Νεφρολιθίαση: Τι ν’ αλλάξω στη διατροφή μου;

Αν µόλις µάθατε ότι έχετε κάποια πέτρα στο ουροποιητικό σας σύστηµα, είτε εξαιτίας ενός κολικού που ξαφνικά σας ταλαιπώρησε είτε τυχαία σε µια εξέταση, µην πανικοβληθείτε. Μάθετε τι ακριβώς είναι η νεφρολιθίαση και πώς θα την αντιµετωπίσετε µε τη σωστή διατροφή. Αξίζει να τονιστεί ότι η νεφρολιθίαση είναι µια πάθηση που, αν δεν αντιµετωπιστεί εγκαίρως, µπορεί να προκαλέσει σοβαρές επιπτώσεις στη νεφρική λειτουργία.

της Σαρλότ Σενιόν, Κλινική Διαιτολόγος – Διατροφολόγος

Η νεφρολιθίαση είναι μία πάθηση κατά την οποία εντοπίζονται ένας ή περισσότεροι λίθοι (πέτρες) σε κάποιο σημείο του νεφρού ή του ουρητήρα, του σωλήνα δηλαδή που μεταφέρει τα ούρα στην ουροδόχο κύστη. Ο σχηματισμός πέτρας στα νεφρά προκύπτει όταν η συγκέντρωση ορισμένων ουσιών στα ούρα -κυρίως ουρικού οξέος και ασβεστίου- αυξηθεί πάνω από το φυσιολογικό όριο για αρκετά μεγάλο χρονικό διάστημα, γεγονός που οδηγεί στο σχηματισμό κρυστάλλων. Υπάρχουν τέσσερα είδη νεφρικών λίθων: λίθοι οξαλικού ασβεστίου (60-80% των περιπτώσεων), λίθοι στρουβίτη (10-15%), λίθοι ουρικού οξέος (5-10%) και λίθοι κυστίνης (1%).
Η διατροφή μπορεί να παίξει σημαντικό ρόλο τόσο στην πρόληψη της νεφρολιθίασης, όσο και στην αποφυγή επανεμφάνισης νεφρικών λίθων. Σε ορισμένες περιπτώσεις, μια ειδική διατροφή από μόνη της είναι αρκετή για την πρόληψη και την αποφυγή επανεμφάνισης νεφρικών λίθων. Διαφορετικά, απαιτείται να συνδυαστεί με φαρμακευτική αγωγή.

Τι πρέπει να τρώτε 

• Αυξήστε την κατανάλωση υγρών σε τουλάχιστον 2 λίτρα την ημέρα, ώστε να διατηρηθεί η παραγωγή ούρων στα 2-3 λίτρα την ημέρα. Στα δύο λίτρα περιλαμβάνονται όλα τα υγρά από την καθημερινή κατανάλωση ποτών και φαγητών. Ο έλεγχος του χρώματος τον ούρων σας, θα σας βοηθήσει να έχετε μια εικόνα για τη λήψη ή όχι αρκετών υγρών –όσο πιο σκούρο είναι το χρώμα των ουρών τόσο περισσότερα υγρά χρειάζεστε (φυσιολογικά τα ούρα είναι διαφανή ή ανοιχτό κίτρινο). Μην ξεχνάτε να πίνετε περισσότερο νερό το καλοκαίρι, ιδιαίτερα σε περιόδους καύσωνα και όταν ασκείστε. Υψηλότερη πρόσληψη υγρών από 3 λίτρα την ημέρα δεν έχει καλύτερα αποτελέσματα, εκτός αν σας έχει συμβουλεύσει σχετικά ο θεράπων ιατρός.
• Cranberry. Ο χυμός του Cranberry συμβάλλει στην πρόληψη της νεφρολιθίασης και αξίζει να το εισάγετε στη διατροφή σας. Προσοχή όμως! Ο χυμός του περιέχει μεγάλες ποσότητες σακχάρων – επιλέξτε κάποιον χυμό που δεν περιέχει ζάχαρη και μην καταναλώνετε περισσότερο από ένα ποτήρι την ημέρα.
• Καταναλώνετε 5 μερίδες φρούτων και λαχανικών την ημέρα.

Τι να αποφύγετε; 

• Αλάτι: Κανονικά ένας άνθρωπος πρέπει να καταναλώνει μέχρι 2,4 γραμμάρια νατρίου (100 mmol/ημέρα), που αντιστοιχούν περίπου σε ένα κουταλάκι του γλυκού μαγειρικού αλατιού (6 γραμμάρια). Αυτές οι δόσεις πρέπει να τηρούνται αυστηρά σε περιπτώσεις νεφρολιθίασης. Στην πραγματικότητα, αυτό σημαίνει ότι δεν πρέπει να προσθέτετε αλάτι στο φαγητό στο τραπέζι. Μπορείτε όμως να βάλετε λίγο όταν μαγειρεύετε. Εκείνο επίσης που δεν πρέπει να ξεχνάτε είναι ότι το 75% του αλατιού που τρώμε βρίσκεται ήδη μέσα στα τρόφιμα που αγοράζουμε ( δημητριακά, ψωμί, μπισκοτάκια, πίτσα, αλλαντικά, τυριά, γευστικοί κύβοι, κονσέρβες, καπνιστά, σάλτσες, όλα τα προ-μαγειρεμένα φαγητά κ.ά.). Ένας απλός οδηγός για να συγκρίνετε τα διάφορα προϊόντα που αγοράζετε όσον αφορά την περιεκτικότητα σε αλάτι είναι: όταν περιέχει περισσότερο από 1,5γρ. αλάτι ανά 100γρ. (ή 0.6γρ νάτριο) η περιεκτικότητά του είναι υψηλή. Όταν περιέχει περισσότερο από 0,3γρ αλάτι ανά 100γρ (ή 0.1γρ νάτριο), η περιεκτικότητά του κρίνεται χαμηλή.
• Μείωση της πρόσληψης ζωικής πρωτεΐνης. Πηγές ζωικής πρωτεΐνης αποτελούν το μοσχάρι, τα πουλερικά, το χοιρινό, το αρνί, τα ψάρια, τα αυγά.
• Προσοχή στη βιταμίνη D. Συμβουλευτείτε ένα γιατρό πριν τη χρήση διατροφικών συμπληρωμάτων, δεδομένου ότι  η παρατεταμένη πρόσληψη υψηλών δόσεων βιταμίνης D μπορεί να προκαλέσει νεφρολιθίαση.

Αν έχετε λίθους οξαλικού ασβεστίου 

Αποφύγετε την κατανάλωση μεγάλων ποσοτήτων τροφών που έχουν αυξημένη περιεκτικότητα οξαλικού (oxalate), π.χ. μαϊντανός, παντζάρια, σοκολάτα, φιστίκια, σπανάκι, φασόλια, τσάι, μπίρα. Δεν χρειάζεται να κόψετε την πρόσληψη ασβεστίου (όπως πιθανόν να έχετε ακούσει), γιατί οι δίαιτες χαμηλές σε ασβέστιο αυξάνουν την νεφρική απέκκριση οξαλικού άλατος, η οποία μπορεί να οδηγήσει σε σχηματισμό περισσότερων λίθων.

Επιπλέον, μία δίαιτα φτωχή σε ασβέστιο μπορεί να οδηγήσει σε μείωση της οστικής πυκνότητας και οστεοπόρωση. Η προτεινόμενη πρόσληψη γαλακτοκομικών προϊόντων είναι 2 – 3 μερίδες καθημερινά (μερίδα: 1 ποτήρι γάλα ή 1 γιαούρτι ή 1 φέτα τυρί).

Αν έχετε λίθους ουρικού οξέος

Πέρα από τη μείωση στην κατανάλωση ζωικών πρωτεϊνών, θα πρέπει να αποφεύγετε τροφές που περιέχουν πουρίνες, όπως εντόσθια (συκώτι, καρδιά και νεφρά), σαρδέλες, γαρίδες, σκουμπρί, πέστροφα, μύδια, ρέγκα. Έρευνες έχουν δείξει ότι ο φρέσκος χυμός πορτοκαλιού βοηθάει στην πρόληψη της δημιουργίας λίθων.

Πηγή: NaturaNrg #36