Tεράστια περιθώρια ανάπτυξης εμφανίζει η καλλιέργεια αγριαγκινάρας στη χώρα μας, που φιλοδοξεί να επιφέρει μείωση των εισαγωγών πετρελαίου και σημαντικό όφελος για την εθνική οικονομία αλλά και το περιβάλλον.
Της Μαρίας Γκέκα
“Πράσινα” καύσιμα για την παραγωγή θερμότητας και ενέργειας από καλλιεργούμενη βιομάζα αγριοαγκινάρας επιχειρεί να φτιάξει από κοινού το Εργαστήριο Γεωργίας και Εφαρμοσμένης Φυσιολογίας Φυτών του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας με την εταιρεία «Ελληνικά Στερεά Βιοκαύσιμα». Το βιοκαύσιμο θα παραχθεί σε μονάδα που έχει αρχίσει να κατασκευάζεται στην Α’ ΒΙΠΕ Βόλου, ενώ η προμήθεια της βιομάζας θα παράγεται στη βάση συμβολαιακής γεωργίας, προς 70 ευρώ/τόνο, με μεγάλα οφέλη για τον παραγωγό, την τοπική απασχόληση, τον τελικό χρήστη-καταναλωτή και φυσικά το περιβάλλον.
Το ταπεινό γαϊδουράγκαθο κρύβει θησαυρό
⇔ Ένα τεράστιο κοίτασμα πετρελαίου «κρύβεται» στις δυνατότητες ενός αγριόχορτου που δείχνει ικανό όχι μόνο να δώσει ικανοποιητικό εισόδημα σε καλλιεργητές αξιοποιώντας άγονα εδάφη, αλλά και να προσφέρει πράσινη ενέργεια. Ο λόγος για το ταπεινό γαϊδουράγκαθο ή αγριαγκινάρα, που ως γνωστόν ανήκει στα ενεργειακά φυτά, γι΄ αυτό δεν είναι τυχαίο ότι τη χαρακτηρίζουν «πετρέλαιο της Ελλάδας», αφού θα μπορούσε να αποτελέσει την ελληνική απάντηση στην παγκόσμια αγορά των βιοκαυσίμων.
⇔ Η αγριοαγκινάρα, πολυετές φυτό μεσογειακής προέλευσης, καλά προσαρμοσμένο στις ξηροθερμικές συνθήκες της Ελλάδας υπόσχεται να καλύψει τις ενεργειακές μας ανάγκες σε καύσιμα, με τρόπο φιλικά περιβαλλοντικό, συμβάλλοντας σημαντικά στην υποχρέωση της Ελλάδας για διείσδυση των ΑΠΕ στο ενεργειακό ισοζύγιο της χώρας έως 20% μέχρι το 2020, αλλά και στην παραγωγή ενέργειας σε νησιωτικές περιοχές.
⇔ Η διαδικασία της καλλιέργειας της αγριαγκινάρας είναι εύκολη και γίνεται ακόμη και στο πιο ακατάλληλο και ξερό χωράφι. Ως πολυετές φυτό, η σπορά γίνεται μία φορά κάθε δέκα χρόνια. Φυτεύεται στην καρδιά του φθινοπώρου τον Οκτώβριο, μεγαλώνει με τις βροχές του χειμώνα και μαζεύεται από τα μέσα του καλοκαιριού μέχρι και τις αρχές φθινοπώρου, δηλαδή από τον Ιούλιο μέχρι το Σεπτέμβριο. Στη συνέχεια με τις πρώτες βροχές του Οκτωβρίου αναπτύσσεται και πάλι ταχύτατα, αφού σε λίγες ημέρες θα έχει και πάλι καλύψει το έδαφος.
⇔ Το σημαντικότατο πλεονέκτημα είναι ότι δε χρειάζεται καθόλου λίπασμα και νερό, και, φυσικά, ως ανθεκτικότατο και επικρατέστερο ζιζάνιο επιβιώνει χωρίς να χρειάζονται ζιζανιοκτόνα. Mάλιστα σε μακροχρόνια πειράματα που έχουν γίνει από ερευνητές γεωπόνους δεν εμφανίστηκαν ασθένειες και εχθροί του φυτού κι έτσι η καλλιέργειά της μπορεί να επιτευχθεί χωρίς τη χρήση φυτοφαρμάκων.
Αισιόδοξη προοπτική για την εθνική οικονομία
Σύμφωνα με το διευθυντή του Εργαστηρίου Γεωργίας του Τμήματος Γεωπονίας του Παν. Θεσσαλίας, καθηγητή Νίκο Δαναλάτο, έχει ήδη επέλθει συμφωνία με ομάδα επενδυτών για την καλλιέργεια αρχικά 10.000 στρεμμάτων στη Θεσσαλία για την παραγωγή 15.000 τόνων πελλέτας (7500 τόνοι ισοδύναμου πετρελαίου) που θα διατίθεται σε τιμές τρεις φορές χαμηλότερες του ισοδύναμου πετρελαίου θέρμανσης. Η επέκταση του σχεδίου, σύμφωνα με τον καθηγητή, πρόκειται να αλλάξει τα δεδομένα στο τρίπτυχο ελληνική γεωργία-εθνική οικονομία- μερική απεξάρτηση από τις εισαγωγές πετρελαίου.
Χαρακτηριστικά, όπως αναφέρει ο κ. Δαναλάτος, η καλλιέργεια 10.000 στρεμμάτων για την παραγωγή και χρήση αγριαγκινάρας για παραγωγή βιοκαυσίμου θα συμβάλλει στην αύξηση του ΑΕΠ κατά 28.000.000 ευρώ, λαμβάνοντας υπόψη τις προστιθέμενες αξίες καθ’ όλη την παραγωγική διαδικασία από την καλλιέργεια και παραγωγή βιομάζας στο χωράφι, την επεξεργασία της στο εργοστάσιο μέχρι την πώληση της πελέττας και τη χρήση της ως βιοκαυσίμου, την ανάπτυξη νέων θέσεων εργασίας, τους φόρους προστιθέμενης αξίας και τη μείωση εισαγωγών ορυκτών καυσίμων. Οι πελλέτες είναι μικρά κυλινδρικά τεμάχια από συμπιεσμένο ξύλο και στην περίπτωσή μας από αγριοαγκινάρα, διαφόρων μεγεθών, που μπορούν εύκολα να συσκευασθούν, μεταφερθούν με βυτιοφόρα και αποθηκευτούν στους αποθηκευτικούς χώρους, από όπου μεταφέρονται αυτόματα για την καύση τους σε υπερ-σύγχρονους καυστήρες με αποδόσεις εφάμιλλες αυτών των καυστήρων πετρελαίου, με την επιθυμητή ροή.
Στην κεντρική και βόρεια Ευρώπη, η αγορά πελλέτας υπάρχει εδώ και πολλές δεκαετίες, απλώς στην Ελλάδα ο κόσμος άρχισε τελευταία να τη μαθαίνει. Οι ευρωπαϊκές χώρες χρησιμοποιούν τα pellets για θέρμανση κτηρίων και έχουν κατά πολύ αντικαταστήσει το πετρέλαιο θέρμανσης και το φυσικό αέριο, κερδίζοντας σε ποιότητα περιβάλλοντος και οικονομίας.
Περιβαλλοντικά οφέλη
Η επέκταση της καλλιέργειας της αγριογκινάρας θα συμβάλει στη μείωση της χρήσης των ορυκτών καυσίμων και την κάλυψη των συνεχώς αυξανόμενων ενεργειακών αναγκών από Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας, ασφαλείς και συμβατές με το περιβάλλον, όσον αφορά τον περιορισμό του φαινομένου του θερμοκηπίου και των όξινων βροχών, αφού η αντικατάσταση των ορυκτών καυσίμων με βιομάζα είναι ουδέτερη σε εκπομπές CO2.
Πράγματι, όπως αναφέρει ο κ. Δαναλάτος, κατά τη διαδικασία μετατροπής της βιομάζας σε “πράσινη” ενέργεια, όλα τα στοιχεία εκτός του αζώτου, επιστρέφουν ως στάχτη στο έδαφος. Κι αυτό επειδή η ποσότητα που ελευθερώνεται στην ατμόσφαιρα μετά την καύση της αφομοιώνεται από το φυτό κατά τη φωτοσύνθεση, ενώ από την άλλη πλευρά, με την καύση βιομάζας σχεδόν μηδενίζεται η απελευθέρωση θείου στην ατμόσφαιρα.
Οφέλη στη Γεωργία
- Μείωση φυτοφαρμάκων: η μεγάλη ανταγωνιστικότητα της αγριαγκινάρας περιορίζει την ανάπτυξη των ζιζανίων. Ως εκ τούτου, η χρήση μυκητοκτόνων, εντομοκτόνων και ζιζανιοκτόνων είναι σχεδόν μηδενική.
- Διαχείριση νερού: η αγριαγκινάρα εκμεταλλεύεται άριστα τις χειμερινές βροχές και δίνει υψηλές αποδόσεις χωρίς άρδευση.
- Διάβρωση: μετά τις πρώτες βροχές του φθινοπώρου η αγριαγκινάρα αναπτύσσεται ταχύτατα και καλύπτει πλήρως το έδαφος προστατεύοντάς το από τη διάβρωση που είναι ιδιαίτερα απειλητική στα επικλινή εδάφη της ξηροθερμικής ζώνης της χώρας μας.
- Αύξηση της γονιμότητας του εδάφους: Η αγριαγκινάρα συμβάλλει στη γονιμότητα της γης εμπλουτίζοντας με οργανικές ουσίες, έτσι ώστε να δίνει μεγάλες αποδόσεις στις επόμενες καλλιέργειες.
|