Ο τίτλος «πράσινη πρωτεύουσα της Ευρώπης για το 2013» απονεμήθηκε στην πόλη της Νάντης, στη δυτική Γαλλία. Σε μια ένδειξη αναγνώρισης για τις καλές περιβαλλοντικές της πρακτικές, κυρίως στους τομείς της τοπικής συμβολής στις δημόσιες μεταφορές, τους αστικούς χώρους πρασίνου, τη βιώσιμη χρήση γης. Αλλά και την κατανάλωση νερού, τη διαχείριση των αποβλήτων και τον αγώνα κατά της παγκόσμιας κλιματικής αλλαγής.
της Μαρίας Γκέκα
O τίτλος Πράσινη Πρωτεύουσα της Ευρώπης απονέμεται κάθε χρόνο σε ευρωπαϊκές πόλεις οι οποίες έχουν συμβάλει με ξεχωριστό τρόπο στην προστασία του περιβάλλοντος και την αειφόρο ανάπτυξη.
H Νάντη θεωρείται -και όχι άδικα- ως η μητρόπολη του μπλε και του πράσινου. Πράγματι, το 60% του αστικού κέντρου της περιλαμβάνει φυσικούς και γεωργικούς χώρους, καθώς και 250 χιλιόμετρα υδάτινου στοιχείου, ποταμών και χειμάρρων. Προκειμένου να διατηρηθεί αυτό το περιβάλλον διαβίωσης αλλά και για την προώθηση της αειφόρου και ισόρροπης περιφερειακής ανάπτυξης, η πόλη της Νάντης εργάζεται σε καθημερινή βάση για την υποστήριξη της περιαστικής γεωργίας. Η περιαστική γεωργία περιλαμβάνει 330 αγροκτήματα παρέχοντας 1.400 άμεσες θέσεις εργασίας.
Επίσης, έχει εκπονήσει ένα πρόγραμμα φύτευσης 3 αστικών δασών έκτασης 1.400 στρεμμάτων, καθώς και ένα οικολογικό σχέδιο αποκατάστασης των ποταμών και των ρεμάτων.
Κοινωνική αλληλεγγύη
Η Νάντη εργάζεται σκληρά για να χτίσει μια μητρόπολη που βασίζεται στην κοινωνική αλληλεγγύη, ένα μέρος που θα ζουν ευτυχισμένα οι 600.000 πολίτες της. Ως εκ τούτου, έθεσε ως στόχο την οικοδόμηση 5.000 νέων κατοικιών ανά έτος. Σε αυτόν τον στόχο, συμπεριλαμβανόνται 1.400 κοινωνικές οικιστικές μονάδες καθώς και 1.300 προσιτά προς αγορά σπίτια. Με αυτό το κοινωνικό πρότζεκτ θέλει να εξασφαλίσει όχι μόνο στέγη για όλους τους κατοίκους, αλλά λειτουργικές κατοικίες που θα καλύπτουν τις βιώσιμες ανάγκες τους. Επιπλέον, έχει αναπτύξει ένα δίκτυο μέσων μαζικής μεταφοράς προσιτό σε όλους. Επίσης, καινοτόμες πρωτοβουλίες, όπως το Κέντρο Απασχόλησης (Maison de l’Emploi) και το Σχολείο 2ης Ευκαιρίας (Ecole de la 2e Chance), όπου ο καθένας μπορεί να λάβει εξειδικευμένη εκπαίδευση και κατάρτιση για την απόκτηση μιας θέσης εργασίας.
Συμμετοχική δημοκρατία
Για την οικοδόμηση μιας ενωμένης, ελκυστικής και βιώσιμης πόλης, ο Δήμος της Νάντης προωθεί το διάλογο με τους πολίτες. Έτσι η δημόσια πολιτική που παράγεται από κοινού είναι περισσότερο αποτελεσματική καθώς οι δημοτικές υπηρεσίες προσαρμόζονται όσο το δυνατόν εγγύτερα στις ανάγκες των κατοίκων.
Από το 2010 έως το 2012, στο πρόγραμμα «Η πόλη αύριο» συμμετείχαν σε συνεχή διαβούλευση περισσότεροι από 22.000 άνθρωποι για το σχεδιασμό της νέας μητρόπολης του 2030.
Επίσης, στη διάρκεια των τελευταίων 2 ετών (2010-2011) διοργάνωσε πλήθος ημερίδων ως ένα πείραμα συμμετοχικής δημοκρατίας. Σκοπός ήταν η ευαισθητοποίηση των κατοίκων για τη διάσωση του περιβάλλοντος και της αειφόρου ανάπτυξης, προκειμένου να οικοδομηθεί η οικολογική μητρόπολη του αύριο μαζί τους.
Δημιουργική βιομηχανία
Δημιουργική βιομηχανίαΩς διεθνούς φήμης πολιτιστική μητρόπολη, η Νάντη προωθεί και επενδύει στη «δημιουργική» βιομηχανία. Το 2009, οι διοικούντες της πόλης αποφάσισαν να εντείνουν ταχύτητα θεωρώντας τον πολιτισμό βασικό μοχλό για την οικονομική ανάπτυξη της πόλης. Ως εκ τούτου, ίδρυσαν τη «Συνοικία Δημιουργικότητας» (Quartier de la Creation). Σε αυτήν συμμετέχουν φορείς του πολιτιστικού και δημιουργικού τομέα για την προώθηση νέων δραστηριοτήτων. Εδώ σχολεία και επιχειρήσεις «συναντώνται» και συνεργάζονται προωθώντας δράσεις με βάση την τέχνη και την τεχνολογία. Μάλιστα, το 2015, η πόλη της Νάντης -Metropole Quartier de la Creation- θα συγκεντρώσει 150 πανεπιστημιακούς ερευνητές και πάνω από 5.000 φοιτητές για το σχεδιασμό καινοτόμων πρότζεκτ. Τα πρότζεκτς θα δημιουργήσουν περισσότερες από 1.000 νέες θέσεις εργασίας στον πολιτιστικό και τεχνολογικό τομέα.
Οι βασικοί παράγοντες ανάπτυξης
Η τριτοβάθμια εκπαίδευση, η έρευνα και η καινοτομία αποτελούν βασικούς παράγοντες για την ανάπτυξη των περιφερειών. Για να εφεύρει την κοινωνία του αύριο και την προώθηση νέων δραστηριοτήτων που θα δημιουργήσει θέσεις εργασίας και πλούτο, η πόλη της Νάντης αξιοποιεί στο μέγιστο την κοινωνία της γνώσης, των δεξιοτήτων και της καινοτομίας. Με πάνω από 52.000 φοιτητές, περισσότερους από 2.200 ερευνητές και 200 εργαστήρια εκ των οποίων το 75% κατατάσσεται μεταξύ των καλύτερων στη Γαλλία, η μητροπολιτική έρευνα που προωθεί έχει επιτύχει τη διεθνή αναγνώριση. Η υγεία, το περιβάλλον και η τεχνολογία πληροφοριών και επικοινωνιών είναι οι τομείς της πρώτης επιλογής.
Γιατί έγινε Πράσινη Πρωτεύουσα;
17 ευρωπαϊκές πόλεις υπέβαλαν υποψηφιότητα. Η Νάντη, η μοναδική εκπρόσωπος της Γαλλίας, ήταν μεταξύ των 6 φιναλίστ. Το έργο της εκτιμήθηκε με τα παρακάτω περιβαλλοντικά κριτήρια.
– Η διάσωση του κλίματος
Με επίγνωση του ρόλου που πρέπει να διαδραματίσουν οι πόλεις στην καταπολέμηση της κλιματικής αλλαγής από το 2007, η Νάντη εκπόνησε σχέδιο για τη διάσωση του κλίματος. Στόχος του οποίου είναι η μείωση των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου κατά 30% το 2020 και κατά 50% το 2025.
-Δημόσιες μεταφορές
Θεωρείται πρωτοπόρος στις δημόσιες μεταφορές με ένα ολοκληρωμένο δίκτυο που υπερβαίνει τις 477.000 ημερήσιες διαδρομές. Ήταν η πρώτη πόλη της Γαλλίας που επανάφερε το τραμ στους δρόμους της, το 1985. Σήμερα, με 3 γραμμές που καλύπτουν πάνω από 42 χιλιόμετρα έχει το μεγαλύτερο δίκτυο τραμ της Γαλλίας.
-Χώροι αστικού πρασίνου
Οι κάτοικοι της πόλης απολαμβάνουν 3.366 εκτάρια χώρων πρασίνου ή 57 τ.μ. ανά κάτοικο. Από το Δεκέμβριο του 2006, ο Δήμος δεν χρησιμοποιεί χημικά ή φυτοφάρμακα για τον καθαρισμό του οδικού δικτύου. Άγρια χόρτα έχουν φυτρώσει στους πλακόστρωτους δρόμους. Επίσης, κάθε κάτοικος έχει πρόσβαση σε κάποιο πάρκο ή χώρο πρασίνου σε απόσταση μικρότερη των 300 μέτρων.
– Τοπική γεωργία
Ο Δήμος της Νάντης ενθαρρύνει την ανάπτυξη της τοπικής γεωργίας. Σήμερα εντός των ορίων του υπάρχουν 330 γεωργικοκτηνοτροφικές μονάδες, συμπεριλαμβανομένων 130 αγροκτημάτων που πωλούν απευθείας τα προϊόντα στους πολίτες.
– Φύση και βιοποικιλότητα
Υπάρχουν πολλοί χώροι πρασίνου και υγρότοποι μέσα και γύρω από την πόλη. Από το 2006, η Νάντη έχει φυτέψει 3 αστικά δάση με στόχο την αποκατάσταση του φυσικού περιβάλλοντος και τον περιορισμό της αστικής εξάπλωσης.
– Ποιότητα του ατμοσφαιρικού αέρα
Η Νάντη, ανησυχώντας για τη μόλυνση του ατμοσφαιρικού αέρα από το 2002, έχει εκπονήσει ένα σχέδιο περιβαλλοντικής προστασίας. Το σχέδιο εγγυάται μια καλή ποιότητα ζωής και υγείας για όλους τους κατοίκους της.
– Hχορρύπανση
Τα μέτρα που θεσπίζονται στη Νάντη για τη μείωση της έκθεσης στο θόρυβο και την αύξηση της ευαισθητοποίησης των πολιτών αποτελούν μια πολύ ενδιαφέρουσα περίπτωση. Έχει ετοιμάσει ένα χάρτη θορύβου που περιλαμβάνει το σύνολο των περιοχών της πόλης. Ο χάρτης βρίσκεται on line στη διάθεση του κάθε πολίτη.
– Διαχείριση αποβλήτων
23 από τους 24 τομείς της πόλης διαθέτουν ένα ταξινομημένο σύστημα door to door συλλογής των οικιακών απορριμμάτων. Μετά τη διαλογή, τα απόβλητα είτε αποτεφρώνονται για την παραγωγή ενέργειας ή ανακυκλώνονται.
– Κατανάλωση νερού
Η Νάντη χαρακτηρίζεται από αφθονία υδάτινων πόρων, με τον ποταμό Λίγηρα να είναι η κύρια πηγή πόσιμου νερού. Αν και ο πληθυσμός της συνεχίζει να αυξάνεται, η μέση κατανάλωση νερού των νοικοκυριών μειώνεται σταθερά κάθε χρόνο.
