STRESSTEMBER Αν νιώθετε περισσότερο άγχος τον Σεπτέμβριο δεν είστε μόνοι…
♦Της Μαρίας Γκέκα
Το άγχος του Σεπτεμβρίου είναι ένα μελετημένο φαινόμενο εδώ και αρκετό καιρό. Επίσης, γνωστό ως “Stresstember”, αρχικά εκφράστηκε ανεπίσημα από θεραπευτές που ισχυρίζονταν ότι οι ασθενείς τους έδειχναν αυξημένο στρες το φθινόπωρο, αλλά στη συνέχεια με περισσότερη ανάλυση από ειδικούς επιστήμονες διαπιστώθηκε ότι το άγχος είναι υπαρκτό και αφορά εκατομμύρια ανθρώπους σε όλο τον κόσμο!
Σύμφωνα με τον δείκτη δυστυχίας της Google, το άγχος μας κορυφώνεται τον Σεπτέμβριο και τον Οκτώβριο.
Μετά τη χαλάρωση και τις διακοπές του καλοκαιριού η προσαρμογή στην καθημερινή ρουτίνα της εργασίας, του σχολείου και των πολλαπλών υποχρεώσεων σε σύντομο χρονικό διάστημα προκαλεί άγχος και στρες. Υπάρχουν τρόποι που μπορούμε να αντεπεξέλθουμε;
Οι ερευνητές έχουν διαπιστώσει ότι οι περίοδοι απότομων και απαιτητικών αλλαγών μας κάνουν να αισθανόμαστε ανήσυχοι και αγχωμένοι. Ο Σεπτέμβριος τυχαίνει να είναι μια εποχή γεμάτη με τέτοιου είδους αλλαγές. Για μερικούς, η αλλαγή είναι συναρπαστική και αντιπροσωπεύει νέα ξεκινήματα. Για άλλους, μπορεί να προκαλέσει άγχος – ειδικά όταν κατακλύζονται από πολλές υποχρεώσεις ταυτόχρονα.
Το άγχος του Σεπτεμβρίου είναι ένα μελετημένο φαινόμενο εδώ και αρκετό καιρό, τα τελευταία χρόνια γνωστό με τον όρο “Stresstember”. Φαίνεται να υπάρχουν δύο μήνες του έτους που προκαλούν περισσότερο άγχος: ο Σεπτέμβριος και ο Δεκέμβριος, για ξεχωριστούς λόγους ο καθένας.
Δείτε τους λόγους για τους οποίους, σύμφωνα με τους ειδικούς, μπορεί να κατακλύζεστε από υψηλά επίπεδα άγχους το Σεπτέμβριο και τι μπορείτε να κάνετε για να το αντιμετωπίσετε.
- Σεπτέμβριος, σημαίνει ότι οι διακοπές τελείωσαν και η ζωή γίνεται πιο σοβαρή. Το να αναστέλλουμε τη συνήθη ρουτίνα και τις συνήθειές μας κατά τους καλοκαιρινούς μήνες, καθιστά στη συνέχεια πιο δύσκολη την προσαρμογή στην κανονικότητα. Εξαιτίας αυτού, ο Σεπτέμβριος μπορεί να είναι πολύ δύσκολος μήνας για πολλούς από εμάς.
- Είτε πηγαίνουμε στο σχολείο ή στο πανεπιστήμιο είτε έχουμε μπει ενεργά στο χώρο της εργασίας, η επιστροφή στις πιέσεις της καθημερινότητας αποτελεί πάντα πηγή άγχους.
- Ο εγκέφαλός μας αντιδρά στην αλλαγή του καιρού
Ο καιρός μπορεί να διαδραματίσει σημαντικό ρόλο στο άγχος του Σεπτεμβρίου. Παρά το γεγονός ότι οι εποχές είναι ένα τόσο σταθερό μέρος της εμπειρίας μας, κι όμως ο καιρός επηρεάζει αισθητά την ψυχοσύνθεσή μας. Ενώ ο Σεπτέμβριος είναι συνήθως ένας «γλυκός» και ήπιος μήνας και δεν αποτελεί στην πραγματικότητα την έναρξη του Φθινοπώρου, στην ουσία υπάρχει μια αλλαγή εποχής που μπορεί επίσης να παίξει ρόλο στη διάθεση και την ψυχική μας υγεία. Η εποχιακή συναισθηματική διαταραχή (SAD) είναι ένας τύπος κατάθλιψης που «χτυπάει» ακριβώς από αυτή την περίοδο
Εποχιακή συναισθηματική διαταραχή (SAD)
Διατάραξη της ισορροπίας της σεροτονίνης
Άλλη αιτία για την εμφάνιση της διαταραχής, είναι διατάραξη της ισορροπίας της σεροτονίνης, νευροδιαβιβαστής που σχετίζεται με τη διάθεση, την όρεξη και τους βιολογικούς μας ρυθμούς, η οποία τον χειμώνα βρίσκεται σε χαμηλά επίπεδα σε σύγκριση με το καλοκαίρι. Βέβαια, για τη διατήρηση των συμπτωμάτων σημαντικό ρόλο παίζουν ψυχολογικοί παράγοντες. Όταν τα συμπτώματα εμφανίζονται σε μεγάλο βαθμό, μας καθιστούν δυσλειτουργικούς, δηλαδή δεν μπορούμε να ανταπεξέλθουμε στην καθημερινότητα και στις υποχρεώσεις μας.
Σε αυτήν την περίπτωση αλλά και όταν νιώσουμε πως έχουμε ανάγκη τη βοήθεια ενός ειδικού, καλό θα είναι να την αναζητήσουμε κιόλας για να αντιμετωπίσουμε τα ήδη υπάρχοντα συμπτώματα και να προλάβουμε μία επερχόμενη επιδείνωση. Είναι σημαντικό να γνωρίζουμε τα συμπτώματα της διαταραχής, έτσι ώστε να μπορούμε να τα εντοπίζουμε σε πρώιμο στάδιο πριν επιδεινωθούν. Βοηθάει η εστίαση στον τρόπο με τον οποίο αντιμετωπίζαμε έως τώρα την άφιξη του χειμώνα και να μάθουμε νέους τρόπους αντιμετώπισης.
Εφόσον η αλλαγή στις εποχές είναι κάτι που δεν μπορεί να αλλάξει, αλλάζουμε εμείς τον τρόπο που την αντιμετωπίζουμε
- Εντοπίζοντας την αλλαγή στη διάθεσή μας, ένας τρόπος αντιμετώπισης είναι να επιδιώκουμε να είμαστε ενεργοί, να προγραμματίζουμε δραστηριότητες που μας αρέσουν. Αυτό βελτιώνει τη διάθεσή μας σε σημαντικό βαθμό. Ακόμα, η σωματική άσκηση παίζει σημαντικό ρόλο αναφορικά με τη διάθεση.
- Το Mindfulness είναι ένα εξαιρετικό εργαλείο που χρησιμοποιείται από πολλούς ανθρώπους για τη διαχείριση των συμπτωμάτων του στρες και του άγχους. Ο διαλογισμός αλλά και οι τεχνικές αναπνοής έχει αποδειχθεί ότι έχουν θετικό αντίκτυπο στην ψυχική ευεξία. Υπάρχουν δωρεάν εφαρμογές εκεί έξω που μπορούν να σας βοηθήσουν σε μια αγχωτική στιγμή – ρίξτε μια ματιά και δείτε πώς μπορεί να σας βοηθήσει.
- Είναι ουσιώδους σημασίας να γίνουν αλλαγές και σε επίπεδο σκέψης, καθώς η σκέψη επηρεάζει το συναίσθημά μας και ως επακόλουθο τη συμπεριφορά μας. Ωστόσο, χρειάζεται θεραπευτική δουλειά για να επιτευχθεί αλλαγή σε γνωσιακό επίπεδο. Εάν τα συμπτώματα επιμένουν, είναι σημαντικό να ζητήσουμε βοήθεια από έναν ειδικό ψυχικής υγείας.
Διαβάστε ακόμα ⇒ Οδηγός θρέψης για μαθητές
Καθορισμός στόχων
Το άγχος του Σεπτεμβρίου είναι κυρίως αποτέλεσμα δυσφορίας στην αλλαγή που βιώνουμε και του φόβου για το άγνωστο. Οι θετικοί ψυχολόγοι επικεντρώνονται σε παρεμβάσεις που εστιάζουν σε αυτούς τους στρεσογόνους παράγοντες. Οι παρεμβάσεις πολύ συχνά συνδέονται με τον καθορισμό στόχων. Η επίτευξη του στόχου μειώνει το άγχος μας, κάνοντάς μας να νιώθουμε περισσότερο έλεγχο. Αυτό είναι το τέλειο αντίδοτο στο στρες. Μπορούμε να οικοδομήσουμε ελπίδα ολοκληρώνοντας μικρούς στόχους κάθε μέρα. Οι μικροί στόχοι είναι σημαντικοί αυτή τη στιγμή, επειδή δεν θέλουμε να νιώθουμε ηττημένοι. Η ανάπτυξη γνωστικής αισιοδοξίας είναι μια άλλη μεγάλη προσέγγιση. Μπορούμε να βελτιώσουμε τις δεξιότητες αισιοδοξίας μας αλλάζοντας τη γλώσσα και τη νοοτροπία μας. Αν πιάσετε τον εαυτό σας να σχολιάζει ήδη πόσο μισείτε ότι το καλοκαίρι τελειώνει, θα χάσετε τις τελευταίες εβδομάδες του καιρού που αγαπάτε.
Προσπαθήστε να μετακινήσετε το μυαλό σας στην παρούσα στιγμή, παρατηρώντας και εκτιμώντας ενεργά τα πραγματικά ιδιαίτερα μέρη του καλοκαιριού και των αρχών του φθινοπώρου.