Λαμβάνοντας στοιχεία από τέσσερις συστηματικές έρευνες που διερεύνησαν τους παράγοντες που καθιστούν τις νέες μητέρες πιο ευάλωτες σε τέτοιου τύπου διαταραχές μπορούμε να συμπεράνουμε ότι αιτίες κινδύνου αποτελούν:
- Η ύπαρξη ιστορικού ψυχικής διαταραχής της μητέρας.
- Η χαμηλή κοινωνική στήριξη.
- Η χαμηλή ποιότητα στη συζυγική σχέση.
- Η ύπαρξη πρόσφατων σημαντικών γεγονότων ζωής.
Η παρουσία των παραγόντων αυτών μπορεί να αποδειχθεί ιδιαίτερα επιβαρυντική σε μία περίοδο που η νέα μητέρα καλείται να επαναδιαπραγματευτεί την καθημερινότητά της, την προσωπικότητά της και την προσαρμογή της στο νέο ρόλο της ως μητέρας. Η διαδικασία αυτή ασυναίσθητα μπορεί να τη φέρει σε επαφή με παλιά τραύματα, που έχουν την έδρα τους στη δική της παιδική ηλικία, στη σχέση της με τους δικούς της γονείς, στα βιώματά της ως παιδί, αλλά και με συναισθήματα δυσφορίας που πηγάζουν από την ανασφάλεια που πιθανόν της δημιουργούν παράγοντες που έχουν να κάνουν με την παρούσα φάση της ζωής της (π.χ. έλλειψη υποστήριξης, κατανόησης, οικονομικές δυσκολίες κ.ά.).
Διαβάστε επίσης ⇒ Αναστασία Ψειρίδου Συνέντευξη στη Natura nrg «Υπάρχουν δύο κατηγορίες: βίγκαν και όχι βίγκαν»
Οι προσπάθειες ερμηνείας και κατανόησης της αιτιολογίας της επιλοχείου κατάθλιψης είναι ποικίλες και εκτείνονται από το πεδίο της ιατρικής και των ορμονικών αλλαγών που λαμβάνουν χώρα στο σώμα της νεαρής γυναίκας μέχρι διαφόρων τύπων ψυχολογικές υποθέσεις, χωρίς ωστόσο να έχουμε επαρκή στοιχεία, για να επιβεβαιώσουμε πλήρως οποιαδήποτε από αυτές. Το μόνο που υποστηρίζεται σαφώς από ερευνητικά δεδομένα είναι πως όταν η επιλόχειος κατάθλιψη δεν αντιμετωπιστεί αποτελεσματικά έχει πιθανότητες να μετατραπεί σε μία κατάθλιψη χρόνιας μορφής που συνδέεται ισχυρά με σαφείς επιπτώσεις στη συναισθηματική και γνωστική λειτουργία του μωρού και με αυξημένο κίνδυνο η νεαρή μητέρα να βλάψει τον εαυτό της. Είναι σημαντικό λοιπόν να δίνουμε ιδιαίτερη προσοχή, όταν τα συμπτώματα επιμένουν και οφείλουμε να αφήνουμε την αξιολόγηση της σοβαρότητας της κατάστασης σε κάποιον ειδικό ψυχικής υγείας.
Πηγή: www.naturanrg.gr
