Από το 1879, όταν ο Τόμας Έντισον παρουσίασε τον πρώτο λαμπτήρα πυρακτώσεως μέχρι σήμερα, έχει συντελεστεί μία πραγματική «φωτεινή επανάσταση».
της Αφροδίτης Ραυτοπούλου
Με στόχο τη μείωση της ενεργειακής κατανάλωσης και της εκπομπής αμέτρητων τόνων διοξειδίου του άνθρακα στην ατμόσφαιρα, η Ευρωπαϊκή Ένωση εξέδωσε πέρσι ντιρεκτίβα με την οποία απαγορεύει πλέον την πώληση λαμπτήρων πυρακτώσεως ισχύος μεγαλύτερης των 100 Watt και αλογόνου ισχύος μεγαλύτερης των 60 Watt. Η λεγόμενη ντιρεκτίβα Eco-Design ενθαρρύνει την αντικατάσταση των παραδοσιακών λαμπτήρων με λάμπες αλογόνου οικονομίας, φθορισμού και LED. Οι λάμπες αυτές μπορεί να στοιχίζουν ακριβότερα, όμως έχουν δεκαπλάσια διάρκεια ζωής και καταναλώνουν λιγότερη ενέργεια. Γνωρίστε τις λοιπόν καλύτερα και προτιμήστε τις, λαμβάνοντας παράλληλα ορισμένες προφυλάξεις για την υγεία σας.
Λαμπτήρες αλογόνου οικονομίας
Γιατί να τους επιλέξετε: Διατίθενται σε διάφορα σχήματα και με πληθώρα βάσεων (βιδωτές, μπαγιονέτ, δίπινες, τετράπινες, κ.ά.), έτσι ώστε να καλύπτουν τις ανάγκες οποιουδήποτε οικιακού ή επαγγελματικού χώρου. Προσφέρουν ένα ζωηρό και θερμό φως, όπως οι παραδοσιακές λάμπες πυρακτώσεως, όμως είναι λιγότερο ενεργοβόρες: επιτρέπουν εξοικονόμηση ενέργειας και μείωση εκπομπής διοξειδίου του άνθρακα έως και 40%. Ανάλογα με το μοντέλο, διαρκούν από 1.000 έως 5.000 ώρες, που αντιστοιχούν κατά μέσο όρο σε μία διάρκεια ζωής ενός έως πέντε ετών.
Η συμβουλή μας: Είναι κατάλληλοι για τους χώρους όπου απαιτείται άμεσος και έντονος φωτισμός, όπως για παράδειγμα στην κουζίνα πάνω στον πάγκο μαγειρέματος ή στο μπάνιο για διαδικασίες όπως το ξύρισμα ή το μακιγιάζ. Μία έξυπνη ιδέα; Επιλέξτε λάμπες αλογόνου με δυνατότητα ηλεκτρονικής διαβάθμισης της φωτεινότητας (ντίμερ), έτσι ώστε να ρυθμίζετε την ένταση του φωτός εξοικονομώντας ακόμα περισσότερη ενέργεια.
Προσοχή στην υγεία σας: Όπως ισχύει και με τις λάμπες φθορισμού, εξαιτίας της ανάπτυξης ηλεκτρομαγνητικών πεδίων θα πρέπει να κάθεστε σε απόσταση τουλάχιστον 30 εκατοστών και από τους λαμπτήρες αλογόνου. Επιπλέον, θα πρέπει να γνωρίζετε ότι οι λάμπες αυτές εκπέμπουν ένα φως, το οποίο μπορεί να έχει μακροπρόθεσμα αρνητικές επιπτώσεις στην ψυχολογική διάθεση, αφού το φωτεινό φάσμα τους απέχει μακράν από αυτό του ηλίου που είναι και το φυσικό.
Λαμπτήρες φθορισμού
Γιατί να τους επιλέξετε: Επιτρέπουν εξοικονόμηση ενέργειας έως και 80% σε σχέση με τις παραδοσιακές λάμπες πυρακτώσεως. Πλέον κυκλοφορούν στο εμπόριο σε όλα τα σχήματα (σταγόνα, κεράκι, κτλ.), καθώς και σε διαφορετικές εντυπώσεις φωτισμού (θερμή και ψυχρή).
Η συμβουλή μας: Είναι κατάλληλοι για όλους τους χώρους, όπου υπάρχει ανάγκη διάχυτου φωτισμού και έχουν μεγάλη διάρκεια ζωής με πολύ χαμηλή κατανάλωση ενέργειας. Δεδομένου όμως ότι περιέχουν υδράργυρο, σημειώστε ότι μόλις καούν θα πρέπει να τις πετάξετε σε ειδικούς κάδους ανακύκλωσης φωτιστικών και λαμπτήρων που υπάρχουν εγκατεστημένοι σε όλη τη χώρα. Για περισσότερες σχετικές πληροφορίες, επισκεφτείτε την επίσημη ιστοσελίδα του εθνικού συστήματος φωτοκύκλωσης. (www.fotokiklosi.gr).
Προσοχή στην υγεία σας: Σε περίπτωση που σπάσει μια τέτοια λάμπα, ο υδράργυρος θα διαχυθεί στο χώρο. Ανοίξτε τα παράθυρα για τουλάχιστον 30 λεπτά και μαζέψτε τα θραύσματα φορώντας γάντια. Επιπλέον, το Ομοσπονδιακό Γραφείο Δημόσιας Υγείας της Ελβετίας συστήνει να κάθεστε σε απόσταση τουλάχιστον 30 εκατοστών από τις λάμπες φθορισμού, γιατί έχει διαπιστωθεί ότι η ένταση των ηλεκτρομαγνητικών πεδίων που αναπτύσσονται εντός της απόστασης αυτής ξεπερνά κάποιες φορές τα όρια ασφαλείας.
Λαμπτήρες LED ή Δίοδοι Εκπομπής Φωτός
Γιατί να τους επιλέξετε: Το LED (Light Emitting Diode) είναι ένα ηλεκτρονικό στοιχείο που περιέχει ημιαγωγικά υλικά (συνήθως πυρίτιο), τα οποία είναι σε θέση να μετατρέπουν την ηλεκτρική ενέργεια σε φως διαφόρων χρωμάτων. Αυτή η τεχνολογία μπορεί να χρησιμοποιηθεί για την αντικατάσταση των λαμπτήρων πυρακτώσεως ισχύος έως 40 Watt, προσφέροντας εξοικονόμηση ενέργειας έως και 90%!
Η συμβουλή μας: Παίζοντας με τις διαφορετικές διαθέσιμες αποχρώσεις φωτισμού, μπορείτε να διακοσμήσετε το σπίτι σας και να διαμορφώσετε ανάλογα την ατμόσφαιρα. Όντας ιδιαίτερα ανθεκτικές στα χτυπήματα και τις δονήσεις, οι λάμπες LED είναι κατάλληλες και για τους εξωτερικούς χώρους.
Προσοχή στην υγεία σας: Η υγεία σας δεν κινδυνεύει σε καμία περίπτωση από τους λαμπτήρες LED, αφού δεν περιέχουν υδράργυρο και δεν εκπέμπουν υπεριώδη ή υπέρυθρη ακτινοβολία.
Λαμπτήρες OLED ή Οργανικοί Δίοδοι Εκπομπής Φωτός
Τους λαμπτήρες LED θα διαδεχτούν στο μέλλον οι OLED (Organic Light Emitting Diode). Πρόκειται κατά βάση για την ίδια τεχνολογία, όμως στην προκειμένη περίπτωση χρησιμοποιούνται οργανικά υλικά, όπως ο άνθρακας. Η εταιρία Osram παρουσίασε το 2008 την “Early Future”, την πρώτη επιτραπέζια λάμπα OLED από μέταλλο και 100 φωτεινά πάνελ, εμπνευσμένη από τους δορυφόρους. Προς το παρόν, οι λάμπες αυτές χρησιμοποιούνται κυρίως για τη δημιουργία σκηνογραφικών ειδικών εφέ.
