Πώς να Γίνεις Ψηφιακός Νομάς . Ποιες είναι οι καλύτερες χώρες που ευνοούν την απομακρυσμένη εργασία
♦ Γράφει η Μαρία Γκέκα
Φανταστείτε ότι ο χώρος του γραφείου σας βρίσκεται δίπλα στη θάλασσα ή έχει θέα ένα υπέροχο δάσος! Φανταστείτε ότι εργάζεστε μέσα στην καμπίνα ενός πλοίου που ταξιδεύει στην απαλή ηρεμία των κυμάτων της Μεσογείου ή σε ένα πολύχρωμο καφενείο στη Μαδρίτη. Αυτή είναι η ζωή ενός ψηφιακού νομάδα, μια συνθήκη απομακρυσμένης εργασίας που γρήγορα έγινε κάτι περισσότερο από τάση, έγινε ένας νέος τρόπος ζωής και εργασίας.
To 2020, ο πλανήτης έγινε μάρτυρας τεκτονικών αλλαγών στην παγκόσμια αγορά της εργασίας. Ως αποτέλεσμα των συνεπειών της πανδημίας, η τηλεργασία βρέθηκε στο επίκεντρο των επιχειρήσεων, με την υγειονομική κρίση να φέρνει στο προσκήνιο σημαντικά προβλήματα για τους εργαζόμενους. Παράλληλα όμως, είναι γεγονός, πως η πανδημία ανέδειξε νέες ευκαιρίες και προοπτικές για τους απασχολούμενους. Χαρακτηριστικό παράδειγμα αποτελεί η περίπτωση των ψηφιακών νομάδων.
Ψηφιακοί νομάδες (digital nomads) ονομάζονται όσοι μπορούν να εργάζονται εξ αποστάσεως, αξιοποιώντας τις δυνατότητες της τηλεργασίας, ταξιδεύουν και εγκαθίστανται βραχυπρόθεσμα σε διαφορετικά μέρη εντός της επικράτειας ή ακόμα και μακριά από την πατρίδα τους, συνεχίζοντας κανονικά τη δουλειά τους μέσω του υπολογιστή, από οποιοδήποτε μέρος του κόσμου. Μπορεί να είναι υπάλληλοι κάποιας εταιρείας ή αυτοαπασχολούμενοι. Οι περισσότεροι απασχολούνται σε «δημιουργικά» επαγγέλματα (μόδα, τέχνες, σχεδιασμός ιστοσελίδων, συγγραφείς κλπ), αλλά και επαγγελματικοί χώροι όπως, η πληροφορική και το μάρκετινγκ μετέχουν όλο και περισσότερο.
Σύμφωνα με την εταιρεία ερευνών και συμβουλευτικής σε εργασιακά θέματα MBO partners, πριν την πανδημία μόνο το 7% των εργαζομένων παγκοσμίως εργαζόταν σε μόνιμη βάση από το σπίτι. Το 2020, το ποσοστό αυτό ξεπέρασε το 42%, στο πλαίσιο μιας ευρύτερης στροφής των επιχειρήσεων προς τα οφέλη της τηλεργασίας. Εξίσου σημαντική άνοδο σημείωσε και ο αριθμός των ψηφιακών νομάδων. Όπως αναφέρει η έρευνα του περίφημου αμερικανικού Πανεπιστημίου Stanford, οι ψηφιακοί νομάδες αυξήθηκαν κατά 50% σε σχέση με την προ-πανδημίας εποχή. Αυτοί τη στιγμή περισσότεροι από 11 εκατομμύρια Αμερικανοί πολίτες αυτοπροσδιορίζονται ως ψηφιακοί νομάδες. O Πιετέ Λέβελς, διαχειριστής της ιστοσελίδας Nomad List, εκτιμά ότι οι ψηφιακοί νομάδες θα φτάσουν το ένα δισεκατομμύριο έως το 2035. (1)
Πλεονεκτήματα
Τα οικονομικά πλεονεκτήματα της νομαδικής ζωής είναι τα ίδια με αυτά του remote working. Η βασική διαφορά είναι η αίσθηση της περιπέτειας που συνοδεύει κάθε νέο προορισμό. Εκτός αυτού, κάποιοι digital nomads μπορεί να έχουν και σημαντικά οικονομικά οφέλη. Για παράδειγμα, ένας ψηφιακός νομάς που κερδίζει περί τα 12-15.000 ευρώ το χρόνο, μπορεί ενδεχομένως να ζήσει άνετα σε χώρες της Νοτιοανατολικής Ασίας (πράγμα που θα ήταν αδύνατο στο Παρίσι ή το Λονδίνο).
Εκτός των οικονομικών οφελών, οι επαγγελματίες που επιλέγουν αυτό τον τρόπο ζωής δηλώνουν χαμηλότερα επίπεδα στρες σε σχέση με μια συμβατική δουλειά. Η όμορφη εμπειρία του να είσαι ψηφιακός νομάδας είναι ότι μπορείς να εργάζεσαι σχεδόν από παντού και το μόνο που χρειάζεσαι είναι μια σταθερή σύνδεση στο διαδίκτυο και τεχνολογία. Η ευκαιρία να βρεθείς σε νέα περιβάλλοντα σε βγάζει από το μικρόκοσμό σου και σου δίνει τη δυνατότητα να μάθεις για διαφορετικούς πολιτισμούς, νέες γλώσσες, να διευρύνεις την προοπτική σου, τη θεώρησή σου για τον κόσμο…
Το να μετακομίσεις σε ένα νέο μέρος όπου δεν γνωρίζεις σχεδόν κανέναν σου δίνει τη δυνατότητα να φτιάξεις χαρακτήρα. Αναγκάζεσαι να ενισχύσεις τις επικοινωνιακές σου δεξιότητες, ειδικά εάν δεν μπορείς να μιλήσεις την ίδια γλώσσα. Μαθαίνεις γρήγορα να προσαρμόζεσαι και, όταν πιέζεσαι έξω από τη ζώνη άνεσής σου, ανακαλύπτεις πώς να σκέφτεσαι έξω από το «κουτί», κάτι που μπορεί να σε κάνει καλύτερο κριτικό στοχαστή και ευέλικτο στη λύση διαφόρων προβλημάτων.
Δυσκολίες και μειονεκτήματα
Η ειδοποιός διαφορά με κάποιον ο οποίος ταξιδεύει για τη δουλειά του (π.χ. ένας ναυτικός) ή με κάποιον που εργάζεται μακριά από την πατρίδα του, είναι ότι ο ψηφιακός νομάς επιλέγει να μετακινείται ανά τακτά χρονικά διαστήματα και να καθορίζει ο ίδιος τους προορισμούς του, καθώς και το πόσο θα παραμείνει σε καθέναν από αυτούς. Το να ανατρέψεις τη ζωή σου για να κυνηγήσεις την περιπλάνησή σου στον κόσμο είναι μια ουσιαστική απόφαση που απαιτεί σοβαρή εξέταση. Αρχικά, η πλοήγηση σε διεθνείς βίζες και κανονισμούς μπορεί να είναι δύσκολη. Για να καταστεί δυνατή η μετεγκατάσταση σε ένα τόπο, πιθανότατα θα πρέπει να βασιστείς στην εξοικονόμηση ιδίων οικονομικών πόρων, κάτι που μπορεί να αποτελέσει εμπόδιο, καθώς δεν έχουν όλοι χρήματα στην άκρη. Επίσης, εάν έχεις οικογένεια, είναι πολλά περισσότερα αυτά που πρέπει να εξετάσεις στην επιλογή του νέου τόπου ζωής.
Οι διαδικασίες έκδοσης βίζας διαφέρουν από χώρα σε χώρα. Ορισμένες δημοφιλείς χώρες ψηφιακών νομάδων έχουν εύκολες διαδικτυακές εφαρμογές, ενώ άλλες απαιτούν αρκετή γραφειοκρατία στο τοπικό προξενείο της ενδιαφερόμενης χώρας. Επίσης, υπάρχουν φορολογικές επιπλοκές, γι’ αυτό καλό είναι να συμβουλευτείς έναν φορολογικό επαγγελματία σχετικά με την απόκτηση εισοδήματος τους εκτός της χώρας σου.
Μερικές φορές, η μοναξιά σε ένα ξένο τόπο είναι κυρίαρχο συναίσθημα και αποκαρδιωτικό. Δεν προσφέρουν όλες οι τοποθεσίες σταθερή συνδεσιμότητα στο διαδίκτυο, κάτι που μπορεί να επηρεάσει την ψυχολογία και την παραγωγικότητά σου. Ακόμη και η ιατροφαρμακευτική περίθαλψη είναι σημαντικός παράγοντας που πρέπει να ληφθεί σοβαρά υπόψη.
Η απομακρυσμένη εργασία δημιουργεί ένα είδος απομόνωσης από το εργασιακό περιβάλλον. Αν είσαι ψηφιακός νομάς, η αυτοπειθαρχία είναι ζωτικής σημασίας, ειδικά με τον πειρασμό του όμορφου σκηνικού και της περιπέτειας.
Εγγραφείτε σε μία ψηφιακή νομαδική κοινότητα
Η συμμετοχή σε ομάδες με ανθρώπους που συνδέεσαι με κοινά ενδιαφέροντα και επιδιώξεις, είτε διαδικτυακά είτε αυτοπροσώπως, θα σε καθοδηγήσει να πάρεις τη σωστή απόφαση. Η δημιουργία συνδέσεων και γνωριμιών μέσα σε αυτές τις ομάδες μπορεί να είναι επωφελής για την εύρεση μιας κοινότητας ανθρώπων που ζει τις ίδιες εμπειρίες όταν θα εργάζεσαι στο εξωτερικό. Υπάρχουν εξαιρετικοί ιστότοποι ψηφιακών νομάδων, όπως το Work Wanderers και εκπληκτικά υποστηρικτικές ομάδες, όπως το Nomadbase και το Digital Nomads Around The World. (2)
Μην ξεχάσεις να δεις και συνεργαζόμενους χώρους όπως το Selina.com, όταν φτάσεις στην τοποθεσία εγκατάστασής σου. Το “Selina” είναι ένας παγκόσμιος ιστότοπος που παρέχει στους επισκέπτες όμορφα μέρη για διαμονή, ταξίδια και εργασία στο εξωτερικό επ’ αόριστον. Χρησιμοποιώντας σε βάθος τη μεγάλη τους γνώση έχουν δημιουργήσει χιλιάδες αυθεντικές δραστηριότητες και εμπειρίες σε περισσότερους από 110 προορισμούς παγκοσμίως. (3)
Διαβάστε ακόμα ⇒ Ανακάλυψε μοναδικά νησιά – ζήσε αυθεντικές στιγμές
Καθορίστε τον προϋπολογισμό σας και αποφασίστε για τον τόπο επιλογής
Η χώρα και ο τόπος επιλογής θα πρέπει να ταιριάζει με το ύψος του εισοδήματος που βγάζεις, επομένως το πρώτο και βασικό μέλημα είναι η εργασία σου και οι προοπτικές ανάπτυξής της (και όχι η ομορφιά και η γοητεία του νέου τόπου). Εάν επιλέξεις μια μεγάλη πόλη με πενιχρό μισθό, δεν θα είναι βιώσιμη μακροπρόθεσμα. Το πιο σημαντικό είναι να επιλέξεις ένα οικονομικό μέρος.
Στη συνέχεια, εξέτασε με προσοχή την ποιότητα ζωής σε κάθε μέρος που σε ενδιαφέρει. Η γρήγορη σύνδεση στο διαδίκτυο είναι μια συνήθης ανάγκη για πολλούς ψηφιακούς νομάδες. Μερικοί προτιμούν μια πιο κοινωνική ατμόσφαιρα, ενώ άλλοι αναζητούν μια τοποθεσία που να είναι ασφαλής. Αυτό που έχει νόημα για κάποιον άλλον μπορεί να μην έχει νόημα για σένα, επομένως μην πιέζεσαι για οτιδήποτε δεν ταιριάζει με τους στόχους του τρόπου ζωής σου ή τον προϋπολογισμό σου.
Ευτυχώς, υπάρχουν πολλοί προορισμοί παγκοσμίως με χαμηλότερο κόστος ζωής από ό,τι σε πολλές ευρωπαϊκές χώρες ή στην Βόρεια Αμερική. Συχνά, αυτές οι τοποθεσίες διαθέτουν εξαιρετικά συστήματα μεταφορών και υποδομές, γεγονός που καθιστά ευκολότερο να αντέξεις οικονομικά ένα νομαδικό τρόπο ζωής εξοικονομώντας χρήματα από την απομακρυσμένη εργασία σου.
Ένας εξαιρετικός ιστότοπος που θα σε βοηθήσει να προσδιορίσεις τις καλύτερες τοποθεσίες που ταιριάζουν στον προϋπολογισμό και το εισόδημά σου είναι το NomadsList.com. Θεωρείται η #1 παγκόσμια κοινότητα απομακρυσμένων εργαζομένων που ζουν και ταξιδεύουν σε όλο τον κόσμο από το 2014.
Ποιες είναι οι καλύτερες χώρες για ψηφιακούς νομάδες;
Σύμφωνα με το VisaGuide.World / Digital Nomad Index, (4) οι καλύτερες χώρες για ψηφιακούς νομάδες περιλαμβάνουν την Ισπανία, την Αργεντινή, τη Ρουμανία, τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα και την Κροατία, στις πρώτες 5 θέσεις. Ακολουθούν η Πορτογαλία, η Ουρουγουάη, η Μάλτα. Αυτές οι χώρες σημείωσαν την υψηλότερη βαθμολογία σε παράγοντες όπως οι φόροι και η αφορολόγητη περίοδος, η ταχύτητα Διαδικτύου, το κόστος διαβίωσης και η υγειονομική περίθαλψη.
Είναι η Ελλάδα καλή για τους ψηφιακούς νομάδες;
Από τον Δεκέμβριο του 2023, η Ελλάδα κατέχει την 28η θέση στον VisaGuide/World Digital Nomad Index, με βαθμολογία 2,84. Η ψηφιακή νομαδική βίζα για την Ελλάδα κυκλοφόρησε για πρώτη φορά τον Σεπτέμβριο του 2021. Δυστυχώς, όμως, η γραφειοκρατία στη χώρα μας δεν ευνοεί την προτίμηση των ψηφιακών νομάδων, παρόλο που οι περισσότεροι δηλώνουν έντονα την επιθυμία τους να εγκατασταθούν στην Ελλάδα λόγω των υπέροχων καιρικών συνθηκών και της μοναδικής ομορφιάς του τόπου. Μέχρι και σήμερα απαιτούνται σχεδόν 7 μήνες για να εκδοθεί η διετής άδεια διαμονής ψηφιακού νομά.
Μάλιστα, πρόσφατα τον Ιανουάριο του 2024 σύμφωνα με άρθρο του έγκυρου περιοδικού Forbes που εστιάζει στις επιχειρήσεις, τις επενδύσεις, την τεχνολογία και την επιχειρηματικότητα, η Αθήνα φαίνεται να είναι η χειρότερη ευρωπαϊκή πόλη για τους ψηφιακούς νομάδες. Το άρθρο βασίστηκε σε έρευνα της εταιρίας Brother UK, η οποία καθόρισε τις καλύτερες, χειρότερες, πιο ευτυχισμένες και φθηνότερες τοποθεσίες στην Ευρώπη για να εργαστεί κανείς εξ αποστάσεως.
Οι αναλυτές της εταιρείας εξέτασαν παράγοντες όπως η ταχύτητα του Wi-Fi, το κόστος ενός διαμερίσματος και των υπόλοιπων εξόδων που το συνοδεύουν, όπως του ηλεκτρικού ρεύματος και του νερού, η ασφάλεια που παρέχει η χώρα και το συνολικό κόστος ζωής. Στη συνέχεια, χρησιμοποίησαν μια σταθμισμένη κατάταξη για να καθορίσουν μια συνολική βαθμολογία για την απομακρυσμένη εργασία στις πόλεις που εξέτασαν.
Παρά το γεγονός ότι είναι γνωστή για την ιστορία της και χαρακτηρίζεται ως το λίκνο του δυτικού πολιτισμού, η Αθήνα κατατάσσεται στην τελευταία θέση της λίστας, ως η χειρότερη ευρωπαϊκή πόλη για τους απομακρυσμένους εργαζόμενους, σημειώνοντας μια χαμηλή βαθμολογία. Η πρωτεύουσα της Ελλάδας συγκαταλέγεται μεταξύ των 15 ευρωπαϊκών πόλεων με τη χαμηλότερη βαθμολογία στον δείκτη ασφάλειας, συγκεντρώνοντας μόλις 53 βαθμούς. Η Αθήνα έχει μέτρια βαθμολογία δείκτη ποιότητας ζωής (128,6), χαμηλή βαθμολογία δείκτη υγειονομικής περίθαλψης (57,5) και κάθε άλλο παρά ενθαρρυντική βαθμολογία δείκτη ευτυχίας (5,93).
