Όταν κάνουμε κομπόστ στο σπίτι, ανακυκλώνουμε-μειώνουμε τα σκουπίδια και παράγουμε κάτι χρήσιμο.
♦ της Nicolette Van Der Smissen – Γεωπόνος, σύμβουλος βιολογικών προϊόντων – agrobio@otenet.gr
Στο εμπόριο κυκλοφορούν διάφορες πλαστικές συσκευές για το μπαλκόνι ή τον κήπο που παρασκευάζουν «κομπόστ» από υπολείμματα της κουζίνας. Το κομπόστ είναι ένα οργανικό λίπασμα από διάφορες οργανικές ουσίες που παράγεται με φυσική «ζύμωση». Εγώ προσωπικά δεν κατάφερα να βγάλω καλό αποτέλεσμα με τις έτοιμες συσκευές – τα υλικά που ρίχνω μέσα σαπίζουν ή στεγνώνουν και μαζεύουν μύγες. Προτιμώ λοιπόν να κάνω κομπόστ με τον παραδοσιακό τρόπο.
Το φθινόπωρο μαζεύονται πολλά οργανικά υλικά που δεν ξέρουμε τι να τα κάνουμε – φύλλα, φυτά λαχανικών, στεγνό γκαζόν, κλαδιά κ.λπ. Τα συγκεντρώνουμε σε ένα μέρος και στήνουμε έναν «σωρό» του κομπόστ ύψους 0,5-1μ. επάνω σε μια χωμάτινη επιφάνεια. Το κλειδί της υπόθεσης είναι η σωστή φροντίδα των μικροοργανισμών που μετατρέπουν τα οργανικά σκουπίδια σε λίπασμα.
Για να δουλέψουν αποτελεσματικά, χρειάζονται τροφή, αέρα και νερό.
Η αρμονική σχέση άνθρακα-αζώτου
Σημαντικό ρόλο για την τροφή παίζει η κατάλληλη σχέση άνθρακα-αζώτου, η οποία δημιουργείται με το ανακάτεμα διάφορων πρώτων υλών – καφέ ξυλώδη (με πολύ άνθρακα) με πράσινα μαλακά (με πολύ άζωτο).
Το καλό ανακάτεμα όλων των πρώτων υλών εξασφαλίζει μια ομοιόμορφη σχέση άνθρακα προς άζωτο παντού. Οι πρώτες ύλες πρέπει να συνδυαστούν με τέτοιο τρόπο, ώστε να υπάρχει ένας μέσος όρος της σχέσης άνθρακα:αζώτου 15-25 : 1.
Για τη βελτίωση της επεξεργασίας μπορεί κανείς να προσθέσει και άλλες ουσίες, όπως λίγο έτοιμο κομπόστ, χώμα ή σκόνη πετρωμάτων (π.χ. ασβέστη), αρωματικά βότανα (τσουκνίδα, χαμομήλι, κ.ά.). Ψιλοκόβουμε τα πολύ μεγάλα κομμάτια (π.χ. κλαδιά). Ρυθμίζουμε τον αερισμό με την προσθήκη πιο χοντροκομμένων υλικών. Η υγρασία ρυθμίζεται με στράγγισμα και πότισμα.
Η σωστή τοποθεσία
Το κομπόστ δεν στήνεται σε λάκκο, αλλά λίγο πιο ψηλά, ώστε το περίσσιο νερό της βροχής να μπορεί να φύγει από το σωρό, όχι να λιμνάζει. Τα ανακατεμένα υλικά πρέπει να δίνουν – από άποψη υγρασίας – στο χέρι την αίσθηση βρεγμένου σφουγγαριού.
Οι μικροοργανισμοί, που βρίσκονται παντού, πολλαπλασιάζονται γρήγορα και ο σωρός θερμαίνεται από μόνος του μέσα σε λίγες ημέρες.
Στη φάση της υψηλής θερμοκρασίας σκοτώνονται παθογόνα και σπόροι ζιζανίων. Όποιος έχει χρόνο και όρεξη μπορεί να αναποδογυρίσει το σωρό, μόλις πέφτει η θερμοκρασία. Εάν οι πρώτες ύλες, που βρισκονταν στο εξωτερικό του σωρού, μπαίνουν στη μέση, ξαναθερμαίνεται ο σωρός. Το κομπόστ είναι έτοιμο μετά από μερικούς μήνες, όταν τα υλικά έχουν μαυρίσει και μυρίζουν ευχάριστα.
Το κομπόστ μπορεί να χρησιμοποιηθεί μισοχωνεμένο (με αχώνευτα κομμάτια) για εδαφοκάλυψη ανάμεσα στα φυτά ή τελείως χωνεμένο σαν λίπασμα, που ανακατεύεται επιφανειακά με το χώμα.
Σχέση Άνθρακα-Αζώτου (C:N) σε διάφορα οργανικά υλικά
- Πράσινα μέρη φυτών 7
- Κοπριά 10-15
- Γκαζόν (στεγνό) 12
- Υπολείμματα κουζίνας 20-25
- Βελόνες πεύκων 30
- Φύλλα οπωροφόρων δέντρων 50
- Άχυρο 50-125
- Πριονίδι 200-600
Λάθη, που συμβαίνουν συχνά
– Άσχημη μυρωδιά
– Άσπρη μούχλα, στεγνά υλικά
– Το κομπόστ δεν θερμαίνεται, έχει όμως τη σωστή υγρασία
Διόρθωση
– Αναποδογύρισμα του σωρού και προσοχή για καλό αερισμό (όχι πολύ νερό, αρκετό χοντρό υλικό) και περισσότερο άνθρακα
– Πότισμα, αναποδογύρισμα
– Αναποδογύρισμα και πρόσθεση υλικού με περισσότερο άζωτο
Πηγή: NaturaNrg #20
