Τη γιορτινή περίοδο των Χριστουγέννων είναι πολύ δύσκολο να ακολουθήσουμε τις συστάσεις για υγιεινή διατροφή αφού οι εορταστικές αυτές ημέρες χαρακτηρίζονται από αφθονία εδεσμάτων με λαχταριστά φαγητά και γλυκά της ελληνικής παράδοσης.
Tης Ερμιόνης Τσενικλίδη, ιατρός διαβητολόγος
Τι πρέπει λοιπόν να προσέξουμε όσον αφορά τη διατροφή μας ώστε οι διακοπές και οι χαρούμενες ημέρες να μας αφήσουν μόνο ευχάριστες αναμνήσεις και όχι περιττά κιλά και απορρύθμιση άλλων προβλημάτων υγείας; Ιδιαίτερη προσοχή χρειάζεται σε ασθενείς με αρτηριακή υπέρταση, δυσλιπιδαιμία, αυξημένο ουρικό οξύ και σακχαρώδη διαβήτη.
Οδηγίες για τους διαβητικούς
Ειδικότερα για το σακχαρώδη διαβήτη η κατανάλωση ζυμαρικών, προϊόντων ζύμης (πίτες και ψωμί) και βεβαίως γλυκών πρέπει να γίνεται με σύνεση.
Ο διαβητικός ασθενής θα πρέπει να υπολογίσει τη σωστή ποσότητα υδατανθράκων, να πάρει τη σωστή δόση φαρμάκου ή ινσουλίνης και να λάβει βεβαίως υπόψη του και το συνδυασμό των υδατανθράκων με το λίπος σε ένα σύνθετο γεύμα αλλά και την κατανάλωση αλκοόλ.
Συνιστάται να καταναλώνονται
αρκετά λαχανικά, φρούτα και προϊόντα ολικής άλεσης. Η έναρξη του γεύματος να γίνεται με σαλάτα και να ακολουθεί το κυρίως γεύμα και η λήψη αλκοόλ. Να αποφεύγεται το έτοιμο φαγητό και χρειάζεται προσοχή στα προϊόντα που αναγράφουν ότι είναι κατάλληλα για διαβητικούς (δεν περιέχουν για παράδειγμα ζάχαρη αλλά φτιάχνονται με αλεύρι ή περιέχουν μέλι ή άλλα).
Προσοχή, επίσης, απαιτείται στην πρόσληψη του νατρίου (αλατιού) τόσο για τα υπερτασικά όσο και για τα διαβητικά άτομα.
Τα γλυκά
είναι τροφές οι οποίες παρόλο που δεν προσφέρουν συνήθως απαραίτητα συστατικά στον οργανισμό, ικανοποιούν το αίσθημα της απόλαυσης γι’ αυτό παρά τις απαγορεύσεις καταναλώνονται συχνά και από διαβητικά και από παχύσαρκα άτομα. Τα παραδοσιακά γλυκά των Χριστουγέννων, ωστόσο περιέχουν αρκετά θρεπτικά στοιχεία όπως καρύδια, αμύγδαλα, μέλι, κανέλα, ελαιόλαδο κ. α. και λιγότερο λίπος, αλλά και αρκετή ποσότητα υδατανθράκων που απορρυθμίζουν το σάκχαρο (αλεύρι, ζάχαρη, μέλι).
Τα γλυκά αναψυκτικά
περιέχουν μεγάλες ποσότητες ζάχαρης και δεν πρέπει να καταναλώνονται από διαβητικούς ασθενείς. Επιτρέπεται η κατανάλωση light αναψυκτικών προϊόντα και βεβαίως η σόδα. Από αλκοολούχα ποτά είναι προτιμότερο ένα ή δύο ποτήρια κρασί σε σχέση με άλλα ποτά όπως π.χ. ουίσκι κ.τ.λ.
Η επίδραση του αλκοόλ
στα επίπεδα γλυκόζης του αίματος εξαρτάται τόσο από τον τύπο και την ποσότητα της αλκοόλης που καταναλώνεται, όσο και από την χρονική στιγμή που θα ληφθεί σε σχέση με την ώρα των γευμάτων. Τρόφιμα πλούσια σε λίπος και πρωτεΐνη καθυστερούν το χρόνο γαστρικής κένωσης και όταν καταναλωθούν μαζί με αλκοόλ επιβραδύνουν το ρυθμό της απορρόφησής του.
Στην πραγματικότητα οι διατροφικές συμβουλές για τα άτομα με διαβήτη είναι παρόμοιες με εκείνες που απευθύνονται και σε όσους δεν πάσχουν από τη νόσο. Δηλαδή, πρέπει να εφαρμόζονται οι κανόνες της υγιεινής διατροφής που βασίζεται στη λήψη φρούτων και λαχανικών και στον περιορισμό λιπαρών, ζάχαρης και αλατιού. Όλοι μπορούν να απολαύσουν τα παραδοσιακά φαγητά των εορτών, αρκεί η ποσότητα να είναι περιορισμένη.
Τι θα προσέξετε ιδιαιτέρως
Ιδιαίτερη προσοχή πρέπει να δείξουν οι διαβητικοί στην κατανάλωση αλκοόλης χωρίς φαγητό, ιδιαίτερα όταν θεραπεύονται με ινσουλίνη ή συγκεκριμένα δισκία προκαλεί υπογλυκαιμία ακόμα και την επόμενη ημέρα.
Όσοι λαμβάνουν αντιδιαβητική αγωγή που μπορεί δυνητικά να κάνει υπογλυκαιμία (ινσουλίνη ή σουλφονυλουρία) να τηρούν τις ώρες φαγητού και να μην μένουν πολλές ώρες νηστικοί περιμένοντας ενδεχομένως ένα μεγάλο τραπέζι μέσα στην ημέρα.
Πολύ σημαντικό είναι επίσης να θυμόμαστε ότι το αλκοόλ επηρεάζει τη λειτουργία του εγκεφάλου. Η μέθη έχει παρόμοια συμπτώματα με την υπογλυκαιμία οπότε προσοχή στις ανεπίγνωστες υπογλυκαιμίες μετά τη κατανάλωση αλκοόλ.
Ταξίδια και μετακινήσεις
Αυτές τις ημέρες είναι και πιο συχνά τα ταξίδια και οι μετακινήσεις. Οι διαβητικοί ασθενείς θα πρέπει να φροντίσουν να πάρουν μαζί τους το βιβλιάριο υγείας τους, τα φάρμακά τους, το σετ αυτομέτρησης, ένα σνακ για ενδεχόμενη καθυστέρηση άφιξης στο προορισμό τους και να ενημερωθούν για την ιατρική βοήθεια που μπορούν να λάβουν σε περίπτωση ανάγκης.
Συνιστάται πιο σχολαστική αυτομέτρηση του σακχάρου αυτές τις ημέρες (σάκχαρο νηστείας αλλά και δύο ώρες μεταγευματικά ή σε περίπτωση αδυναμίας, ζάλης, κόπωσης, εξάντλησης) για την αποφυγή της υπερ ή της υπογλυκαιμίας με στόχο τη βέλτιστη ρύθμιση.
Διαβάστε επίσης ⇒ Ζακχαρώδης διαβήτης και σεξουαλική ζωή
Όχι υπερβολές
Είναι προς όφελός μας να αποφύγουμε την υπερβολή στη διατροφή και στην κατανάλωση αλκοόλ και να τηρήσουμε το μέτρον άριστον, όπως και σε όλα στη ζωή μας. Συνεπώς, οι διαβητικοί ασθενείς δεν θα πρέπει να νιώθουν ούτε στερημένοι ούτε αδικημένοι. Άλλωστε το διαιτολόγιο ενός διαβητικού θα έπρεπε να ήταν πρότυπο για όλους μας, δηλαδή τα πάντα με μέτρο.