Αμερικανική αεροπορική εταιρία, μετατρέπει το υλικό από τα παλιά καθίσματα, σε τσάντες και πορτοφόλια, γνωστή εταιρία ελαστικών έχει συνάψει συνεργασία με μία από τις μεγαλύτερες εταιρίες ειδών ένδυσης και σχεδιάζει τα ελαστικά της με τέτοιο τρόπο ώστε μετά τη χρήση τους να μπορούν να χρησιμοποιηθούν γα σόλες παπουτσιών. Ενώ, κολοσσός της πληροφορικής συγκεντρώνει όλα τα άδεια δοχεία από μελάνια εκτυπωτών και τα επαναχρησιμοποιεί.
Της Μαρίας Γκέκα
Ανακύκλωση θα πει κάποιος… Όχι, Κυκλική Οικονομία, λένε οι σύγχρονοι οικονομολόγοι! Ανακυκλώνω σημαίνει ότι βλέπω τα πράγματα σαν μελλοντικά σκουπίδια και όχι σαν μια ευκαιρία για να δημιουργήσω αξία.
Από τη γραμμική στην κυκλική οικονομία
Αυτό που πραγματικά όλοι μας ζητάμε είναι υψηλό βιοτικό επίπεδο και συνάμα χαμηλό ανθρακικό αποτύπωμα (δηλαδή λιγότερή ρύπανση). Με τα σημερινά δεδομένα και με το πώς είναι δομημένη η οικονομία μας η οποία στηρίζεται πλήρως σε ένα γραμμικό μοντέλο ανάπτυξης. Δηλαδή: Παίρνω, Φτιάχνω, Χρησιμοποιώ και Απορρίπτω. Είναι σίγουρο ότι το υψηλό βιοτικό επίπεδο που ζητάμε δεν συμβαδίζει με την προστασία του πλανήτη και του περιβάλλοντος. Εξαντλούμε τους φυσικούς πόρους της γης και σπαταλάμε χρήσιμα υλικά.
Πώς λειτουργεί η οικονομία μας μέχρι σήμερα
Πολύτιµα υλικά χρησιµοποιούνται για την παραγωγή τροφίµων, την κατασκευή υποδοµών και κατοικιών, την παραγωγή καταναλωτικών αγαθών ή την παροχή ενέργειας. Όταν τα προϊόντα αυτά καταναλωθούν ή δεν είναι πλέον απαραίτητα, τότε απορρίπτονται. Ωστόσο, η αύξηση του πληθυσµού αλλά και του πλούτου καθιστά τη ζήτηση για σπάνιες πρώτες ύλες µεγαλύτερη από ποτέ. Οδηγώντας σε υποβάθµιση του περιβάλλοντος. Τα µέταλλα και τα µεταλλεύµατα, τα ορυκτά καύσιµα, οι ζωοτροφές και τα τρόφιµα, αλλά και το καθαρό νερό και τα γόνιµα εδάφη… εξαφανίζονται.
Πλέον, θα πρέπει να αρχίσουμε να βλέπουμε τα πάντα γύρω μας σαν μια ευκαιρία για τη δημιουργία αξίας, όχι στο τέλος του κύκλου της ζωής τους αλλά σε κάθε φάση της χρήσης του κάθε προϊόντος.
Η κυκλική οικονομία αποτελεί μετεξέλιξη της ανακύκλωσης. Αφορά τη μετάβαση από ένα μοντέλο «παραγωγής, κατανάλωσης, απόρριψης» σε ένα κυκλικό μοντέλο όπου οι πόροι των προϊόντων μπορούν να επαναχρησιμοποιηθούν λίγο πριν από το τέλος της ζωής τους.
Το κυκλικό μοντέλο μιμείται τη ζωή
Μια βιομιμητική προσέγγιση, μία σχολή σκέψης που έχει τη φύση ως παράδειγμα και θεωρεί ότι τα συστήματά μας θα έπρεπε να λειτουργούν όπως οι οργανισμοί, επεξεργαζόμενα τα συστατικά που μπορούν να επιστρέψουν πίσω στον κύκλο. Αυτό είναι το κυκλικό μοντέλο.
Το μοντέλο αυτό βασίζεται σε πέντε αρχές:
- Εξάλειψη των αποβλήτων. Βιολογικά και τεχνικά μέρη κάθε προϊόντος θα πρέπει να είναι σχεδιασμένα για αποσυναρμολόγηση και επαναπροσδιορισμό της χρήσης τους. Τα βιολογικά μέρη είναι μη τοξικά και μπορούν απλά να κομποστοποιηθούν. Τεχνικά, πολυμερή, κράματα και άλλα τεχνητά υλικά, πρέπει να είναι σχεδιασμένα για να χρησιμοποιηθούν ξανά με τη μικρότερη δυνατή ενέργεια.
- Η ποικιλομορφία είναι δύναμη. Τα πολυποίκιλα συστήματα με πολλές συνδέσεις και κλίμακες είναι πιο ανθεκτικά απέναντι σε εξωτερικά πλήγματα, σε αντίθεση με τα συστήματα που είναι φτιαγμένα με βάση την αποδοτικότητα.
- Η ενέργεια πρέπει να προέρχεται από ανανεώσιμες πηγές.
- Οι τιμές πρέπει να αντανακλούν το πραγματικό κόστος.
- Το κλειδί είναι να σκεφτόμαστε με όρους συστήματος, να καταλαβαίνουμε πώς τα πράγματα επηρεάζουν το ένα το άλλο συνολικά.
Κάθε χρόνο στην ΕΕ, χρησιμοποιούνται σχεδόν 15 τόνοι υλικών ανά άτοµο. Ενώ, κάθε πολίτης της ΕΕ παράγει, κατά µέσο όρο, πάνω από 4,5 τόνους αποβλήτων ετησίως. Εκ των οποίων πάνω από το µισό καταλήγει σε ΧΥΤΑ. Αντίθετα, σύμφωνα μάλιστα με μια πρόσφατη έρευνα (www.thecirculareconomy.org) υπολογίζεται ότι με την κυκλική οικονομία η Ευρωπαϊκή Ένωση μπορεί να εξοικονομήσει από 340 έως και 630 δισεκατομμύρια δολάρια τον χρόνο σε υλικές δαπάνες, περίπου δηλαδή το 3% του ΑΕΠ της Ευρώπης.
Ecocity Forum 2018
Κυκλική Οικονομία στις «Έξυπνες πόλεις»
Η έννοια της Κυκλικής Οικονομίας και η συστηματική εφαρμογή των αρχών της είναι κάτι νέο στη χώρα μας. Για τον λόγο αυτό, αποκτά ακόμη μεγαλύτερη σημασία η πραγματοποίηση ενός μεγάλου Διεθνούς Συνεδρίου για την Κυκλική Οικονομία στη χώρα μας. Πρόκειται για το Συνέδριο ECOCITY FORUM 2018 με θέμα “Κυκλική Οικονομία στις Έξυπνες πόλεις”, το οποίο οργανώνει το ECOCITY στο Μέγαρο Μουσικής Θεσσαλονίκης από 3 έως 5 Οκτωβρίου 2018.
Το ECOCITY, εθελοντικός φορέας με προσανατολισμό το αστικό περιβάλλον, ανέλαβε την πρωτοβουλία διοργάνωσης του Συνεδρίου, αναγνωρίζοντας την αναγκαιότητα για κατανόηση και υιοθέτηση ενός νέου οικονομικού και κοινωνικού μοντέλου, εξόχως τεχνολογικού και βεβαίως φιλικού προς το περιβάλλον.
Στο ECOCITY FORUM 2018 συμμετέχουν 18 Πανεπιστήμια και Επιστημονικά Ινστιτούτα, 5 Διεθνή Περιβαλλοντικά Δίκτυα, 5 Επαγγελματικές Ενώσεις και περισσότεροι από 70 ανεγνωρισμένοι ομιλητές. Επίσης, κατά τη διάρκεια του Συνεδρίου θα πραγματοποιηθούν 16 παράλληλες συνεδρίες, 4 Συζητήσεις Στρογγυλής Τραπέζης και 8 Εργαστήρια. Παράλληλα, στα πλαίσια της διεξαγωγής του Συνεδρίου, θα ανακοινωθούν ακαδημαϊκές και ερευνητικές εργασίες και θα πραγματοποιηθεί έκθεση προϊόντων και υπηρεσιών συναφών με την αστική αειφορία και την Kυκλική Oικονομία.
ECOCITY Circular Economy Guidebook
Επιπλέον, μέσα από τις εργασίες του συνεδρίου θα προετοιμαστεί το ECOCITY Circular Economy Guidebook. Ένα εγχειρίδιο παρακολούθησης της εφαρμογής των στρατηγικών της Κυκλικής Οικονομίας. Στις εργασίες του ECOCITY FORUM 2018 θα συμμετάσχουν, με κορυφαίους εκπροσώπους τους, φορείς με πρωταγωνιστικό ρόλο στη διαμόρφωση της Ευρωπαϊκής πολιτικής, όπως είναι το European Environmental Agency (ΕΕΑ), ο European Sea Ports Organization (ESPO), ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας (WHO) και ο Παγκόσμιος Oργανισμός Τουρισμού (WTO).
Όσον αφορά στις συνέργειες, έχει εξασφαλισθεί η συμμετοχή σημαντικών διεθνών δικτύων. Πιο συγκεκριμένα: του European Environmental Bureau (EEB), του Transport & Environment (T&E), του European Environmental Citizens Organization for Standarisation (ECOS), του Pesticide Action Network (Pan-Europe), του Mediterranean Information Office for Environment, Culture & Sustainable Development (MIO/ECSD) και του Δικτύου των Φίλων της Φύσης (Friends of Nature), οργανισμών που έχουν προσανατολισμό στο Περιβάλλον και στις Εναλλακτικές Μορφές Διαχείρισης.
Παράλληλα, υπάρχει στενή συνεργασία με το Τεχνικό Επιμελητήριο Ελλάδος (ΤΕΕ), τον Σύνδεσμο Επιχειρήσεων και Βιομηχανιών (ΣΕΒ), την Πανελλήνια Ομοσπονδία Ξενοδόχων (ΠΟΞ) και τον Σύνδεσμο Εξαγωγέων Βορείου Ελλάδος (ΣΕΒΕ).
Το πρόγραμμα του Συνεδρίου και η φόρμα συμμετοχής είναι αναρτημένα στην ιστοσελίδα www.ecocityforum.eu
