Γυρίζετε από το μαιευτήριο με το αγγελούδι σας στην αγκαλιά και μαζί με την απέραντη ευτυχία και το δέος που σας έχει πλημμυρίσει για το θαύμα της ζωής, αισθάνεστε και άγχος για τη μεγάλη ευθύνη που αναλαμβάνετε;
Μην ανησυχείτε. Είναι ένα συναίσθημα απόλυτα φυσιολογικό. Κάθε νέα μητέρα αναρωτιέται αν θα τα καταφέρει να ανταπεξέλθει στο δύσκολο ρόλο της και αν κάνει το καλύτερο για το μωρό της. Μέρα με τη μέρα, όμως, με τη βοήθεια και του μητρικού φίλτρου, μαθαίνετε να αναγνωρίζετε τα σημάδια για τις διαφορετικές ανάγκες του μωρού σας.
της Μαρίας Γκέκα
Μπορεί τα μωρά να είναι πολύ μικρά ακόμη για να τρέξουν, ωστόσο ιδρώνουν όταν ζεσταίνονται και λερώνονται από τις κενώσεις τους. Γι΄ αυτό, θα πρέπει ο καθαρισμός τους να είναι τακτικός και ιδιαίτερα προσεχτικός, αφού το δέρμα τους είναι πολύ ευαίσθητο και χρειάζεται ειδική περιποίηση.
Σε αυτό το άρθρο συγκεντρώσαμε όλες τις πληροφορίες που χρειάζεται μια νέα μητέρα -αλλά και ο νέος πατέρας που βοηθά τη σύντροφό του- για τη φροντίδα της υγιεινής του μωρού, ώστε να συνειδητοποιήσουν ότι τα πράγματα είναι πολύ πιο απλά απ’ όσο πίστευαν και να νιώσουν μεγαλύτερη αυτοπεποίθηση.
Βασική Συμβουλή: Επειδή τα μωρά δεν είναι πάντα πρόθυμα για τις φροντίδες σας, το μυστικό για να τα «φέρετε με τα νερά σας» είναι να είστε πάντα χαμογελαστοί, να μιλάτε τρυφερά και να μετατρέψετε αυτοσχέδια τη διαδικασία σε ένα ευχάριστο παιχνίδι. Χάδια, μουσική και τραγουδάκια μπορεί να κάνουν ένα μωρό που γκρινιάζει να γελάσει.
1. Κάντε την αλλαγή πάνας παιχνιδάκι
Το πρώτο πράγμα που θα σας απασχολήσει -πέρα από το τάισμά του- είναι το άλλαγμά του. Τα νεογέννητα χρειάζονται περίπου 10 πάνες ημερησίως! Επειδή η υγρασία, η έλλειψη αέρα και η τριβή με την πάνα ευνοούν την εμφάνιση ερεθισμών ή μυκητιάσεων, να αλλάζετε πάνα αμέσως μόλις διαπιστώσετε ότι το μωρό λερώθηκε.
Πριν ξεκινήσετε, φροντίστε να έχετε δίπλα σας όλα τα απαραίτητα, ώστε να μη χρειαστεί να αφήσετε το μωρό ούτε στιγμή μόνο του.
♦ Αφαιρείτε τη λερωμένη πάνα και μ’ ένα βαμβάκι βουτηγμένο σε χλιαρό νερό καθαρίζετε το δέρμα του μωρού.
♦ Αν πρόκειται για κοριτσάκι, η κίνηση θα πρέπει να γίνεται από μπροστά προς τα πίσω.
♦ Εναλλακτικά, μπορείτε να πλύνετε την ευαίσθητη περιοχή στο νιπτήρα, κάτω από τρεχούμενο χλιαρό νερό, με λίγο ειδικό σαπούνι για μωρά.
♦ Σε κάθε περίπτωση, το σημαντικό είναι να στεγνώσετε πολύ καλά το δέρμα του μωρού πριν τοποθετήσετε την καθαρή πάνα. Αν η περιοχή είναι ερεθισμένη, χρησιμοποιήστε μια ειδική κρέμα, την οποία θα σας συστήσει ο παιδίατρος.
♦ Αποφύγετε τη χρήση υγρών μωρομάντηλων.
2. Τα πρώτα του μπάνια
⇒ Πριν την πτώση του ομφαλού
- Μέχρι να πέσει ο ομφαλός και να επουλωθεί πλήρως, η περιοχή αυτή δεν πρέπει να βραχεί, ούτε να καλύπτεται από την πάνα για να αερίζεται. Γι’ αυτό πλένετε το μωρό τοπικά με ένα μαλακό σφουγγάρι ή βρεγμένο πανάκι και απαλό σαπούνι για μωρά.
- Καθαρίζοντας το μωρό σε κάθε αλλαγή πάνας, δεν χρειάζεται συχνά μπάνιο, γιατί θα προκαλέσετε ξηρότητα στο δέρμα του. Δύο με τρεις φορές την εβδομάδα είναι αρκετές.
– Τοποθετήστε το στην αλλαξιέρα ή σε μαλακή επιφάνεια, σε ζεστό χώρο και αφαιρέστε τα ρούχα και την πάνα. Τυλίξτε το με μια πετσέτα, ξεσκεπάζοντας κάθε φορά μόνο την περιοχή που θα πλύνετε.
– Φροντίστε να έχετε δίπλα σας μια λεκάνη με χλιαρό νερό, ένα πανάκι πλυσίματος και ειδικό απαλό σαπούνι για βρέφη. Επίσης, να έχετε διαρκώς το ένα χέρι σας επάνω στο μωρό.
– Βρέξτε με χλιαρό νερό ένα πανάκι και αρχίστε από το πρόσωπο, χωρίς να χρησιμοποιήσετε σαπούνι, για να μην ερεθίσετε μάτια και στόμα. Καθαρίστε πρώτα τα μάτια ένα-ένα χρησιμοποιώντας άλλο πανί για το καθένα. Στη συνέχεια, πλύντε το πρόσωπο με χλιαρό νερό και συνεχίστε με το υπόλοιπο σώμα, βουτώντας αυτή τη φορά το πανί σε νερό με σαπούνι.
– Δώστε ιδιαίτερη προσοχή στις πτυχές του δέρματός του, στις μασχάλες, γύρω από τα αφτιά, το λαιμό και στην περιοχή των γεννητικών οργάνων.
-Τέλος, σκουπίστε το με μια στεγνή πετσέτα, πιέζοντας πολύ ελαφρά το δερματάκι του.
⇒ Μετά την επούλωση του ομφαλού
- Μόλις επουλωθεί η περιοχή του ομφαλού, μπορείτε να κάνετε μπάνιο το μωρό μέσα σε λεκάνη ή στα ειδικά πλαστικά μπανάκια.
- Τα πρώτα του μπάνια θα πρέπει να είναι όσο το δυνατόν πιο ήπια και σύντομα σε διάρκεια. Αν και ως έμβρυο είχε συνηθίσει το υγρό περιβάλλον, το μωρό ενδέχεται να διαμαρτυρηθεί την πρώτη φορά. Αν η δυσαρέσκειά του γίνει έντονη, συνεχίστε για λίγο ακόμη το τοπικό πλύσιμο με σφουγγάρι και ξαναδοκιμάστε, ώσπου να σας δείξει ότι είναι έτοιμο.
- Μην αφήσετε ποτέ το μωρό χωρίς επίβλεψη μέσα στο νερό.
-Τοποθετήστε μια καθαρή πετσέτα μέσα στη λεκάνη και γεμίστε με χλιαρό νερό βάθους 5 εκ.
–Δοκιμάστε τη θερμοκρασία βυθίζοντας την εσωτερική πλευρά του καρπού σας. Είναι κατάλληλη, όταν νιώθετε το νερό ευχάριστα θερμό. Η διαδικασία του πλυσίματος είναι ίδια, μόνο που σ’ αυτή την περίπτωση θα το ξεβγάλετε με άφθονο νερό.
–Λούστε τα μαλλιά του με ένα ειδικό σαμπουάν, μία με δύο φορές την εβδομάδα.
-Ο καλύτερος τρόπος για να διατηρήσετε ζεστό το βρεγμένο κεφάλι του μωρού μετά το μπάνιο είναι να το τυλίξετε αμέσως με την ειδική πετσέτα που διαθέτει κουκούλα.
Tips: Τους πρώτους μήνες ζωής του μωρού, θα σας είναι πιο βολικό να το πλένετε το πρωί, όσο είναι ξεκούραστο κι έχει περισσότερη ζέστη. Όταν όμως φτάσει στην ηλικία που μπορεί να πλένεται στη μπανιέρα, ίσως είναι προτιμότερες οι απογευματινές ώρες, καθώς το μπάνιο θα το χαλαρώνει πριν το βραδινό ύπνο.
Ιδιαίτερες φροντίδες : Πέρα από το γενικό καθημερινό καθαρισμό του μωρού, υπάρχουν και ορισμένα σημεία του σώματος που απαιτούν ιδιαίτερη φροντίδα.
3. Μάτια
Πριν πλύνετε το προσωπάκι του, καθαρίστε προσεχτικά τα μάτια του. Βρέξτε ένα βαμβάκι βραστό νερό, χαμομήλι ή φυσιολογικό ορό, στύψτε το και πιέστε ελαφρά στην εσωτερική άκρη του ματιού, απομακρύνοντας τυχόν τσίμπλες.
Η κίνηση πρέπει να γίνεται από την εσωτερική άκρη του ματιού προς την εξωτερική. Για να επαναλάβετε την κίνηση στο ίδιο ή στο άλλο μάτι, χρησιμοποιήστε ένα καθαρό βαμβάκι, για να αποφύγετε την πιθανότητα να μεταφέρετε μικρόβια.
4. Μύτη
-Να ελέγχετε τακτικά τη μύτη για τυχόν ξερή βλέννα, η οποία μπορεί να εμποδίσει την αναπνοή του. Η ξηρότητα ευνοείται όταν το σπίτι έχει υπερβολικά υψηλή θερμοκρασία.
-Υγράνετε και σκουπίστε μαλακά τυχόν βλέννα από τα ρουθούνια με ένα ύφασμα. Στην περίπτωση που το μωρό δείξει ενόχληση, μην ασχοληθείτε περισσότερο.
– Αν το ακούσετε να ρουθουνίζει, μπορείτε να στάξετε λίγο φυσιολογικό ορό μέσα στα ρουθούνια του, για να μαλακώσουν τα εκκρίματα και να τα μπορέσετε να τα απομακρύνετε μ’ ένα βαμβάκι.
5. Αυτιά
Ευτυχώς, η φύση έχει προβλέψει για τα παιδικά αφτιά τον αυτοκαθαρισμό τους. Το μόνο που έχετε να κάνετε είναι να πλένετε το εξωτερικό αυτί, το άνοιγμα του ακουστικού πόρου και το λοβό και να τα στεγνώνετε καλά.
– Μην πειράζετε το εσωτερικό του και μην χρησιμοποιείτε μπατονέτες, καθώς μπορεί να τραυματίσουν το τύμπανο, ή να μεταφέρουν την κυψελίδα πιο βαθιά.
– Ο εκνευρισμός, ο πυρετός και η τάση του μωρού να τραβά το αυτί του μπορεί να υποδηλώνει κάποια μόλυνση του αυτιού. Αυτά τα συμπτώματα θα πρέπει να σας κινητοποιήσουν να ενημερώσετε τον παιδίατρό σας.
6. Λαιμός
Ο λαιμός των μωρών είναι από τα μέρη του σώματος που λερώνονται πολύ κατά τη διάρκεια του ταΐσματός τους. Αν τρέξει λίγο γάλα από το στόμα καταλήγει στο λαιμό του κι αν μείνει ξεραίνεται.
Γι’ αυτό θα πρέπει να φροντίζετε να καθαρίζετε το λαιμό του αμέσως μετά από κάθε γεύμα του, με μια βρεγμένη πετσέτα.
7. Χέρια
Επειδή το μωράκι βάζει διαρκώς τα χέρια του στο στόμα, χρειάζονται κι αυτά πλύσιμο. Επιλέξτε ένα βρεφικό σαπούνι και φροντίστε μετά το πλύσιμο να το ξεβγάζετε καλά. Να μην μείνουν κατάλοιπα σαπουνιού στα χέρια του και τα μεταφέρει στο στόμα του. Αν δεν θέλετε να χρησιμοποιήσετε σαπούνι, μπορείτε να τα καθαρίσετε με μια βρεγμένη πετσέτα.
8. Νύχια
Η μόνη φροντίδα που χρειάζονται τα νύχια του μωρού είναι να τα κόβετε συχνά, γιατί μεγαλώνουν πολύ γρήγορα και το μωρό γρατζουνίζεται.
Να τα κόβετε όσο πιο κοντά και ομοιόμορφα γίνεται, όχι όμως σύρριζα. Αφήνετε περιθώριο ένα με δύο χιλιοστά, για να μην τραυματίσετε το ευαίσθητο δέρμα του. Τα νύχια του μωρού είναι μαλακά και κόβονται εύκολα. Μπορείτε να χρησιμοποιήσετε μια χάρτινη λίμα, το ψαλιδάκι νυχιών ή ένα ψαλιδάκι με στρογγυλεμένες μύτες.
-Επειδή τα μωρά δεν μένουν εύκολα ακίνητα, μια καλή λύση είναι να τα κόψετε όταν κοιμάται.
– Θυμηθείτε να καθαρίζετε το ψαλιδάκι με οινόπνευμα πριν από κάθε χρήση.
9. Το ευαίσθητο δερματάκι του
Επειδή η επιδερμίδα ενός μωρού είναι ιδιαίτερα ευαίσθητη, θα πρέπει να είστε πολύ προσεχτικοί με οτιδήποτε μπορεί να του προκαλέσει ερεθισμούς, όπως το απορρυπαντικό των ρούχων του, το σαπούνι του μπάνιου του και οι κρέμες.
Ο κανόνας είναι: όσο λιγότερα, τόσο καλύτερα. Το νεογέννητο μωρό δεν έχει τόσο ανάγκη από ενυδατικές κρέμες, ή λοσιόν, παρά μόνο αν το δερματάκι του είναι υπερβολικά ξηρό, ξεφλουδίζει ή έχει ερεθισμούς. Το πλύσιμο με χλιαρό νερό είναι αποτελεσματικό για τις περισσότερες περιπτώσεις.
10. Η σωστή επιλογή προϊόντων
Σε κάθε περίπτωση, επιλέγετε πάντα προϊόντα που απευθύνονται ειδικά σε βρέφη. Να είναι υποαλλεργικά, χωρίς αλκαλικά στοιχεία, σχεδιασμένα για τις ευαισθησίες του δέρματός τους.
Ωστόσο, υπάρχουν συστατικά που βρίσκονται ακόμη και στα παιδικά προϊόντα περιποίησης, τα οποία μπορεί να προκαλέσουν προβλήματα στο δέρμα του μωρού, αφού θεωρούνται επικίνδυνα και για τους ενήλικες. Καλό είναι λοιπόν να ελέγχετε τις ετικέτες των προϊόντων πριν τα αγοράσετε και να αποφεύγετε τα συντηρητικά, τα αρώματα, τα ορυκτά έλαια και ουσίες που δεν είναι φυσικές.
ΕΠΙΚΙΝΔΥΝΑ ΣΥΣΤΑΤΙΚΑ
– Συντηρητικά, Parabens, Triclosan, Αρώματα, Φθαλικές ενώσεις (Πλαστικοποιητές DBP, DEHP, DEP, BBP), AHA
– Τολουένιο, ΒΗΤ, PPD, Sodium lauryl sulphate – sodium laureth sulphate, Propylene glycol
⇒ Δείτε ακόμη: Η υγεία του μωρού σας στην… πάνα του
