Ελπιδοφόρα επιστροφή κάνει η εκτροφή του ελληνικού βουβαλιού. Η σπάνια, προς εξαφάνιση, φυλή άρχισε στα τέλη της δεκαετίας του ’90 μετά από συντονισμένες κινήσεις κτηνοτρόφων, κυρίως στην περιοχή της λίμνης Κερκίνης, στη χώρα των βουβαλιών να πολλαπλασιάζεται!
της Μαρίας Γκέκα
Μόλις 40 χλμ. από την πόλη των Σερρών και περίπου 100 χλμ. από τη Θεσσαλονίκη, συναντάμε ένα από τα πιο όμορφα μέρη της Ελλάδας, τη λίμνη Κερκίνη με το μοναδικό υδροβιότοπο, που έχει ανακηρυχθεί Εθνικό Πάρκο και σύμφωνα με τη Διεθνή Σύμβαση Ramsar, ένας από τους 11 υγρότοπους Διεθνούς Σημασίας της Ελλάδας. Ερωδιοί, κορμοράνοι και αργυροπελεκάνοι πετούν σε σμήνη πάνω από την ασημένια λίμνη, ενώ λίγο πιο πέρα, νεροβούβαλοι και άλογα βόσκουν αμέριμνα στις όχθες της…
Ήταν η ανθρώπινη παρέμβαση που δημιούργησε αυτό τον παράδεισο, όταν το 1932 κατασκευάστηκε το πρώτο φράγμα στα νερά του ποταμού Στρυμόνα για να σχηματιστεί σταδιακά η λίμνη Κερκίνη. Σήμερα είναι ένα από τα καλυτέρα μέρη της Ευρώπης για φυσική παρατήρηση 300 περίπου ειδών, σπάνιων και προστατευμένων ζώων που ζουν και αναπαράγονται εδώ. Δεν είναι τυχαίο που επιστήμονες και οικολόγοι από όλο τον κόσμο επισκέπτονται τον τόπο κάθε χρόνο για τις μελέτες τους.
Εκτός, λοιπόν, από τα πολλά και διαφορετικά είδη πουλιών, γύρω από τη λίμνη Κερκίνη ζουν σήμερα τα περισσότερα βουβάλια της χώρας μας. Ζώο γαλακτοπαραγωγής, πολύ καλά προσαρμοσμένο στους υγροτόπους, ο νεροβούβαλος ήταν παλιότερα κοινό ζώο σε Μακεδονία, Θράκη και Θεσσαλία.
Από την εξαφάνιση στην ανάκαμψη
Τη δεκαετία του ‘50 υπήρχαν σε όλη τη χώρα περί τα 75.000 ζώα, αλλά το 1992 είχαν μειωθεί σε μόλις 600. Στα τέλη της δεκαετίας του ‘90 οι εναπομείναντες πληθυσμοί εντάχθηκαν σ’ ένα πρόγραμμα διατήρησης ως σπάνια φυλή αγροτικών ζώων που κινδυνεύει με εξαφάνιση κι από τότε ο πληθυσμός τους άρχισε να ανακάμπτει. Σήμερα μόνο υπολογίζεται ότι εκτρέφονται πάνω από 2000 νεροβούβαλοι στην ευρύτερη περιοχή της Κερκίνης. Τα εκτροφεία βουβαλιών μπορούν να εγκατασταθούν μόνο σε περιοχές που υπάρχει λίμνη ή ποτάμι, αφού σε αυτό το περιβάλλον μπορεί να αναπτυχθεί το είδος. Επιπλέον, τα βουβάλια έχουν αναλάβει τον ρόλο του φυσικού «καθαριστή», επειδή τρέφονται με την περίσσια βλάστηση, γι’ αυτό και ο Φορέας Διαχείρισης της προστατευόμενης περιοχής της Κερκίνης τα έχει χρησιμοποιήσει για καθαρισμό της λίμνης.
Γιατί υπερέχει σε διατροφική αξία;
Το κρέας του βουβάλου, όπως και το γάλα, έχει υψηλότερη περιεκτικότητα σε πρωτεΐνη από τα αντίστοιχα προϊόντα που προέρχονται από τα κοινά βοοειδή. Ενώ όμως, η περιεκτικότητα σε λίπος του γάλακτος βουβάλου είναι κατά πολύ υψηλότερη σε σύγκριση με το γάλα αγελάδας, η περιεκτικότητα του κρέατος βουβάλου σε λίπος και χοληστερόλη είναι χαμηλότερη σε σύγκριση με το κρέας των κοινών βοοειδών.
Εκτός από τα γαλακτοκομικά, όπως το γιαούρτι, το βούτυρο, τη μοτσαρέλα, το παγωτό και τα γλυκά, όπως το καζάν ντιπί, το κρέας του βουβαλιού μαγειρεύεται με πολλούς τρόπους. Όταν οι βούβαλοι αναπτύσσονται και διατρέφονται κατάλληλα, το κρέας τους είναι τρυφερό και εύγευστο. Ιδιαίτερα δημοφιλή είναι τα λουκάνικα αλλά και ο καβουρμάς.
Εκτροφή Βουβαλιών στην Ελλάδα
Το βουβάλι δεν μπορεί να επιβιώσει, παρά μόνο ως ζώο ελευθέρας βοσκής. Στην Ελλάδα υπάρχουν αυτή τη στιγμή 11 υγρότοποι ιδανικοί για την ανάπτυξη των βουβαλιών. Πιο συγκεκριμένα είναι:
- Λίμνη Κερκίνη
- Λιμνοθάλασσα Μεσολογγίου
- Αμβρακικός Κόλπος
- Λίμνη Μικρή Πρέσπα
- Δέλτα Αξιού – Λουδία – Αλιάκμονα και Αλύκη Κίτρους
- Λίμνη Κορώνεια
- Λιμνοθάλασσα Κοτύχι και Δάσος Στροφυλιάς
- Δέλτα Νέστου
- Λίμνη Βιστωνίδα – Λιμνοθάλασσα Πόρτο Λάγος
- Λίμνη Ισμαρίδα & σύμπλεγμα λιμνοθαλασσών
- Δέλτα Έβρου
Και οι 11 υγρότοποι είναι στη Συνθήκη Ramsar.
