Στη φιλοσοφία της γιόγκα ο άνθρωπος περιβάλλεται από πέντε koshas ή αλλιώς πέντε σώματα. Το ανθρώπινο σώμα δεν περιλαμβάνει μόνο τη φυσική του μορφή αλλά και διάφορα ενεργειακά επίπεδα. Αυτά τα σώματα αποκαλούνται pancha koshas (πέντε θήκες) και δονούνται με διαφορετικές ταχύτητες. Κάθε σώμα δηλώνει μια σφαίρα ή διάσταση ύπαρξης και όλα μαζί δημιουργούν μια ολοκληρωμένη προσωπικότητα. Φυσική ισορροπία και πώς να την πετύχετε!
⇒Της Μαρίας Χρυσοχεράκη, Πιστοποιημένη δασκάλα Iyengar yoga (Level 3), goldy.yogaonline@yahoo.gr
Οι πέντε εκδοχές του εαυτού μας
Το σώμα μας στην ολότητά του είναι ένας ζωντανός οργανισμός που ανθίζει με το ρυθμό και μαραίνεται εκτός ρυθμού. Όταν ζούμε εκτός ρυθμού ερχόμαστε σε σύγκρουση με το dharma μας, τον σκοπό μας στη ζωή. Φυσική ισορροπία και πώς να την πετύχετε!
Όταν λέμε ρυθμό εννοούμε τη διαδικασία όπου οι βασικές σωματικές μας λειτουργίες, συγχρονίζονται με το σκοτάδι της νύχτας και το φως της μέρας. Ισχυρές συνήθειες στον ύπνο και στην έγερση, στην πείνα και στην τροφή, στην κίνηση και στη χαλάρωση μπορούν να φέρουν την ισορροπία.
Σύμφωνα με την Αγιουρβέδα, έχουμε υγεία όταν η ενέργεια και η νοημοσύνη μέσα στη συνείδηση κινούνται σε μια αβίαστη παλμική ροή μέσα σε κάθε κύτταρο. Οι ισχυροί παλμοί θέτουν το ρυθμό.
Αν οι συνήθειές μας δεν συγχρονίζονται με την κοσμική τάξη, οδηγούμαστε σε ανισορροπίες και στα πέντε σώματα. Εκτός ρυθμού η ασθένεια μπορεί να εμφανιστεί σε οποιοδήποτε από τα πέντε koshas.
- Σωματικά με χρόνιους πόνους,
- Συναισθηματικά με επαναλαμβανόμενα αρνητικά συναισθήματα,
- Νοητικά με κύκλους αρνητικών σκέψεων για τον εαυτό μας και τους άλλους,
- Διαισθητικά αν αποσυνδεόμαστε από τις δυνάμεις μας και χάνουμε το σκοπό και τον αυθορμητισμό μας και τέλος,
- Πνευματικά αν χάνουμε το νόημα της ζωής μας.
Η σύγχρονη επιστήμη έρχεται να ενισχύσει αυτήν την άποψη και αποδεικνύει τη σχέση μεταξύ διαταραγμένων κιρκάδιων ρυθμών και διαφόρων χρόνιων παθήσεων, όπως η κατάθλιψη, τα προβλήματα ύπνου, ο διαβήτης, η διπολική διαταραχή κ.α.
Διαβάστε επίσης ⇒ Αποτοξίνωση με yoga
Τα 5 σώματα πώς εκφράζουν την ισορροπία τους;
Ας δούμε, όμως, τα πέντε σώματα αναλυτικά· πώς εκφράζουν την ανισορροπία τους και πώς μπορούμε να τα ισορροπήσουμε:
1. Annamaya Kosha – Το φυσικό μας σώμα
Περιλαμβάνει φυσικά συστήματα όπως το δέρμα, οι μύες, ο συνδετικός ιστός, το λίπος και τα οστά, καθώς και τις ιδιοσυγκρασίες της Ayurveda (Pitta, Vata, Kapha).
Στοιχείο: Γη
Chakra: Muladhara
Ανισορροπία: αδυναμία κατανόησης των αναγκών του σώματος και έλλειψη συνειδητοποίησης της αγιουρβεδικής μας ιδιοσυγκρασίας.
Συμπτώματα: κούραση, αίσθηση βάρους στο σώμα, δυσπεψία, προβλήματα στη λειτουργία του εντέρου, λευκό επίχρισμα στη γλώσσα κτλ.
Ισορροπία: κατανόηση του σώματος μέσω των άσανα της γιόγκα και καθημερινών λειτουργικών συνηθειών διαβίωσης. Επίσης, κατάλληλη διατροφή.
2. Pranamaya Kosha – Το ενεργειακό μας σώμα
Αφορά τη ροή της Πράνα (ζωτική ενέργεια), τα chakras (στρόβιλοι ενέργειας) και τα nadhis (ενεργειακά κανάλια). Περιλαμβάνει την κίνηση του αίματος, της λέμφου, του εγκεφαλονωτιαίου υγρού και της αναπνοής μέσω του σώματος. Είναι η κινητήριος δύναμη πίσω από κάθε σύστημα.
Στοιχείο: Νερό
Chakra: Svadhisthana
Ανισορροπία: ενεργειακά μπλοκαρίσματα, ειδικά στα τσάκρα, ρηχή, ασταθής αναπνοής η οποία επηρεάζει και την κατάσταση του νου και προκαλεί έλλειψη διαύγειας και εκνευρισμό.
Ισορροπία: πρόσληψη ζωτικής ενέργειας μέσω της πραναγιάμα (αναπνευστικές ασκήσεις). Επίσης, οι άσανα της γιόγκα απελευθερώνουν τα ενεργειακά κανάλια, βοηθούν στη ροή της ενέργειας και στην ομαλή λειτουργία του οργανισμού.
3. Manomaya Kosha – Το νοητικό μας σώμα
Αφορά τις σκέψεις, συνειδητές και μη. Επίσης, τα συναισθήματα, τις γνωστικές λειτουργίες του νου. Περιλαμβάνει το κεντρικό νευρικό σύστημα. όπου οι φυσικές αισθήσεις μετατρέπονται σε συναισθηματικές αισθήσεις.
Στοιχείο: Φωτιά
Chakra: Manipura, Anahata
Ανισορροπία: έλλειψη συνειδητοποίησης των προτύπων σκέψης, των συναισθηματικών αντιδράσεων και των πηγών τους. Ένας υπερδραστήριος, αγχωτικός νους που μπλοκάρει τη λειτουργία όλου του οργανισμού.
Ισορροπία: Ο διαλογισμός και η γιόγκα nidra καθαρίζουν και αποτοξινώνουν το νου, ενώ βοηθούν στην καλλιέργεια της επίγνωσης και της κατανόησης της λειτουργίας του. Επίσης, οι άσανα της γιόγκα εκπαιδεύουν το νου και καταπραΰνουν το νευρικό σύστημα.
4. Vijnanamaya Kosha – Το σώμα της σοφίας
Αναφέρεται στη γνώση μέσω της διάνοιας. Η διορατικότητα και η διαίσθηση. Η διάνοια μπορεί να χωριστεί σε δύο μέρη: α. Σε αυτήν που ελέγχεται από το εγώ και επηρεάζεται από τις μνήμες, εμπειρίες, συνήθειες και β. σε αυτήν που ελέγχεται από τη διαίσθηση, την εσωτερική γνώση.
Στοιχείο: Αέρας
Chakra: Vishuddha
Ανισορροπία: αδυναμία να βρούμε νόημα στη ζωή, αίσθηση παγίδευσης στην καθημερινότητα, δυσκολία να πάρουμε αποφάσεις.
Ισορροπία: Πρακτικές ενσυνείδησης (mindfulness), όπως για παράδειγμα μια βόλτα στη φύση με το νου μας συγκεντρωμένο σε αυτά που έχουμε γύρω μας, πρακτική της γιόγκα όπου παρατηρούμε τι νιώθουμε κλπ. Διαλογισμός και yoga nidra.
5. Anandamaya Kosha – Το σώμα της ευδαιμονίας
Σύνδεση με το φυσικό μας εαυτό, ο οποίος είναι πλήρης, πλήρης και ευτυχισμένος, καθώς και σύνδεση με όλα τα όντα.
Στοιχείο: Διάστημα
Chakra: Ajna
Ανισορροπία: προσκόλληση στην πνευματική εμπειρία και αδυναμία ενσωμάτωσης του φυσικού εαυτού στην καθημερινή ζωή.
Ισορροπία: μελέτη της γιόγκα και της φιλοσοφίας και της φύσης του αληθινού Εαυτού, που περιλαμβάνει όλες τις πτυχές της ζωής. Μάντρα, Μούντρα και διαλογισμός.
Να σημειώσουμε σε αυτό το σημείο ότι το κάθε σώμα – kosha δεν λειτουργεί ανεξάρτητα από το άλλο, δεν είναι ξεκομμένο το ένα από το άλλο. Το πιο λεπτοφυές επηρεάζει το πιο χονδροειδές πχ. ο νους επηρεάζει το σώμα, αλλά λειτουργεί και αντίστροφα. Άρα ανεξάρτητα σε ποιο επίπεδο θα επέμβουμε, ενδυναμώνουμε ή αποδυναμώνουμε και τα υπόλοιπα.
Κλείνοντας αξίζει να αναφερθεί ένα ρητό της Αγιουρβέδα: «Το σώμα μας αντανακλά το παρελθόν μας». Αυτό το ρητό αποτυπώνει το πώς οι συνήθειες και οι εμπειρίες που έχουμε μάς χτίζουν. Αυτό που ορίζουμε ως ο εαυτός μας αυτήν τη στιγμή αποτελεί στιγμιότυπο τόσο των παρελθοντικών όσο και των παρόντων συνηθειών και εμπειριών. Επίσης, μας δίνουν μια εικόνα για το που οδηγούμαστε.
Αν κατανοήσουμε τα πέντε koshas και οργανώσουμε τις συνήθειές μας προκειμένου να ενισχύσουμε τη σωματική μας διάνοια, αυτό θα οδηγήσει σε ένα υγιές βιολογικό ρολόι. Αν, παρόλα αυτά οι συνήθειές μας ισχυροποιούν το ένα σώμα έναντι των άλλων, τότε θυσιάζουμε την υγεία μας και απομακρυνόμαστε από τη δυναμική αρμονία. Και λέμε «δυναμική» γιατί η αρμονία δεν μπορεί να είναι κάτι στατικό. Προσαρμόζεται την κάθε στιγμή γιατί κι εμείς δεν παύουμε να κινούμαστε, ακόμα κι όταν φαινόμαστε σταθεροί.
Πηγή: Naturanrg#121o, www.naturanrg.gr
