Η οστεοαρθρίτιδα (ΟΑ) είναι μία χρόνια νόσος που προσβάλλει τις αρθρώσεις και προκαλεί προοδευτική καταστροφή του χόνδρου που επαλείφει τις άκρες των οστών των αρθρώσεων. Οστεοαρθρίτιδα: όλα όσα πρέπει να γνωρίζετε!
♦ του Κωνσταντίνου Τέμπου, Ιατρός Ρευματολόγος – Παιδορευματολόγος, Βοτανοθεραπευτής, Ολιστικός Ιατρός, π. Διευθυντής Ρευματολογικής Κλινικής Νοσοκομείου “ΚΑΤ” Κηφισιάς, www.e-rheumatology.gr
Η οστεοαρθρίτιδα είναι η συχνότερη αρθροπάθεια του πληθυσμού της Γης. Το 26% των ανθρώπων (δηλ. 1 στους 4) εμφανίζει οστεοαρθρίτιδα σε κάποια φάση της ζωής του. Οστεοαρθρίτιδα: όλα όσα πρέπει να γνωρίζετε!
Η ΟΑ θεωρήθηκε αρχικά ότι αποτελεί φυσιολογική συνέπεια της γήρανσης, οδηγώντας έτσι στον όρο «εκφυλιστική νόσος των αρθρώσεων». Ωστόσο, τώρα διαπιστώνεται ότι η ΟΑ προκύπτει από μια σύνθετη αλληλεπίδραση πολλαπλών παραγόντων, όπως η ακεραιότητα της άρθρωσης, η γενετική, η τοπική φλεγμονή, οι μηχανικές δυνάμεις και οι κυτταρικές και βιοχημικές διαδικασίες. Σπάνια, ορισμένες κληρονομικές καταστάσεις προδιαθέτουν στην ανάπτυξη της ΟΑ.
Στις περισσότερες περιπτώσεις, συνδέεται με έναν ή περισσότερους παράγοντες, όπως το γήρας, το επάγγελμα, οι κακώσεις και οι επανειλημμένες προσβολές με την πάροδο του χρόνου.
Διαβάστε επίσης ⇒ Αρθριτικά νοσήματα – Νέα προσέγγιση θεραπείας
Ποιες αρθρώσεις «προτιμά» η οστεοαρθρίτιδα
Η ΟΑ μπορεί να παρουσιαστεί σε οποιαδήποτε άρθρωση, αλλά συχνότερα αναπτύσσεται στα γόνατα, τα ισχία, τον αυχένα και την οσφύ, τις μικρές αρθρώσεις των δακτύλων και τις βάσεις του αντίχειρα και του μεγάλου δάχτυλου του ποδιού. Σπάνια προσβάλλει τους αγκώνες, τους καρπούς και τις ποδοκνημικές.
Παράγοντες κινδύνου οστεοαρθρίτιδας
- Ηλικία: ο κίνδυνος εμφάνισης οστεοαρθρίτιδας είναι μεγαλύτερος με την αύξηση της ηλικίας
- Φύλο: οι γυναίκες έχουν αυξημένο κίνδυνο ΟΑ
- Τραυματισμοί των αρθρώσεων από ατυχήματα ή αθλήματα
- Παχυσαρκία
- Μεταβολικά νοσήματα (διαβήτης και αντίσταση στην ινσουλίνη)
- Ελλείψεις σε μικροθρεπτικά συστατικά (βιταμίνες D3, K2, C, μαγνήσιο, ψευδάργυρος, χρώμιο, ωμέγα 3 λιπαρά, αμινοξέα, προβιοτικά και αντιοξειδωτικά)
- Κληρονομική προδιάθεση
Συμπτώματα οστεοαρθρίτιδας
- Κριγμός (τρίξιμο). Είναι συνήθως η πρώτη εκδήλωση της νόσου, ιδιαίτερα στα γόνατα
- Πόνος
- Δυσκαμψία
- Ευαισθησία με την πίεση της άρθρωσης
- Μειωμένο εύρος κίνησης
- Οίδημα
Εξέλιξη Οστεοαρθρίτιδας
⇒ Η ΟΑ εξελίσσεται αργά
Η οστεοαρθρική διαδικασία εξελίσσεται αργά, σε διάστημα πολλών ετών. Στο διάστημα αυτό, οι ασθενείς περιορίζουν προοδευτικά τις δραστηριότητές τους και έτσι γίνονται περισσότερο επιρρεπείς σε νοσολογικές καταστάσεις σχετιζόμενες με τον περιορισμό των φυσικών δραστηριοτήτων, όπως η πρόσληψη βάρους.
Στα αρχικά στάδια, οι αρθρώσεις φαίνονται φυσιολογικές, αν και οι ασθενείς με οστεοαρθρίτιδα των αρθρώσεων που σηκώνουν το βάρος του σώματος μπορεί να έχουν ανταλγικό βάδισμα.
Διαβάστε επίσης ⇒ Τα πάντα για το κολλαγόνο
⇒ Ο πόνος είναι το κυριότερο σύμπτωμα
Η κύρια πηγή νοσηρότητας των αρρώστων με ΟΑ είναι ο πόνος, ο οποίος αρχικά μπορεί να υποχωρεί με την ανάπαυση και απλά παυσίπονα.
Προοδευτικά όμως, όσο η οστεοαρθρική διαδικασία εξελίσσεται, οι αρθρώσεις μπορεί να αποκτήσουν αστάθεια, οπότε ο πόνος χειροτερεύει και μπορεί να παρουσιάζεται ακόμα και στη διάρκεια της ανάπαυσης και να μην ανταποκρίνεται στα φάρμακα.
⇒ Οι εκδηλώσεις της ΟΑ δυσκολεύουν τη ζωή
Τα συμπτώματα της ΟΑ μπορεί γενικά να εμποδίσουν την εργασία, την κοινωνική και την οικογενειακή ζωή εάν δεν ληφθούν μέτρα για την πρόληψη της βλάβης των αρθρώσεων, για την αντιμετώπιση του πόνου και την βελτίωση της ευελιξίας.
Ο πόνος, το οίδημα ή η δυσκαμψία συχνά δυσκολεύουν τις συνηθισμένες δραστηριότητές του οστεοαρθρικού αρρώστου στο σπίτι ή και την εργασία του.
Όταν έχουν προσβληθεί τα ισχία ο άρρωστος μπορεί να δυσκολεύεται σημαντικά να περπατήσει, να ανέβει σκάλες και να ανοίξει τελείως τα σκέλη του. Εάν έχει ΟΑ των χεριών μπορεί να δυσκολεύεται να συγκρατήσει αντικείμενα, όπως ένα μολύβι, ή να κάνει λεπτές κινήσεις, όπως π.χ. πλέξιμο, κέντημα.
Θεραπεία Οστεοαρθρίτιδας
Δυστυχώς, δεν υπάρχει κάποια ουσία ή φάρμακο που να θεραπεύει την οστεοαρθρίτιδα, δηλ. να αναπλάσει τον χόνδρο που έχει καταστραφεί. Όλες οι θεραπείες αποσκοπούν στο να μειώσουν τον πόνο και γενικά τα συμπτώματα της οστεοαρθρίτιδας και να καθυστερήσουν, εάν είναι δυνατόν, την φθορά του χόνδρου.
♦ Παυσίπονα και αντιφλεγμονώδη (ΜΣΑΦ). Το μόνο που μπορούν να κάνουν είναι να μειώσουν τον πόνο και να καταπολεμήσουν την φλεγμονή. Δεν επηρεάζουν όμως την εξέλιξη της οστεοαρθρίτιδας. Ύστερα, τα ΜΣΑΦ συχνά έχουν παρενέργειες κυρίως από το γαστρεντερικό, γι’ αυτό και δεν πρέπει να χορηγούνται για μεγάλο χρονικό διάστημα.
♦ Ενδαρθρικές εγχύσεις υαλουρονικού οξέος. Συχνά, αλλά όχι πάντα, έχουν πολύ καλό αποτέλεσμα. Με μία ένεση ο άρρωστος μπορεί να βρει ανακούφιση από τα συμπτώματά του για πολλά χρόνια, φτάνει να επαναλαμβάνεται κάθε χρόνο.
♦ Βοτανικά σκευάσματα. Πολλά βότανα ανακουφίζουν από τον πόνο και καθυστερούν την εξέλιξη της καταστροφής του χόνδρου, όπως η αλόη, η μποσβέλλια, το «νύχι της γάτας», το τζίντζερ, ο κουρκουμάς, κ.ά.
♦ Νεότερες «θεραπείες», όπως ενέσεις με πλάσμα πλούσιο σε αιμοπετάλια (PRP) και βλαστοκύτταρα.
Άλλες Θεραπείες
- Έλεγχος του βάρους
- Ασκήσεις, όπως τάι τσι και γιόγκα
- Υγιεινό διαιτολόγιο
- Ενέσεις όζοντος
Τέλος, εάν η οστεοαρθρίτιδα είναι βαριά και δεν ανταποκρίνεται στις παραπάνω «θεραπείες» η μόνη λύση είναι η ολική αρθροπλαστική. Δηλαδή η αντικατάσταση της κατεστραμμένης άρθρωσης, π.χ. του γόνατος ή του ισχίου, με μία τεχνητή. Πάντως, οι τεχνητές αρθρώσεις φθείρονται μετά από κάποια χρόνια και χρειάζεται να αντικατασταθούν.
Πηγή: Naturanrg124o, www.naturanrg.gr
