Μπορεί η ινσουλίνη να σαμποτάρει την απώλεια βάρους; Αρκετοί είναι εκείνοι που ισχυρίζονται ότι ενώ έκαναν τη δίαιτα σωστά, παρόλα αυτά δεν έχασν το βάρος που επιθυμούσαν. Γιατί συμβαίνει αυτό; Μήπως λένε ψέματα;
♦ Μαρλέν Σταματοπούλου, Διαιτολόγος-Διατροφολόγος, MsC Διαχείριση του Στρες και Προαγωγή της υγείας, Ιατρική Σχολή Αθηνών
Όχι, η δυσκολία στην απώλεια βάρους δεν προέρχεται μόνο από υπερκατανάλωση τροφής. Μερικές φορές το πρόβλημα είναι βαθύτερο και αφορά μεταβολικές αλλάγες, όπως η αντίσταση στην ινσουλίνη.
Τι είναι η ινσουλίνη;
Η ινσουλίνη είναι μια ορμόνη που παράγεται από το πάγκρεας και παίζει καθοριστικό ρόλο στη ρύθμιση του μεταβολισμού του σώματος. Επιτρέπει στη γλυκόζη να εισέλθει στα κύτταρα και να χρησιμοποιηθεί ως ενέργεια ή να αποθηκευτεί ως γλυκογόνο στο ήπαρ και τους μύες. Η ινσουλίνη, επίσης, μειώνει τη διάσπαση του λίπους και διεγείρει την αποθήκευση του στον λιπώδη ιστό.
Πώς η ινσουλίνη επηρεάζει το βάρος μας;
Όταν τα επίπεδα ινσουλίνης είναι υψηλά, όπως μετά από ένα γεύμα πλούσιο σε υδατάνθρακες, το σώμα βρίσκεται σε αναβολική κατάσταση, που σημαίνει ότι επικεντρώνεται στην αποθήκευση ενέργειας. Αυτό μπορεί να οδηγήσει σε αύξηση βάρους εάν η ενεργειακή πρόσληψη υπερβαίνει την ενεργειακή δαπάνη με την πάροδο του χρόνου. Αντίθετα, όταν τα επίπεδα ινσουλίνης είναι χαμηλά, όπως κατά τη διάρκεια δίαιτας, νηστείας ή χαμηλής περιεκτικότητας σε υδατάνθρακες, το σώμα βρίσκεται σε καταβολική κατάσταση, που σημαίνει ότι επικεντρώνεται στη διάσπαση της αποθηκευμένης ενέργειας. Αυτό μπορεί να οδηγήσει σε απώλεια βάρους εάν η ενέργεια που δαπανάται υπερβαίνει την ενεργειακή πρόσληψη με την πάροδο του χρόνου.
Διαβάστε ακόμα ⇒ Προβιοτικά : Πώς να χάσετε βάρος και λίπος στην κοιλιά
Ωστόσο, η σχέση μεταξύ ινσουλίνης και σωματικού βάρους είναι πιο περίπλοκη από την ποσότητα ινσουλίνης που παράγεται από το σώμα. Η αντίσταση στην ινσουλίνη, μια κατάσταση κατά την οποία τα κύτταρα ανταποκρίνονται λιγότερο στην ινσουλίνη, σχετίζεται με παχυσαρκία και αυξημένο κίνδυνο διαβήτη τύπου 2. Στην αντίσταση στην ινσουλίνη, το πάγκρεας παράγει περισσότερη ινσουλίνη προκειμένου να αντισταθμίσει τη μειωμένη ευαισθησία των κυττάρων, η οποία μπορεί να οδηγήσει σε χρόνια αυξημένα επίπεδα ινσουλίνης. Αυτό μπορεί να προάγει την αύξηση του σωματικού βάρους, ιδιαίτερα στην περιοχή της κοιλιάς, και να παρεμβαίνει στην ικανότητα του σώματος να χρησιμοποιεί το αποθηκευμένο λίπος για ενέργεια.
Άλλοι παράγοντες
Άλλοι παράγοντες μπορούν, επίσης, να επηρεάσουν τη σχέση μεταξύ ινσουλίνης και σωματικού βάρους, όπως η γενετική, η διατροφή, η σωματική δραστηριότητα και το άγχος. Για παράδειγμα, μια δίαιτα με υψηλή περιεκτικότητα σε επεξεργασμένους υδατάνθρακες μπορεί να οδηγήσει σε συχνές αυξήσεις στα επίπεδα ινσουλίνης, γεγονός που μπορεί να συμβάλει στην αύξηση βάρους με την πάροδο του χρόνου. Ομοίως, ο καθιστικός τρόπος ζωής μπορεί να οδηγήσει σε αντίσταση στην ινσουλίνη και αύξηση βάρους. Το χρόνιο στρες αυξάνει τα επίπεδα της κορτιζόλης (ορμόνη του στρες) η οποία μπορεί επίσης να αυξήσει τα επίπεδα ινσουλίνης και να προωθήσει την αύξηση βάρους, ιδιαίτερα στην κοιλιακή περιοχή.
Ο ρόλος των φυτικών ινών και της ευγλυκαιμίας στο σωματικό βάρος
Έρευνες και μεταναλύσεις απέδειξαν τη σπουδαιότητα των φυτικών ινών στην ισορροπία του σακχάρου στο αίμα. Οι φυτικές ίνες φαίνεται να είναι ευεργετικές, τόσο για τη διατροφική αντιμετώπιση διαταραχών, όπως ο σακχαρώδης διαβήτης, όσο και για την πρόληψή του. Μέσω της μείωσης της γαστρικής κένωσης, καθυστερούν την είσοδο της γλυκόζης την κυκλοφορία του αίματος και μειώνουν τα αυξημένα επίπεδα γλυκόζης στο αίμα, μετά την κατανάλωση γεύματος. Η κατανάλωση 25-50γρ. φυτικών ινών ημερησίως, μπορεί να βοηθήσει στον καλύτερο γλυκαιμικό έλεγχο. Όσο πιο ισορροπημένα είναι τα επίπεδα σακχάρου στο αίμα, δεν εκκρίνεται ινσουλίνη και προάγεται η καύση λίπους για παραγωγή ενέργειας. Επίσης, οι φυτικές ίνες προκαλούν κορεσμό και αισθανόμαστε χορτάτοι για μεγαλύτερο χρονικό διάστημα. Έτσι, περιορίζεται η άσκοπη κατανάλωση τροφής και μειώνεται το σωματικό βάρος. Ο φλοιός ψυλλίου, ο λιναρόσπορος, η πηκτίνη είναι μερικές φυτικές ίνες που έχουν συσχετιστεί με τον καλύτερο γλυκαιμικό έλεγχο.
Συμπερασματικά
Η ινσουλίνη παίζει σημαντικό ρόλο στη ρύθμιση του μεταβολισμού και επηρεάζει το σωματικό βάρος και τις καύσεις λίπους. Σίγουρα, αρκετοί παράγοντες επηρεάζουν το σωματικό βάρος, όπως η διατροφή, η άσκηση και το στρες. Η ευγλυκαιμία ωστόσο, κρίνεται ιδιαίτερα σημαντική για τη διατήρηση ή επίτευξη ενός υγιούς σωματικού βάρους.
Επιλέγουμε να μην τρώμε επεξεργασμένους υδατάνθρακες, να καταναλώνουμε φυτικές ίνες, δεν μένουμε νηστικοί, εντάσσουμε την φυσική δραστηριότητα στη ζωή μας και προσπαθούμε να διαχειριστούμε το στρες.
Ενδεικτική Βιβλιογραφία
American Diabetes Association. (n.d.). Insulin basics. Retrieved from https://www.diabetes.org/insulin-basics
Kahn, B. B., & Flier, J. S. (2000). Obesity and insulin resistance. Journal of Clinical Investigation, 106(4), 473–481. https://doi.org/10.1172/JCI10842
Leibel, R. L., & Hirsch, J. (1984). Diminished energy requirements in reduced-obese patients. Metabolism, 33(2), 164–170. https://doi.org/10.1016/0026-0495(84)90056-6
McEwen, B. S. (2004). Protection and damage from acute and chronic stress: Allostasis and allostatic overload and relevance to the pathophysiology of psychiatric disorders. Annals of the New York Academy of Sciences, 1032, 1–7. https://doi.org/10.1196/annals.1314.001
Petersen, K. F., & Shulman, G. I. (2018). Etiology of insulin resistance. American Journal of Medicine, 131(1), 17–26. https://doi.org/10.1016/j.amjmed.2017.06.014
Πηγή: naturanrg 133o, www.naturanrg.gr
