Κίνδυνοι κρεμασμένοι στη ντουλάπα σας

Όλες οι τελευταίες έρευνες των δερματολόγων συγκλίνουν στο ίδιο συμπέρασμα: οι δερματίτιδες εξ επαφής που οφείλονται στα ρούχα, διαρκώς αυξάνουν. Πίσω από ένα ωραίο σχέδιο, χρώμα ή ύφασμα, κρύβονται αναρίθμητες χημικές ουσίες επικίνδυνες για την υγεία του δέρματος, όπως χρωστικές, σταθεροποιητικές, λευκαντικές, μαλακτικές, αντιστατικές, βακτηριοστατικές, μυκητοκτόνες και άλλες. Έχει υπολογιστεί μάλιστα ότι το βαμβάκι συγκεντρώνει το ένα τέταρτο της συνολικής ποσότητας φυτοφαρμάκων παγκοσμίως, ενώ κατά τη διαδικασία μετατροπής του σε ύφασμα χρησιμοποιούνται τουλάχιστον 8.000 διαφορετικά χημικά.

♦ της Αφροδίτης Ραυτοπούλου

Ένοχες οι χρωστικές ύλες

Όπως επισημαίνουν οι ειδικοί, ανάμεσα στα πιο ένοχα ρούχα είναι αυτά που περιέχουν σταθεροποιητικές ουσίες, οι οποίες κάνουν τις ίνες των υφασμάτων πιο λαμπερές ή πιο βελούδινες. Υπεύθυνες για δερματίτιδες αποδεικνύονται και οι αζωτούχες χρωστικές ύλες, ειδικά αυτές που χαρίζουν το μπλε χρώμα (όμως αλλεργίες μπορεί να προκαλέσουν και αυτές του πορτοκαλί, του κόκκινου και του κίτρινου). Είναι χρωστικές ουσίες λιπόφιλες, που αραιώνουν στο νερό χωρίς όμως να διαλύονται εντελώς. Έτσι, μόλις τα ρούχα φορεθούν, τα υφάσματα απελευθερώνουν με τον ιδρώτα υπολείμματα χρώματος
που απορροφώνται από την επιδερμίδα, προκαλώντας ερεθισμό.
Η ευρωπαϊκή ντιρεκτίβα δεν απαγορεύει τη χρήση των χρωστικών υλών, αλλά την παρουσία τους στο τελικό προϊόν. Την ίδια στιγμή, προβλέπει την περιορισμένη χρήση των χλωροφαινόλων που χρησιμοποιούνται ως παράγοντες κατά των μικροβίων και της μούχλας στα υφασμάτινα προϊόντα πριν την αποθήκευση και τη μεταφορά τους, καθώς και των παραγώγων κασσίτερου, που χρησιμοποιούνται για την καταπολέμηση της κακοσμίας στα ρούχα και τα υποδήματα. Θα πρέπει να διευκρινιστεί όμως ότι αυτοί οι κανονισμοί ισχύουν για τα ενδύματα που παράγονται στην Ευρώπη. Δυστυχώς, οι ίδιοι έλεγχοι δεν τηρούνται και στα ρούχα εισαγωγής.

Τα πιο κοινά δερματικά προβλήματα

Οι δύο συχνότερες δερματικές διαταραχές που προκαλούνται από τα υφάσματα, είναι η ερεθιστική και η αλλεργική δερματίτιδα εξ επαφής.
Η πρώτη είναι μία προσωρινή αντίδραση του δέρματος και συνήθως οφείλεται στις χρωστικές ύλες. Ο ερεθισμός μπορεί να προκληθεί τόσο με την επαφή όσο και με την τριβή του υφάσματος πάνω στο δέρμα. Αυτό συμβαίνει συχνά με τις μικροϊνες των μάλλινων ρούχων.

Η ερεθιστική δερματίτιδα εξ επαφής

Η ερεθιστική δερματίτιδα εξ επαφής εκδηλώνεται με κνησμό και κοκκινίλα στα σημεία όπου το ρούχο έχει έρθει σε επαφή με δέρμα. Επίσης, εκδηλώνεται και τις περιοχές με πιο έντονη εφίδρωση, όπως τις μασχάλες, τον λαιμό, κάτω από το στήθος και ανάμεσα στα πόδια.

Η αλλεργική δερματίτιδα εξ επαφής

Η αλλεργική δερματίτιδα εξ επαφής, αντιθέτως, αποτελεί αλλεργική αντίδραση σε μία ή περισσότερες ουσίες που το ανοσοποιητικό σύστημα αναγνωρίζει ως «εχθρικές». Εκδηλώνεται με τα ίδια συμπτώματα της ερεθιστικής, αλλά σε πιο οξεία μορφή και ενδεχομένως και σε σημεία πιο μακρινά από την περιοχή της επαφής με το «ένοχο» ύφασμα. Στην προκειμένη περίπτωση, μπορεί να παρατηρηθούν ακόμα και φλύκταινες ή αποφολίδωση.

Ποια ρούχα να αποφεύγετε;

Οι ειδικοί συνιστούν να αποφεύγονται κυρίως τα ακρυλικά, πολυεστερικά και υπόλοιπα συνθετικά ρούχα. Πέρα από το ότι απειλούν την υγεία του δέρματος, απειλούν και το περιβάλλον. Κατά τη διάρκεια της πλύσης τους απελευθερώνουν μικροσκοπικά πλαστικά σωματίδια που καταλήγουν στη θάλασσα. Σημειώστε τέλος ότι για το πλύσιμο των ρούχων σας θα βρείτε στην αγορά οικολογικά απορρυπαντικά. Αυτά τα απορρυπαντικά έχουν αντικαταστήσει τα φωσφορικά άλατα με ζεόλιθο, που δεν έχει επιπτώσεις στο περιβάλλον.

Η οικολογική εναλλακτική

Πέρα από την προτίμηση ρούχων “made in Europe”, η πιο ασφαλής αγορά ενδυμάτων είναι αναμφίβολα αυτή που σχετίζεται με τις βιολογικές καλλιέργειες νημάτων. Εδώ και μία δεκαετία περίπου, κυκλοφορούν στην αγορά ρούχα από υφάσματα που προέρχονται από διάφορες βιολογικές καλλιέργειες. Αυτές οι καλλιέργειες είναι του βαμβακιού, κάνναβης, λιναριού και μεταξιού.
Για να χαρακτηριστεί ένα ύφασμα βιολογικό, η παραγωγή της πρώτης ύλης θα πρέπει να γίνεται βάσει των κανόνων που ισχύουν γενικά για τη βιολογική καλλιέργεια. Αυτό σημαίνει χωρίς χημικά και φυτοφάρμακα και φυσικά να μην προέρχεται από γενετικώς μεταλλαγμένους σπόρους. Οι κανόνες αυτοί διέπουν τόσο τη φάση καλλιέργειας όσο και τα διαφορετικά στάδια μεταποίησης της πρώτης ύλης σε ύφασμα. Εννοούμε τη λεύκανση, τον χρωματισμό και το φινίρισμα.

Πως γίνεται ο χρωματισμός των υφασμάτων;

Σε ό,τι αφορά το χρώμα, που αποτελεί συνήθως την πηγή του κακού, στα βιολογικά υφάσματα επιτυγχάνεται με ορυκτές ή φυτικές ύλες. Αν και στην περίπτωση του βαμβακιού, υπάρχουν και φυσικά χρωματισμένες ποικιλίες. Η λεύκανση, από την άλλη μεριά, δεν γίνεται με χλώριο. Γίνεται με ένα υγρό που ονομάζεται περιντρόλ (αποτελεί βάση για το οξυζενέ).
Και φυσικά… αποφύγετε τα χημικά καθαριστικά, που ως τώρα μονοπωλούν το αγοραστικό κοινό. Αποτελέσματα ερευνών συνεχώς αποδεικνύουν ότι προκαλούν μεγάλα προβλήματα στο περιβάλλον καθώς και στην ανθρώπινη υγεία.

Πηγή: NaturaNrg #33