Έχει αρχίσει η αντίστροφη μέτρηση για το 8ο φεστιβάλ ψυχικής υγείας Art4More. Φέτος η θεματική του είναι ξεχωριστή καθώς έχει να κάνει με τη συμβολή των ζώων στην ψυχική μας υγεία.
«Το φεστιβάλ θα δώσει την ευκαιρία πρόσβασης σε ένα πλούσιο πρόγραμμα τέχνης και θεραπείας με ζώα συντροφιάς που θα συμμετέχουν παιδιά και ενήλικες με ελεύθερη είσοδο. Το παιδικό πρόγραμμα θα ξεκινήσει με μια σειρά από κατασκευές ζώων εμπνευσμένες από tangram, που είναι άλλωστε και το κυρίαρχο μοτίβο της οπτικής επικοινωνίας του φεστιβάλ».
Για το θέμα θα μας κατατοπίσουν η κα Μαριτίνα Κονταράτου, Υπεύθυνη Πολιτιστικών της Κ.Σ.Δ.Ε.Ο. «ΕΔΡΑ» η οποία θα μας αναλύσει για την οργάνωση του 8ου ART4MORE ’14, και η Αθηνά Παπάζογλου από το φορέα SAPT Hellas που συμμετέχει ως φορέας στην ημερίδα και στις δράσεις του φεστιβάλ. Ωστόσο δεν στεκόμαστε μόνον στα του καινοτόμου αυτού φεστιβάλ καθώς έχουν περάσει λίγες μόνο ώρες από την Εγκύκλιο που εξέδωσε προς τους προϊσταμένους των Εισαγγελιών Εφετών της χώρας, σύμφωνα με την οποία υπάρχει ρητή εντολή για τήρηση του Αυτοφώρου και άμεση δίκη όσων συλλαμβάνονται για κακοποίηση ή βασανισμό ζώων, η Εισαγγελέας του Αρείου Πάγου, Ευτέρπη Κουτζαμάνη.
Συνέντευξη στο Λευτέρη Χ. Θεοδωρακόπουλο
8ο Art4more…Το φεστιβάλ που έγινε θεσμός;
Μ.Κ.: «Πρόκειται για το ετήσιο ραντεβού, όπου η Σύγχρονη Τέχνη συνταιριάζεται με σύγχρονα κοινωνικά ζητήματα και θεματικές που άπτονται στον τομέα της Ψυχικής Υγείας.
Κάθε χρόνο οι θεματικές και οι μορφές τέχνης αλλάζουν, ωστόσο η καινοτομία του φεστιβάλ έγκειται στο ότι γίνεται ένα πρωτοφανές «άνοιγμα» της έννοιας της ψυχικής υγείας προς το ευρύ κοινό. Με μέσον τον πολιτισμό καταφέρνει να λειτουργήσει προληπτικά, αλλά και ενάντια στο στίγμα. Αυτή τη χρονιά δημιουργήσαμε ένα δίκτυο επικοινωνίας με αντίστοιχα φεστιβάλ τέχνης και ψυχικής υγείας στην Ευρώπη, με στόχο την από κοινού έρευνα και χρηματοδότηση»
Ποια είναι θεματική ενότητα του φέτος και γιατί είναι τόσο ξεχωριστή από τις προηγούμενες;
Μ.Κ.: «Η επιλογή του συγκεκριμένου θέματος της συμβολής των ζώων στη Ψυχική Υγεία εμπίπτει στο ενδιαφέρον της Κ.Σ.Δ.Ε.Ο. ΕΔΡΑ σε νέες εναλλακτικές θεραπευτικές προσεγγίσεις που σχετίζονται με τις μονάδες ψυχικής υγείας και τα ψυχοπαιδαγωγικά που ήδη έχει. Η θεραπεία με ζώα συντροφιάς εντάσσεται επιστημονικά στις συμπληρωματικές – εναλλακτικές θεραπείες ψυχικής υγείας όπως η εικαστική θεραπεία, η μουσικοθεραπεία, κ.α.
Πρόκειται για μια καινοτόμα πρακτική στην Ελλάδα που χρειάζεται προβολή, δημιουργικό διάλογο και περαιτέρω εξερεύνηση για να ενημερωθεί το επιστημονικό προσωπικό ώστε αν επιθυμεί να την εντάξει ως επιπλέον θεραπευτικό εργαλείο.
Ταυτόχρονα, τα έργα τέχνης της έκθεσης απεικονίζουν τις λεπτές αυτές αποχρώσεις της σχέσης μεταξύ ανθρώπου και ζώων συντροφιάς και το ζώο ως αντικαθρεπτισμός ή σύμβολο στην καλλιτεχνική δημιουργία. Οι δημιουργοί των έργων που θα συμμετέχουν, είναι οι ίδιοι κάτοχοι ζώων συντροφιάς. Η συγκεκριμένη θεματική θεωρώ ότι θα φέρει στο φεστιβάλ μια νέα μεγάλη μερίδα κοινού που θα μοιραστεί την αγάπη για τα ζώα μέσα σε μια πειραματική δημιουργική διάθεση».
Ποιοι άλλοι φορείς θα συμμετάσχουν και με ποιον τρόπο;
Μ.Κ.: «Η συμμετοχή φορέων που σχετίζονται με τη θεραπευτική σχέση ανθρώπου και ζώου συντροφιάς (Animal Assisted Therapy) είναι ζωτικής σημασίας και θα έχουν την ευκαιρία να παρουσιάσουν το έργο τους στην ανοιχτή συζήτηση που θα λάβει χώρα το Σάββατο 18 Οκτωβρίου, στις 12.00.
Είναι ένα κεντρικό γεγονός δικτύωσης και επαφής με το κοινό, που αποτελεί ευκαιρία για νέες συνέργειες. Μας τιμούν με την παρουσία τους η SAPT Hellas, THERAPYDOGS (Θεσσαλονίκη), Σύνδεσμος Θεραπευτικής Ιππασίας Ελλάδος, Σχολή Σκύλων Οδηγών Τυφλών ΛΑΡΑ, κ.α. Με κοινωνικές ιστορίες και οπτικοακουστικό υλικό συμμετέχουν επίσης η ISAZ (International Society of Anthrozoology), κ.α».
Θα μας πείτε για τα εργαστήρια που λάβουν χώρα στο φεστιβάλ;
Μ.Κ.: «Το φεστιβάλ θα δώσει την ευκαιρία πρόσβασης σε ένα πλούσιο πρόγραμμα τέχνης και θεραπείας με ζώα συντροφιάς που θα συμμετέχουν παιδιά και ενήλικες με ελεύθερη είσοδο.
Το παιδικό πρόγραμμα θα ξεκινήσει με μια σειρά από κατασκευές ζώων εμπνευσμένες από tangram, που είναι άλλωστε και το κυρίαρχο μοτίβο της οπτικής επικοινωνίας του φεστιβάλ. Ακολουθούν ιστορίες με ζώα ως βοηθούς, οδηγούς, συνοδοιπόρους, εργαστήριο με ζωάκια δαχτυλόκουκλες για τα παιδικά συναισθήματα και ένα εργαστήρι ινδιάνικης σοφίας με τα ζώα ως σύμβολα και ως θεραπευτές που περιλαμβάνει και facepainting.
Το ενήλικο κοινό δεν πρέπει να χάσει το δίωρο σεμινάριο γιόγκα για την παρατήρηση των ζώων από τους αρχαίους Γιόγκι και η επιρροή τους στην διαδικασία του ελέγχου της αναπνοής με δήλωση συμμετοχής στο arts.edra@gmail.com».
Τι ακριβώς είναι το dog walk που λέτε στην αφίσα;
Μ.Κ.: «Είναι μια ευκαιρία να περπατήσουμε μαζί ή χωρίς τους τετράποδους φίλους μας σε μια προκαθορισμένη όμορφη διαδρομή 30’ περίπου, αφιερωμένη στη συμβολή των ζώων στη Ψυχική Υγεία, με σημείο έναρξης και κατάληξη τον τόπο του φεστιβάλ, δηλαδή το ΒΡΥΣΑΚΙ. Το ΒΡΥΣΑΚΙ είναι ένας πολύ όμορφος και ήσυχος πολυχώρος της πλάκας με εσωτερική αυλή, αδυνατεί ωστόσο να φιλοξενήσει πολλά ζωάκια μαζί, ειδικά ταυτόχρονα! Στη βόλτα θα έχουμε την ευκαιρία να χαρούμε τη συντροφιά των ζώων μας, να γνωριστούμε και να κεράσουμε τα ζωάκια μας χειροποίητα μπισκότα χωρίς συντηρητικά που φτιάξαμε και άλλες λιχουδιές».
Δέχεστε τη βοήθεια εθελοντών στο συγκεκριμένο Art4More και αν ναι…τι μπορεί να κάνει ένας εθελοντής στο συγκεκριμένο φεστιβάλ;
Μ.Κ.: «Οι εθελοντές συμβάλλουν καθοριστικά στην υποστήριξη του φεστιβάλ κατά το διήμερο διεξαγωγής του προσδίδοντας φρεσκάδα και ενθουσιασμό στη διοργάνωση και την υποδοχή των επισκεπτών. Έχουν επίσης τη δυνατότητα, εφόσον το επιθυμούν, να δώσουν το δικό τους στίγμα οργανώνοντας οι ίδιοι δράσεις ανάλογα με την ειδικότητα τους».
Θεωρείτε κ. Παπάζογλου ότι τα ζώα και κυρίως τα ζώα συντροφιάς παίζουν σημαντικό ρόλο στον ψυχισμό μας;
Α.Π.: «Όλα τα ζώα, κατοικίδια και μη, αποτελούν αναπόσπαστο μέρος του κόσμου μας γι’ αυτό και δεν μπορούμε να διαχωρίσουμε την ανθρώπινη ύπαρξη από αυτά, παρά πρέπει να ζήσουμε όλοι μαζί αρμονικά.
Ιδιαίτερα σε ό,τι αφορά στα κατοικίδια, ο σημαντικότατος ρόλος τους στον ανθρώπινο ψυχισμό είναι διαπιστωμένος και επιστημονικά πλέον αποδεδειγμένος. Τα ζώα συντροφιάς επιδρούν θετικά σε ανθρώπους με κατάθλιψη και άλλες ψυχικές ασθένειες, ενώ καταπραΰνουν επίσης την υπέρταση και αμβλύνουν τα συμπτώματα χρόνιων παθήσεων όπως είναι οι καρδιακές παθήσεις.
Σε χώρες του εξωτερικού, μάλιστα, η υιοθεσία ενός κατοικίδιου προτείνεται σε ανθρώπους που αποφυλακίστηκαν ή απεξαρτήθηκαν από ναρκωτικές ουσίες πρόσφατα και έχουν ανάγκη να επανενταχθούν στο κοινωνικό σύνολο. Τέλος πολλές φορές προτείνεται η ανάληψη της ευθύνης (αναδοχής) και εκπαίδευσης ενός σκύλου σε φυλακισμένους».
Ο κόσμος σήμερα έχει την παιδεία να αντιληφθεί τη σημασία των ζώων στην καθημερινότητά μας;
Α.Π.: «Δεδομένου ότι δραστηριοποιούμαστε από το 2005, έχουμε διαπιστώσει με μεγάλη ικανοποίηση ότι έχει αρχίσει να συμβαίνει μία αλλαγή στη νοοτροπία του κόσμου απέναντι στα ζώα, η οποία ωστόσο βρίσκεται ακόμη σε εξέλιξη και έχει πολύ δρόμο ακόμη μπροστά της για να εδραιωθεί. Όλο και περισσότεροι αρχίζουν να συνειδητοποιούν τη σημασία των ζώων στη ζωή τους, και επιδιώκουν να ενημερωθούν για να συμβιώνουν αρμονικότερα μαζί τους.
Στο σημείο αυτό να σημειώσουμε ότι στην επαρχία η νοοτροπία των ανθρώπων εξακολουθεί να θεωρεί τα ζώα ως αναλώσιμα αντικείμενα, γι’ αυτό και παρατηρούνται τα περισσότερα και απεχθέστερα κρούσματα κακοποίησης.
Για τον λόγο αυτό προσπαθούμε με τη δράση μας να ‘ακουμπήσουμε’ όσα περισσότερα παιδιά μπορούμε, γιατί αυτοί είναι οι πολίτες του αύριο που θα κληθούν να διορθώσουν τα σπασμένα των προηγούμενων γενεών, και αυτούς πρέπει να ‘εκπαιδεύσουμε’. Όσο για την επαρχία, η SAPT Hellas αφουγκράζεται την ανάγκη για ενημέρωση και παιδεία και σε κάθε ευκαιρία προσπαθούμε να επισκεπτόμαστε διάφορες πόλεις αλλά και νησιά, και να καλύπτουμε όσο το δυνατόν περισσότερα σχολεία».
Δεν πάνε παρά μόνο λίγες εβδομάδες που γίναμε όλοι μάρτυρες ζώων και συγκεκριμένα σκυλιών τα οποία έπεσαν θύματα φρικαλεότητας. Ποια είναι η δική σας άποψη γι’ αυτά τα κρούσματα αλλά και πως μπορούν να καταπολεμηθούν;
Α.Π.: «Δυστυχώς υπάρχει πληθώρα περιστατικών κακοποίησης, πρόσφατα μάλιστα τον Ιούλιο αυτό της μικρής Μάγκυ στα Νέα Στύρα και στα τέλη Σεπτεμβρίου το περιστατικό στην Άρτα και μάλιστα με δράστες ανήλικους.
Μπορούμε να πούμε μετά βεβαιότητας ότι οι άνθρωποι που κακοποιούν οποιοδήποτε ζώο είναι νοητικά και ψυχικά ασθενείς (άλλωστε έχουν γίνει σχετικές μελέτες επ’ αυτού ειδικά στις Η.Π.Α όπου αποδείχθηκε ότι πλείστοι οι δολοφόνοι συνανθρώπων μας ξεκίνησαν «την καριέρα» τους με κακοποίηση αδύναμων ζώων, ειδικά κατοικίδιων, και ο μόνος λόγος που δεν προχωρούν και σε κακοποίηση ανθρώπων είναι ο φόβος των συνεπειών του νόμου.
Οι άνθρωποι αυτοί είναι επικίνδυνοι για την κοινωνία και χρήζουν ψυχιατρικής / ψυχολογικής παρακολούθησης έως ότου μπορέσουν να επανενταχθούν ως υγιή μέλη του κοινωνικού συνόλου.
Εμείς, από την πλευρά μας, μπορούμε να λειτουργήσουμε και λειτουργούμε με μεγάλη επιτυχία τα τελευταία 10 χρόνια πάνω στον παιδικό ψυχισμό και να ευαισθητοποιήσουμε τα παιδιά απέναντι στο γεγονός ότι ο σκύλος (και κάθε ζώο) είναι ένα πλάσμα που έχει πολλά κοινά με τον άνθρωπο, νιώθει συναισθήματα και διαθέτει ολοκληρωμένο νευρικό σύστημα που του επιτρέπει να νιώθει ακριβώς τον ίδιο σωματικό πόνο με έναν άνθρωπο.
Και βεβαίως, παρότι δεν μπορούμε να επέμβουμε άμεσα, αυτή είναι υποχρέωση της Ελληνικής Αστυνομίας, βάσει Νόμου, φυσικά, όπως όλοι οι πολίτες οφείλουν να κάνουν, έχουμε συνεχώς τον νου μας και βοηθάμε εμφανώς ή αφανώς, καταγγέλλοντες οι ίδιοι περιπτώσεις κακοποίησης, έστω και παθητικής ή άλλους καταγγέλλοντες, με οδηγίες ώστε η καταγγελία τους «να πιάσει τόπο».
Επίσης γεγονός είναι ότι ο κόσμος σιγά-σιγά ευαισθητοποιείται, οι καταγγελίες αυξάνονται και οι ανά τη χώρα εισαγγελείς και δικαστές επιβάλουν όλο και πιο τσουχτερά πρόστιμα και ποινές φυλάκισης, διότι όπως όλοι ξέρουμε, όπου δεν υπάρχει συνείδηση, υπάρχει ο Νόμος».
Τέλος, είναι αλήθεια πως μπορούμε να παρακολουθήσουμε κάποιες δράσεις του φεστιβάλ με το κατοικίδιο μας; Σε ποιες και τι ώρες είναι αυτές;
Μ.Κ.: «Κεντρική δράση όπου μπορεί να συμμετέχει κάποιος που είναι ιδιοκτήτης σκύλου είναι το Dog Walk, που περιγράφουμε πιο πάνω. Είναι ένα happening ανοιχτό για όλους χωρίς δήλωση συμμετοχής, στην πραγματικότητα όμως ο ιδιοκτήτης πρέπει να απομακρύνει το σκυλάκι αν εμφανίζει συμπτώματα επιθετικής συμπεριφοράς.
Το φεστιβάλ στο ΒΡΥΣΑΚΙ θα επισκεφτούν οι σκύλοι θεραπευτικής επαφής της SAPT Hellas, το Σάββατο 18/10 μεταξύ 14.00-15.00. Για όσους έχουν τετράποδους φίλους που συνυπάρχουν καλά με άλλα ζωάκια, υπάρχουν πολλά σημεία στον εξωτερικό χώρο στο ΒΡΥΣΑΚΙ όπου θα μπορούσαν να κοινωνικοποιηθούν με επισκέπτες και συμμετέχοντες»!
—————-
Η Μαριτίνα Κονταράτου είναι Υπεύθυνη Πολιτιστικών της Κ.Σ.Δ.Ε.Ο. «ΕΔΡΑ» και με την ειδικότητα της ως θεωρητικός τέχνης με εξειδίκευση στην ειδική αγωγή, επιμελείται τη διοργάνωση του Φεστιβάλ Τέχνης και Ψυχικής Υγείας ART4MORE
Η Αθηνά Παπάζογλου είναι ελεύθερη επαγγελματίας και εντάχθηκε στην SAPT Hellas το 2005 με τη σκυλίτσα Λιζέλ και έπειτα με τη σκυλίτσα Μπίγκλα το 2007, που υιοθετήθηκαν κουτάβια από τον δρόμο.
Η SAPT Hellas (Δράση για τα Αδέσποτα – Σκύλοι Θεραπείας Ελλάδος) είναι μία μη κερδοσκοπική οργάνωση που ιδρύθηκε το 2005 με στόχο την εκπαίδευση-ενημέρωση των παιδιών για τους αδέσποτους και δεσποζόμενους σκύλους, αλλά και την προσφορά θεραπευτικής επαφής μέσω των ζώων σε ενήλικες και παιδιά με αναπηρίες.
Πηγή: Naturanrg.gr