Από την αυγή της ανθρώπινης ιστορίας χρησιμοποιούμε τα χέρια μας για να παρηγορούμε και να φροντίζουμε ο ένας τον άλλο. Μάλαξη: η κορωνίδα των εναλλακτικών θεραπειών
Από το απλό χτύπημα στον ώμο ως ένδειξη συμπαράστασης, μέχρι τις πιο σύνθετες και εξειδικευμένες τεχνικές μάλαξης, το νόημα παραμένει το ίδιο: το άγγιγμα είναι επαφή, ζεστασιά, μάς καθησυχάζει, μάς βεβαιώνει ότι δεν είμαστε μόνοι, ότι υπάρχουμε, ότι είμαστε ο εαυτός μας. Είναι ένας απλός τρόπος επικοινωνίας, κάτι που κάνουμε όλοι φυσιολογικά. Αυτό το φυσικό ταλέντο μπορεί να μετατραπεί σε δημιουργική θεραπευτική ικανότητα, μαθαίνοντας τις βασικές μαλάξεις και τις τεχνικές μάλαξης και διευρύνοντας το λεξιλόγιο μας στη γλώσσα της αφής. – Μάλαξη: η κορωνίδα των εναλλακτικών θεραπειών –
♦ της Χάρις Παπανικολάου, Εναλλακτική Θεραπεύτρια τεχνικών χειρομάλαξης, Δασκάλα Γιόγκα, Εκπαιδεύτρια Βρεφικού Μασάζ, Βοηθός Μητρότητας.
«Το μασάζ είναι μια διεθνής γλώσσα, μια τέχνη, μια σειρά ειδικών χειρισμών σχεδιασμένων έτσι ώστε να καλύπτουν τον καμβά ολόκληρου του σώματος, χαρίζοντας μεγαλύτερη επίγνωση, υγεία και ευεξία»
Μπέρναρ Γκούντερ
Ιστορική διαδρομή
Η χρονική αφετηρία της τεχνικής της μάλαξης είναι απροσδιόριστη και χάνεται μέσα στους αιώνες. Δίκαια κάποιος μπορεί να ισχυριστεί, ότι εμφανίστηκε στην πιο απλή της μορφή τότε ακριβώς που εμφανίστηκε και η ζωή πάνω στη γη. Με τη φύση να διεκδικεί επάξια την πατρότητά της, καθώς η μάλαξη ανήκει στις έμφυτες, αυθόρμητες και ενστικτώδεις αντιδράσεις του ανθρώπου.
Ως θεραπευτική μέθοδος η μάλαξη αναπτύχθηκε και καθιερώθηκε σταδιακά, συμβαδίζοντας με τη διανοητική και ψυχοσωματική εξέλιξη του ανθρώπου. Παράγοντες όπως ο τόπος, το κλίμα, η θρησκεία, οι κοινωνικές και οικονομικές δομές των λαών στάθηκαν καθοριστικοί στην διαμόρφωσή της.
Αρχαίοι λαοί όπως οι Κινέζοι, οι Ινδοί, οι Αιγύπτιοι, οι Άραβες, οι Έλληνες κ.ά. Μελέτησαν και έφτασαν την μάλαξη σε πολύ υψηλά επίπεδα. Σημαντικά ονόματα που ξεχώρισαν για την προσφορά τους στην τεχνική της μάλαξης είναι του Ιπποκράτη και του Γαληνού.
Περνώντας μέσα από διάφορες σημαντικές ιστορικές περιόδους, η μάλαξη δέχτηκε επιρροές συμβαδίζοντας με τις γενικότερες κοινωνικοπολιτικές εξελίξεις. Έτσι γνώρισε μεγάλη ανάπτυξη κατά την εποχή που μεσουρανούσε το άστρο του σημαντικότερου ιατρού της ελληνικής αρχαιότητας, του Ιπποκράτη. Η ακμή της συνεχίστηκε και στους χρόνους της Ρωμαϊκής αυτοκρατορίας, ενώ περιορίστηκε δραματικά με την είσοδο στο Μεσαίωνα. Η επιστροφή της, με την έξοδο από την περίοδο αυτή ήταν σίγουρη. Η περίοδος που ακολούθησε, η Αναγέννηση, βοήθησε στη διάδοσή της και δημιούργησε τη βάση της επιστημονικής εμβάθυνσης και εφαρμογής της. Ονόματα όπως των Link και Mezger σημάδεψαν το 19ο αιώνα με τις εργασίες και έρευνές τους πάνω στη μάλαξη. Αυτοί χάραξαν το δρόμο πάνω στον οποίο κινήθηκε η περαιτέρω μελέτη και ανάπτυξη, των χειρισμών και της τεχνικής της.
Το θεραπευτικό άγγιγμα
Η ψυχική διάθεση είναι αυτό που κάνει τη διαφορά στη μάλαξη. Η καλή προαίρεση. Όταν τα χέρια μας αγγίζουν τον άλλο με συμπόνια και καλή θέληση, ξετυλίγεται μια σειρά από πολλές, αδιόρατες αλλαγές. Η αίσθηση πως μας νοιάζονται και μας φροντίζουν όταν δεχόμαστε ένα θεραπευτικό άγγιγμα είναι μια εμπειρία που τονώνει την αυτοεκτίμηση, μας γεμίζει με εμπιστοσύνη και διευκολύνει τις σχέσεις με τους συνανθρώπους μας. Μερικές φορές καθώς χαλαρώνουν οι μύες, μπορεί να οδηγήσει στην απελευθέρωση καταπιεσμένων συναισθημάτων. Η αίσθηση της αφής μάς κάνει να αισθανόμαστε πως μας εκτιμούν, πως έχουμε αξία. Ωστόσο, δεν είναι ευεργετικό μόνο το να δεχόμαστε το άγγιγμα, το να το προσφέρεις σε κάποιον άλλον είναι μια πράξη ιδιαίτερα ανταποδοτική.
Νιώθει κανείς ευχαρίστηση στη φυσική επαφή, όταν αισθάνεται το περίγραμμα και τους κυματισμούς του σώματος, καθώς αρχίζει να αποκτά την αίσθηση των μυών, των οστών, των νεύρων και των άλλων ιστών. Επίσης, αισθάνεται πραγματική ικανοποίηση όταν βιώνει τα θεραπευτικά αποτελέσματα της μάλαξης, καθώς αισθάνεται τους μυς να χαλαρώνουν. Συνειδητοποιεί ότι η φροντίδα του και το άγγιγμά του μπορούν να απελευθερώσουν τις θεραπευτικές δυνάμεις ενός άλλου ανθρώπου.
Η λέξη μάλαξη προέρχεται από το αρχαιοελληνικό «μάσσω» που σημαίνει μαλακώνω, και περιλαμβάνει ένα σύνολο εξειδικευμένων και επιστημονικών χειρισμών και κινήσεων, που χρησιμοποιούνται για θεραπευτικούς ή προληπτικούς σκοπούς, αλλά και για αναζωογόνηση και ευεξία. Απευθύνεται σε όλες τις ηλικίες και σε όλα τα κοινωνικοοικονομικά στρώματα. Οι χειρισμοί της βασίζονται στις αρχές της ανατομίας, της φυσιολογίας, της παθολογίας και εφαρμόζονται στους μαλακούς ιστούς του ανθρώπινου σώματος.
Τα μέσα που χρησιμοποιεί ο θεραπευτής είναι τα ίδια του τα χέρια. Κανένα άλλο μηχανικό μέσο δεν μπορεί να τα αντικαταστήσει. Το ανθρώπινο χέρι είναι ένα «εργαλείο» που παρουσιάζει πολλές και μοναδικές ιδιότητες. Σε αυτό συγκεντρώνεται πλήθος νευρικών απολήξεων που του εξασφαλίζουν καταπληκτική ικανότητα αντίληψης και ανίχνευσης.
Απαραίτητη προϋπόθεση βέβαια, είναι η ανεπτυγμένη κινητική ικανότητα και δεξιότητα των χεριών. Είναι αδύνατη η αποτελεσματική μάλαξη με μόνο εφόδιο την επιστημονική κατάρτιση. Χρειάζεται συνεχόμενη πρακτική εξάσκηση, χρειάζεται άριστα εκπαιδευμένα χέρια.
