Σαβάσανα: Βρίσκοντας τη Ζωή στη Στάση του Νεκρού. Τελευταία σκέφτομαι συχνά τη Savasana. Ίσως λόγω της μητέρας μου, που κοιτώντας την πριν λίγες μέρες ξαπλωμένη στο φέρετρο, δεν μπορούσα παρά να σκέφτομαι την απόλυτη, αιώνια ακινησία, την πλήρη παράδοση στο Θεό.
♣ της Μαρίας Χρυσοχεράκη, Πιστοποιημένη δασκάλα Iyengar yoga (Level 3), goldy.yogaonline@yahoo.gr
Isvara Pranidhana, η παράδοση στο Θεό, λέει ο Πατάντζαλι, απελευθερώνει την/τον σαντάκα (μαθήτρια/η) από τη δουλεία των γήινων επιθυμιών, οδηγεί στην απάρνηση των αισθησιακών επιθυμιών και θρέφει μέσα μας την πιο έντονη μορφή πρακτικής.
Η Savasana ή αλλιώς η θέση του νεκρού, είναι η κατεξοχήν θέση της πρακτικής της πλήρους παράδοσης.
Τοποθετώντας το σώμα μας σε ύπτια θέση με τα χέρια και τα πόδια απλωμένα στο πάτωμα, σηματοδοτούμε το θάνατο της δραστηριότητας στην οποία μόλις συμμετείχαμε. Είναι, επίσης, μια πρακτική για την τελική παράδοση του δικού μας θανάτου. Στη διάρκεια της Savasana δεν υπάρχει κάτι να κάνουμε. Η οδηγία που δίνεται είναι να μείνουμε ξαπλωμένοι, χαλαρώνοντας τις εντάσεις του σώματος, απελευθερώνοντας τον έλεγχο και έχοντας εμπιστοσύνη ότι η αναπνοή θα συνεχίσει να μας δίνει ζωή και το σώμα θα συνεχίσει να ανανεώνεται. (Αν και ακούγεται εύκολο, δεν είναι). Η πρακτική της Savasana είναι μια από τις πιο σημαντικές πρακτικές που μπορούμε να κάνουμε, γιατί εδώ αρχίζουμε να μαθαίνουμε το νόημα του να εγκαταλείπουμε όλους τους τρόπους με τους οποίους παλεύουμε σωματικά και ψυχικά με τη ζωή.
Αν καταφέρουμε να μάθουμε να μην παλεύουμε με τη ζωή, τότε μπορούμε να αρχίσουμε να ρέουμε με επιδεξιότητα. Η συνεχής προσπάθεια ελέγχου μάς κάνει άκαμπτους και «σφιχτούς» και περιορίζει την οπτική μας. Αν, αντίθετα, απαλλαγούμε από την πανοπλία μας, τότε ανοίγεται μπροστά μας ένας κόσμος δυνατοτήτων και γινόμαστε ελαφρύτεροι και πιο άνετοι για το ταξίδι. Μπορούμε να παρατηρούμε κατά πόσο παραδινόμαστε στη ζωή ανά πάσα στιγμή, παρακολουθώντας τις αισθήσεις της συστολής και της διαστολής μέσα μας. Η συστολή είναι ένα αίσθημα σφιξίματος και αντίστασης ενώ η διαστολή είναι ένα άνοιγμα, μια δημιουργία χώρου και θαύματος. Όταν βρισκόμαστε σε συστολή, παλεύουμε για τη ζωή ή φοβόμαστε τη ζωή. Όταν βρισκόμαστε σε διαστολή, βρισκόμαστε στη ροή του μη ελέγχου και της παράδοσης.
Ας μην ξεχνάμε επίσης, ότι η πρακτική της Savasana αποτελεί την πύλη που θα μας οδηγήσει στα επόμενα κλαδιά του γιόγκα: τον Πραναγιάμα, την έλξη των αισθήσεων προς τα μέσα (Πρατυαχάρα) και την προετοιμασία του σώματος και του νου για συγκέντρωση και διαλογισμό (Νταράνα και Ντυάνα).
Ο B.K.S. Iyengar στο Light on Pranayama λέει: «Πρώτα μάθετε να επιτυγχάνετε τη σιωπή του σώματος. Στη συνέχεια ελέγξτε τις λεπτές κινήσεις της αναπνοής. Στη συνέχεια μάθετε για τη σιωπή του μυαλού και των συναισθημάτων και μετά της νόησης. Από εκεί συνεχίστε να μαθαίνετε και να μελετάτε για τη σιωπή του Εαυτού. Δεν είναι μέχρι τότε που το εγώ ή ο μικρός εαυτός (ahamkara) του ασκούμενου μπορεί να συγχωνευθεί με τον εαυτό του (Atman). Οι διακυμάνσεις του νου και της διάνοιας παύουν, το Εγώ εξαφανίζεται και η Savasana παρέχει μια εμπειρία απαράμιλλης ευδαιμονίας.»
Oι 4 βασικές καταστάσεις συνείδησης
Ο γιόγκα διδάσκει τέσσερις βασικές καταστάσεις συνείδησης. Οι τρεις φυσιολογικές είναι η κατάσταση του βαθύ ύπνου ή της πνευματικής άγνοιας, η ονειρική ή νωθρή κατάσταση, και τέλος η κατάσταση της εγρήγορσης ή επίγνωσης. Υπάρχουν διάφορα ενδιάμεσα στάδια μεταξύ αυτών. Η τέταρτη έχει μια διαφορετική διάσταση, στην οποία ο/η ασκούμενος/η φωτίζεται πνευματικά. Κάποιοι την αποκαλούν το Αιώνιο Τώρα, πέρα από τον χώρο και τον χρόνο. Άλλοι τη βλέπουν ως την ένωση της ψυχής με τον Δημιουργό.
Αυτό μπορεί να βιωθεί στην τέλεια Savasana, όταν το σώμα είναι σε ανάπαυση όπως στον βαθύ ύπνο, οι αισθήσεις λειτουργούν σαν σε όνειρο, αλλά ο νους είναι σε πλήρη εγρήγορση και επίγνωση.
Μια τέτοια τελειότητα, ωστόσο, σπάνια επιτυγχάνεται. Ο/Η ασκούμενος/η τότεβαθύ αναγεννιέται ή απελευθερώνεται. Η εκμάθηση της παραμονής στη Savasana απαιτεί μεγάλη πειθαρχία. Υπό κανονικές συνθήκες, το σώμα και ο νους δεν είναι συνηθισμένα σε τόση ησυχία. Μετά τα πρώτα λεπτά στη Savasana, αρχίζει κανείς να αναρωτιέται τι έχει να κάνει μετά.
Σε σύγκριση με άλλες asana, αυτό που πρέπει να “γίνει” στη Savasana βρίσκεται σε ένα εντελώς διαφορετικό επίπεδο. Ενώ το σώμα πρέπει να παραμένει ακίνητο, το να προσπαθεί κανείς με τη θέληση να μην κινηθεί δεν είναι η λύση. Οι αμέτρητες σκέψεις επίσης πρέπει να ησυχάσουν, αλλά δεν μπορούμε να τις διώξουμε από το νου όπως διώχνουμε τις μύγες. Αντίθετα, πρέπει να μάθει κανείς να ευθυγραμμίζει το σώμα και το νου με τέτοιο τρόπο ώστε η παρόρμηση για κίνηση να κατευνάζεται και τα κύματα των σκέψεων να καταστέλλονται φυσικά.
Διαβάστε ακόμα ⇒ Αγκαλιάζοντας την αλλαγή: Εμμηνόπαυση και Γιόγκα
Παρότι, λοιπόν, η Savasana μπορεί να φαίνεται απλή με την πρώτη ματιά, μάλλον καταλήγει να είναι μια από τις πιο δύσκολες άσανα λόγω της ψυχικής, συναισθηματικής και σωματικής παράδοσης που απαιτεί. Είναι η πρακτική του να αφήνεσαι και να είσαι σε ειρήνη με τον εαυτό σου, κάτι που αποτελεί πρόκληση σε έναν κόσμο με γρήγορους ρυθμούς.
Έτσι, ειδικά αυτή τη στιγμή που ο εξωτερικός κόσμος είναι αβέβαιος, φροντίστε να πάρετε το χρόνο σας και να βρείτε το χώρο για να ξαπλώσετε, να στραφείτε προς τα μέσα και να μην παραλείψετε τη Savasana σας!
