Πιθανότατα όλοι έχετε ακούσει για τα οφέλη των ωμέγα-3. Άλλωστε χιλιάδες ιατρικές μελέτες έχουν αποδείξει τον ευεργετικό ρόλο τους στην υγεία. Η σημασία των ω-3 στην υγεία της καρδιάς και του εγκεφάλου
♦ της Μαρίας Γκέκα
Η επίδραση που έχουν τα ωμέγα-3 στη ροή του αίματος είναι ευεργετική, όχι μόνο για την υγεία της καρδιάς αλλά και για την καλή λειτουργία του εγκεφάλου. Παρακάτω, θα αναλύσουμε τι είναι τα ωμέγα-3, ποια οφέλη προσφέρουν, ακόμη και μερικές συμβουλές για τους καλύτερους τρόπους πρόσληψής τους. Η σημασία των ω-3 στην υγεία της καρδιάς και του εγκεφάλου
♦ Κακή κυκλοφορία του αίματος και επιπλοκές στην υγεία
Η κακή κυκλοφορία του αίματος μπορεί να προκαλέσει σοβαρές επιπλοκές για την υγεία, από πεσμένη άμυνα του ανοσοποιητικού με επαναλαμβανόμενες λοιμώξεις, θρόμβους, κακή οξυγόνωση σώματος και οργανισμού, σοβαρά καρδιαγγειακά προβλήματα, έως μειωμένη σεξουαλική επιθυμία και πρόωρη γήρανση.
Η κακή κυκλοφορία του αίματος δεν είναι κάτι σπάνιο στις μέρες μας. Δυστυχώς, σχετίζεται με μια σειρά από προβλήματα υγείας. Περιφερική αρτηριακή νόσος (PAD), διαβήτης, παχυσαρκία, σύνδρομο Raynaud και πολλά άλλα έχουν ως αιτία την κακή κυκλοφορία του αίματος.
Ωστόσο, υπάρχουν και πολλοί παράγοντες που επιβαρύνουν την κυκλοφορία του αίματος, όπως το κάπνισμα, τα περιττά κιλά, η καθιστική ζωή και εργασία, η έλλειψη άσκησης και κίνησης, το junk food, καθώς και το στρες της καθημερινότητας.
Η κυκλοφορία του αίματος δεν αφορά μόνο όσους έχουν προβλήματα με το κυκλοφορικό. Είναι μείζον θέμα και για τους αθλητές όλων των σπορ, καθώς η αυξημένη αιματική ροή επηρεάζει άμεσα τις αθλητικές επιδόσεις καθώς και τους χρόνους αποκατάστασης. Τις περισσότερες φορές τα προβλήματα στο κυκλοφορικό αντιμετωπίζονται με φαρμακευτικές αγωγές. Ωστόσο, η διατροφή παίζει καταλυτικό ρόλο, καθώς μια σειρά από τρόφιμα αποδεδειγμένα επιδρούν άμεσα στη λειτουργία του καρδιαγγειακού. Κι εδώ τα ωμέγα 3 παίζουν βασικό ρόλο.
♦ Τι είναι τα ωμέγα-3;
Τα ωμέγα-3 είναι πολυακόρεστα λιπαρά οξέα που υπάρχουν σε τρεις κύριες μορφές: το α-λινολενικό οξύ (ALA), το εικοσιπεντανοϊκο οξύ (ΕΡΑ) και το δοκοσαεξανοϊκο οξύ (DHA), τα οποία έχουν σημαντικό ρόλο στη βιολογία του ανθρώπου, καθώς αποτελούν δομικό συστατικό των κυτταρικών μεμβρανών, της φαιάς ουσίας του εγκεφάλου, του αμφιβληστροειδούς των ματιών και του σπέρματος. Στους ιστούς το πιο διαδεδομένο από τα ω-3 λιπαρά οξέα είναι το DHA. Επίσης, τα ω-3 λιπαρά οξέα είναι πρόδρομες ουσίες των εικοσανοειδών, που παρουσιάζουν όμοια δράση με αυτή των ορμονών. Από τα ω-3 λιπαρά οξέα, απαραίτητο είναι το α-λινολενικό (δηλαδή ο οργανισμός μας δεν μπορεί να το συνθέσει και πρέπει να το λάβει από την τροφή), ενώ για τα ΕΡΑ και DHA υπάρχει διατροφική απαίτηση κατά τη βρεφική ηλικία.
♦ Συνιστώμενη πρόσληψη ω-3
Ωστόσο, λόγω του ότι μέσα στον οργανισμό η σύνθεση των EPA και DHA είναι περιορισμένη, λόγω πολλών παραγόντων (ηλικία, κ.ά.) συνιστάται η καθημερινή διατροφή να περιλαμβάνει και πηγές των παραπάνω λιπαρών οξέων. Οι συνιστώμενες προσλήψεις ω-3 λιπαρών οξέων διαφέρουν από χώρα σε χώρα και κυμαίνονται μεταξύ 0.5 και 2% της συνολικής ημερήσιας ενεργειακής πρόσληψης, ενώ η σύσταση για το α-λινολενικό οξύ είναι 1 – 2 γραμμάρια την ημέρα. Καθοριστικός παράγοντας όμως για την απαιτούμενη ποσότητα των ω-3 λιπαρών που πρέπει να καταναλώνουμε είναι και η ποσότητα των ω-6 λιπαρών που υπάρχουν στη διατροφή μας. Έτσι, η κατανάλωση μεγάλης ποσότητας ω-6 λιπαρών οξέων με την τροφή μπορεί να οδηγήσει σε μειωμένη σύνθεση των ΕΡΑ και DHA. Καταλαβαίνουμε λοιπόν πόσο σημαντικό είναι να καταναλώνουμε την απαιτούμενη ποσότητα των ω-3 λιπαρών.
⇒ Τo α-λινολενικό οξύ το βρίσκουμε στο λιναρόσπορο, στο λινέλαιο, στο σογιέλαιο και σε ξηρούς καρπούς (καρύδια, αμύγδαλα, φυστίκια κάσιους). Τα ΕΡΑ και DHA βρίσκονται κυρίως σε τροφές με βάση τη θάλασσα που περιλαμβάνουν την ποικιλία λιπαρών ψαριών, όπως ο τόνος, σολομός, σαρδέλα, σκουμπρί, ρέγκα, πέστροφα, τσιπούρα, γαύρος, αθερίνα, λαβράκι, μαρίδα, κ.α).
♦ Ποια είναι τα οφέλη των ωμέγα-3;
Τα ωμέγα-3 λιπαρά είναι χρήσιμα για μια σειρά από διεργασίες στο σώμα σε όλη τη διάρκεια της ζωής μας. Εκτός από την υποστήριξη της ανάπτυξης από την εγκυμοσύνη έως την εφηβεία, τα ωμέγα-3 είναι εξίσου σημαντικά και στη μετέπειτα ζωή. Μπορούν να μας βοηθήσουν στο να είμαστε υγιείς- ασκούν ισχυρή προστατευτική δράση απέναντι στην αθηροσκλήρωση, το έμφραγμα, τις αρρυθμίες, το εγκεφαλικό επεισόδιο, τις αγγειακές αλλοιώσεις, τη στηθάγχη, την καρδιακή ανεπάρκεια και τη στεφανιαία νόσο και βοηθούν να κρατηθούμε διαυγείς καθώς μεγαλώνουμε (μνήμη, πνευματική διαύγεια, κ.ά.).
♦ Τα ωμέγα-3 λιπαρά οξέα αυξάνουν τη ροή του αίματος στην καρδιά και τον εγκέφαλο
Τα ωμέγα-3 έχουν αποδειχθεί ότι προωθούν τη ροή του αίματος βοηθώντας να διατηρούνται καθαρά τα αιμοφόρα αγγεία, μειώνοντας τη συσσώρευση αιμοπεταλίων. Επίσης, συμβάλλουν στη διατήρηση υγιών επιπέδων HDL (καλής) χοληστερόλης και τριγλυκεριδίων.
Επιπλέον, τα ωμέγα-3 υποστηρίζουν τη φυσιολογική ενδοθηλιακή λειτουργία (δηλ. τη σωστή διαστολή των αιμοφόρων αγγείων, τόσο τη σύσπαση όσο και τη χαλάρωσή τους) καθώς και την αρτηριακή συμμόρφωση (ένα μέτρο της αρτηριακής ελαστικότητας), που είναι παράγοντες που συμβάλλουν επίσης στη σωστή ροή και πίεση του αίματος.
Υποστηρίζοντας αυτές τις καρδιαγγειακές λειτουργίες, τα ωμέγα-3 συμβάλλουν στη βελτίωση της κυκλοφορίας του αίματος και της συνολικής υγείας της καρδιάς. Αυτό οδήγησε πρόσφατα τον FDA να εκδώσει μια κατευθυντήρια οδηγία σχετικά με τα ωμέγα-3 EPA και DHA και την ικανότητά τους να μειώνουν τον κίνδυνο υπέρτασης και στεφανιαίας νόσου.
Συνοπτικά τα οφέλη των ω-3 λιπαρών οξέων στην καρδιαγγειακή υγεία μειώνουν:
- την παραγωγή τριγλυκεριδίων στο ήπαρ.
- την παραγωγή ουσιών που μετέχουν στη φλεγμονή.
- τη συγκόλληση των αιμοπεταλίων και οδηγούν στη δημιουργία θρόμβων.
- το ιξώδες του αίματος και αυξάνουν την παροχή οξυγόνου στους ιστούς.
- την αρτηριακή πίεση σε άτομα με ήπια ΑΥ.
♦ Πώς η ροή του αίματος επηρεάζει τη λειτουργία του εγκεφάλου;
Είναι προφανές ότι η καλή κυκλοφορία του αίματος βελτιώνει την υγεία της καρδιάς. Πώς ακριβώς υποστηρίζει τη λειτουργία του εγκεφάλου; Λοιπόν, η σωστή ροή αίματος παρέχει στα εγκεφαλικά κύτταρα μια συνεχή παροχή οξυγόνου και γλυκόζης, τα οποία χρειάζονται για να έχουν βέλτιστη λειτουργία. Αυτή η αυξημένη ροή αίματος στον εγκέφαλο μπορεί να οδηγήσει σε ποικίλα οφέλη. Μπορεί να οδηγήσει στη βελτίωση της γνωστικής λειτουργίας και της μνήμης.
Επιπλέον, τα ωμέγα-3 έχουν αντιοξειδωτικές και αντιφλεγμονώδεις ιδιότητες, οι οποίες παίζουν ρόλο στην καταπολέμηση του οξειδωτικού στρες στον εγκέφαλο και σε όλο το σώμα.
Όπως αποδεικνύεται, η ομοιόσταση του οξειδωτικού στρες και η εγκεφαλική κυκλοφορία είναι βασικοί δείκτες της γνωστικής λειτουργίας. Τα ωμέγα-3 υποστηρίζουν και τα δύο για την προώθηση της συνολικής υγείας του εγκεφάλου. Συνεπώς, τα ω-3 λιπαρά οξέα έχουν ευεργετικό ρόλο στην πρόληψη:
- Στεφανιαίας νόσου
- Υπέρτασης
- Σακχαρώδους διαβήτη ΙΙ
- Χρόνιας Αποφρακτικής Πνευμονοπάθειας
- Ψυχικών διαταραχών
Πηγή: Naturanrg126o, www.naturanrg.gr
