Τα εποχιακά προβλήματα των ματιών είναι περιορισμένα και συνήθως αντιμετωπίζονται χωρίς σοβαρές επιπλοκές. Συχνά όμως είναι ιδιαίτερα ενοχλητικά και μάς …κλείνουν στο σπίτι.
Μαρίνα Λουγγή, οφθαλμίατρος-ομοιοπαθητικός, mlounghi@hotmail.co.uk
Υπάρχουν προβλήματα που είναι συχνά, όπως η αλλεργική επιπεφυκίτιδα, η ιογενής επιπεφυκίτιδα, η εαρινή κερατοεπιπεφυκίτιδα και η ερπητική κερατοεπιπεφυκίτιδα, καθώς και σπάνιες ραγοειδίτιδες, όπως το σύνδρομο Posner- Schlossman. Το καθένα από αυτά χρειάζεται ξεχωριστή αντιμετώπιση.
Αλλεργική επιπεφυκίτιδα
Η αλλεργική επιπεφυκίτιδα αποτελεί τη γενετικά ελεγχόμενη υπερβολική απάντηση του επιπεφυκότα σε περιβαλλοντικά αλλεργιογόνα. Η οξεία αλλεργική ρινοεπιπεφυκίτιδα είναι ο συνδυασμός της επιπεφυκίτιδας με ρινίτιδα και προσβάλλει περίπου το 20% του πληθυσμού. Το πιο συνηθισμένο αλλεργιογόνο είναι η γύρη των δέντρων και των χαμηλών φυτών. Παρουσιάζεται με παροδικά κοκκινίσματα των ματιών, δακρύρροια και έντονο κνησμό, καθώς και φτέρνισμα και ρινική καταρροή. Σε πιο βαριές περιπτώσεις τα βλέφαρα είναι πρησμένα.
Η θεραπεία
Η θεραπεία γίνεται με σταθεροποιητές των μαστοκυττάρων, όπως το κλασικό, αποτελεσματικό και αγνό χρωμογλυκικό νάτριο. Χορηγείται σε κολλύριο θεραπευτικά και προληπτικά. Η προληπτική αγωγή καλό είναι να ξεκινάει ένα μήνα πριν τα αναμενόμενα συμπτώματα, καθημερινά, ανάλογα με τη συμβουλή του οφθαλμίατρου. Δεν παρουσιάζουν καμιά παρενέργεια λόγω παρατεταμένης χρήσης. Όταν τα συμπτώματα είναι έντονα και ενοχλητικά μπορεί να γίνει συνδυασμός των σταθεροποιητών των μαστοκυττάρων με αντισταμινικά κολλύρια ή και χάπια. Και τα κορτικοστεροειδή είναι πολύ αποτελεσματικά σε αυτές τις περιπτώσεις, αλλά σπάνια είναι απαραίτητα, επειδή τα συμπτώματα συνήθως υποχωρούν με τα προηγούμενα φάρμακα. Τα κορτικοστεροειδή προκαλούν γλαύκωμα και καταρράκτη μετά από μακροχρόνια χρήση, γι’ αυτό και δεν τα προτιμάμε ως πρώτη λύση στην αντιμετώπιση των οφθαλμικών ασθενειών.
Ιογενής επιπεφυκίτιδα
Με τον όρο ιογενής επιπεφυκίτιδα συνήθως εννοούμε τις καλοκαιρινές επιπεφυκίτιδες από συγκεκριμένους ιούς που μπορεί να προσβάλλουν και τον κερατοειδή χιτώνα, και γίνονται πραγματικά ενοχλητικές με τα κοκκινίσματα και τα οιδήματα που δεν υποχωρούν εύκολα, καθώς και με τη μείωση της όρασης (ευτυχώς παροδική). Και κατά την χειμερινή περίοδο όμως με την έξαρση της γρίπης και των υπόλοιπων ιώσεων τα μάτια παρουσιάζουν τα παραπάνω συμπτώματα όχι όμως και τη μείωση της όρασης. Κατά τη διάρκεια ή και μετά την ίωση, τα μάτια μπορεί να παρουσιάσουν δυσφορία και καταρροή.
Η θεραπεία
Δε χρειάζεται καμιά ειδική θεραπεία. Καλή καθαριότητα με ξεχωριστές πετσέτες στο σπίτι. Επίσης κομπρέσες με κρύα διαλύματα αλόης, πρόπολης, καλέντουλα, εφόσον δεν έχει κανείς αλλεργία σε αυτά τα στοιχεία.
Εαρινή κερατοεπιπεφυκίτιδα
Η εαρινή κερατοεπιπεφυκίτιδα είναι πιο σοβαρή από τις δυο προηγούμενες νόσους, διότι μπορεί να προσβάλει και τον κερατοειδή χιτώνα ακολουθώντας χρόνια και υποτροπιάζουσα πορεία. Είναι αμφοτερόπλευρη διαταραχή. Πιο συχνά προσβάλλει αγόρια με μέση ηλικία 7 ετών και πολλοί από τους ασθενείς αυτούς παρουσιάζουν και άσθμα. Το 95% των περιπτώσεων θεραπεύεται κατά το τέλος της εφηβείας και το 5% εξελίσσεται σε ατοπική κερατοεπιπεφυκίτιδα. Τα συμπτώματα είναι έντονος κνησμός, δακρύρροια, φωτοφοβία, αίσθηση ξένου σώματος, αίσθημα καύσου και έκκριση παχύρρευστης βλέννας. Συνεχές βλεφάρισμα του παιδιού επίσης μπορεί να θεωρηθεί λανθασμένα ως νευρωτικό σύμπτωμα. Η κερατοπάθεια μπορεί να είναι από απλή στικτή κερατίτιδα έως υποτροπιάζουσες διαβρωτικές κερατικές πλάκες που μειώνουν την οπτική οξύτητα και επιμολύνονται μερικές φορές. Αυτοί οι ασθενείς έχουν αυξημένη πιθανότητα να παρουσιάσουν αργότερα κερατόκωνο.
Η θεραπεία
Η θεραπευτική αγωγή πρέπει να είναι εντατική και η παρακολούθηση συχνή. Τα σταθεροποιητικά των μαστοκυττάρων δεν είναι αποτελεσματικά από μόνα τους. Ούτε και τα αντισταμινικά. Τα στεροειδή είναι απαραίτητα. Η φθοριομεθολόνη προτιμάται, γιατί δεν προκαλεί υπερτονία. Η ακετυλοκυστεΐνη και η κυκλοσπορίνη χρησιμοποιούνται σε ειδικές περιπτώσεις. Χειρουργική θεραπεία μπορεί να απαιτηθεί, όταν οι επιπλοκές στον κερατοειδή χιτώνα δεν υποχωρούν με τα φάρμακα.
Ερπητική κερατοεπιπεφυκίτιδα
Η ερπητική κερατοεπιπεφυκίτιδα προκαλείται από τον απλό έρπη και σπανιότερα από τον έρπη ζωστήρα. Είναι και οι δυο κληρονομικοί ιοί, διαφορετικοί από τους ιούς που προκαλούν την ιογενή κερατοεπιπεφυκίτιδα. Τα συμπτώματα είναι πολύ ελαφριά, ενόχληση και ίσως δακρύρροια, διότι προκαλείται αναισθησία του κερατοειδούς. Προκαλεί υποτροπές σε περιόδους ¨αδυναμίας¨ του οργανισμού. Αναζωπύρωση του έρπη εμφανίζεται συχνά στα τέλη Φεβρουαρίου, αλλά και το καλοκαίρι με τον ήλιο. Μπορεί όμως να εμφανιστεί και οποιαδήποτε εποχή μετά από ίωση και εξάντληση του οργανισμού.
Η θεραπεία
Χορηγούνται ειδικά αντιερπητικά φάρμακα, αν εντοπιστεί κερατίτιδα.
Σύνδρομο Posner-Schlossman
Το σύνδρομο Posner-Schlossman είναι ένα πολύ σπάνιο γλαυκωματοκυκλιτικό σύνδρομο, δηλαδή γλαύκωμα και ραγοειδίτιδα ταυτόχρονα. Προκαλεί κρίσεις με μονόπλευρη συνήθως φλεγμονή στο ραγοειδή χιτώνα και αύξηση της ενδοφθάλμιας πίεσης από 40 έως 60 mmHg. Εικάζεται ότι ο απλός έρπης μπορεί να παίζει κάποιο ρόλο στην αιτιολογία του συνδρόμου. Προσβάλλει συνήθως νέους άντρες.
Η θεραπεία
Πρέπει να αντιμετωπίζεται η φλεγμονή και η υπερτονία στην περίοδο των κρίσεων κατά περίπτωση.
