Σίγουρα ταλαιπωρεί πολλούς από εμάς η σπαστική κολίτιδα (ή πιο σωστά το Σύνδρομο Ευερέθιστου Εντέρου).
της Μαρίας Γκέκα
Φουσκώματα, δυσπεψία, πόνος, και διαταραχές των κενώσεων είναι μόνο μερικά από τα ποικίλα συμπτώματα που μπορεί να εμφανίσει. Aποτελεί μία πολύ συχνή διαταραχή, με παγκόσμια επίπτωση 10-20%, αλλά μόνο λίγοι ζητούν ιατρική βοήθεια. Οι γυναίκες προσβάλλονται συχνότερα από τους άντρες, δύο προς 1 (2:1), διαφορά όμως που φαίνεται ότι σχετίζεται με το πολιτισμικό υπόβαθρο κάθε λαού.
Πρόκειται για κλασική περίπτωση νοσήματος, όπου η διάγνωση γίνεται με «αποκλεισμό» άλλων σοβαρών νοσημάτων. Έτσι, αν και τις περισσότερες φορές ο γιατρός διαισθάνεται ότι τα συμπτώματα που έχει ο ασθενής σχετίζονται με το άγχος και πιθανώς αποτελούν αυτό που λέμε ‘σπαστική κολίτιδα’, θα πρέπει να αποκλείσει άλλα νοσήματα με διεξοδικό κλινικό και εργαστηριακό έλεγχο. Συχνά η ενδοσκόπηση του πεπτικού είναι απαραίτητη. Εξετάσεις, όπως υπερηχογράφημα και αξονική τομογραφία κοιλίας βοηθούν.
Οι παράγοντες που επιδεινώνουν το Σ.Ε.Ε.
- Το στρες
- Η καθιστική ζωή
- Η κατανάλωση μεγάλων γευμάτων
- Τα γεύματα πλούσια σε λίπη ή με υψηλή περιεκτικότητα σε φυτικές ίνες
Πιθανά αίτια
Το αίτιο που προκαλεί το σύνδρομο ευερέθιστου εντέρου ερευνάται από τους γιατρούς για περισσότερο από δύο αιώνες. Παρά το γεγονός αυτό δεν υπάρχει ακόμα κάποια πειστική εξήγηση. Ορισμένοι δηλώνουν ότι προκαλείται από διατροφικά αίτια, άλλοι ότι οφείλεται σε διαταραχή στην κινητικότητα του έντερου κι άλλοι ότι αποτελεί ψυχολογική διαταραχή ή ψυχοφυσιολογικό φαινόμενο.
Στρες & Σ.Ε.Ε.
Το έντερο έχει ονομαστεί και δεύτερος εγκέφαλος, περιέχοντας το 95% του νευροδιαβιβαστή σεροτονίνη και άμεσες νευρικές συνδέσεις με τον εγκέφαλο. Έτσι δεν αποτελεί έκπληξη ότι αυτή η συχνή διαταραχή της εντερικής λειτουργίας περικλείει μία ισχυρή σύνδεση μεταξύ εντέρου και εγκεφάλου. Κι ενώ οι ψυχολογικοί παράγοντες δεν θεωρούνται παθογενετικοί, ωστόσο μπορούν να συμβάλουν σημαντικά στην πυροδότηση των συμπτωμάτων και στις εναλλαγές της έντασής τους.
Το 51% των ασθενών αναφέρει ότι βίωσε ένα σημαντικό στρεσογόνο γεγονός πριν από την έναρξη των συμπτωμάτων ή αντιμετωπίζει ψυχολογικά συμπτώματα, κυρίως κατάθλιψης, κρίσεων πανικού, γενικευμένου άγχους, κοινωνικής φοβίας και αγοραφοβίας. Αυτό δεν σημαίνει ότι το Σ.Ε.Ε. είναι μία ψυχοσωματική κατάσταση που οφείλεται αποκλειστικά στα συναισθήματα, αλλά περισσότερο ότι η συναισθηματική επιβάρυνση μπορεί να επιδεινώσει τα συμπτώματα σε ένα ευερέθιστο έντερο.
Σήμερα, σύγχρονες έρευνες έχουν δείξει ότι το να μαθαίνει κανείς πώς να μειώνει το στρες και τη συναισθηματική φόρτιση επιφέρει μείωση των συμπτωμάτων, ίσως και πιο δραστική από τη φαρμακευτική αγωγή.
Τροφή & Σ.Ε.Ε.
Όσον αφορά στη διατροφή, πολλές τροφές προκαλούν ερεθισμό ή διέγερση στο παχύ έντερο, επιφέροντας κράμπες, διάρροια, αέρια, δυσκοιλιότητα, δηλαδή όλα εκείνα τα φαινόμενα που χαρακτηρίζουν το σύνδρομο του ευερέθιστου εντέρου. Κακές συνήθειες, όπως η παράλειψη γευμάτων, η πρόσληψη μικρής ποσότητας διαιτητικών ινών και υγρών, η υπερβολική κατανάλωση λιπαρών τροφών, η κατανάλωση αλκοολούχων ποτών ή καφεΐνης, οι ιδιαίτερες συνθήκες (όπως δυσανεξία στη λακτόζη) είναι απαραίτητο να διορθωθούν και να θεραπευτούν.
Ακολουθώντας ένα πρόγραμμα διατροφής για το συγκεκριμένο σύνδρομο συμβάλλουμε ώστε να περιοριστούν τα συμπτώματα.. Αποδεικνύεται έτσι η χρησιμότητα της αλλαγής των διατροφικών συνηθειών.
Ο ρόλος των προβιοτικών
«Αν και δεν υπάρχει θεραπεία για τη ριζική καταπολέμηση του συνδρόμου, καθώς η συμπτωματολογία είναι ποικίλη, επιδιώκουμε κυρίως τη μείωση της έντασης και της συχνότητας των συμπτωμάτων και η διατροφή παίζει σε αυτό σημαντικό ρόλο», μας εξηγεί ο Κλινικός Διαιτολόγος-Βιολόγος κ. Χάρης Δημοσθενόπουλος. Σημαντικό όφελος έχουμε από τη χρήση προβιοτικών-πρεβιοτικών, παράλληλα με μια προσεγμένη διατροφή. Τα προβιοτικά είναι μη παθογόνοι, μικροοργανισμοί, συνήθως βακτήρια, που μοιάζουν με τα ωφέλιμα βακτήρια του εντέρου.
Τα προβιοτικά επιβιώνουν κατά την παραμονή και τη διάβασή τους από τη γαστρεντερική οδό, διότι δεν επηρεάζονται από το όξινο περιβάλλον του στομάχου και από τη χολή. Βελτιώνουν τη φυσιολογική εντερική χλωρίδα μειώνοντας την ανάπτυξη παθογόνων βακτηρίων και την εγκατάσταση βλαβερών μικροοργανισμών, ενώ ταυτόχρονα ευνοούν την ανάπτυξη καλών (μη παθογόνων) βακτηρίων.
Οι δύο βασικές κατηγορίες προβιοτικών μικροοργανισμών
Υπάρχουν δύο βασικές κατηγορίες προβιοτικών μικροοργανισμών, με κυριότερους εκπροσώπους τους λακτοβακίλλους (Lactobacillus) και τα μπιφιντοβακτήρια (Bifidobacterium), τα οποία «κατοικούν» στο γαστρεντερικό μας σύστημα και είναι ωφέλιμα για τον οργανισμό. Αρχικά, δρουν ως φραγμός σε παθογόνους μικροοργανισμούς στο έντερο, ενισχύοντας την άμυνα του οργανισμού. Επιπλέον, είναι ικανά να πέψουν ορισμένες ενώσεις (π.χ. υδατάνθρακες και φυτικές ίνες) που ο οργανισμός μας δεν μπορεί να πέψει από μόνος του, παράγοντας λιπαρά οξέα βραχέας αλύσου.
Με τον τρόπο αυτό, συμβάλλουν στη μείωση της παραγωγής αερίων και της εμφάνισης διάρροιας. Τα συναντάμε σε ζυμωμένα τρόφιμα (π.χ. κεφίρ) ή σε εμπλουτισμένα (π.χ. γιαούρτι), ενώ διατίθενται στο εμπόριο σε μορφή συμπληρωμάτων. Έχουν πολύ καλά αποτελέσματα στην αντιμετώπιση συγκεκριμένων παθήσεων που πλήττουν το γαστρεντερικό όπως:
- Σύνδρομο Ευερέθιστου Εντέρου
- Δυσκοιλιότητα
- Μολυσματική διάρροια
- Διάρροια λόγω αντιβίωσης
- Στρεπτόκοκκο και σαλμονέλα
Ομοιοπαθητική & Εναλλακτικές θεραπείες
Η Ομοιοπαθητική συμβάλλει στην ανακούφιση από το σύνδρομο του ευερέθιστου εντέρου. Δεν πρέπει να ξεχνάμε άλλωστε ότι το εν λόγω σύνδρομο θεωρείται ψυχοσωματική νόσος, κάτι που ο ομοιοπαθητικός γιατρός λαμβάνει σοβαρά υπόψη. Γι’ αυτό και ρωτάει τον ασθενή όχι μόνο για τα συμπτώματα που έχει στο έντερο, αλλά και για τη συνολική ψυχική του κατάσταση, ώστε να επιλέξει το κατάλληλο ομοιοπαθητικό φάρμακο. Επίσης, εκτός από την ομοιοπαθητική, ευεργετική δράση έχει φανεί ότι έχει ο βελονισμός και η βοτανοθεραπεία.
Άσκηση – Περπάτημα
Η ήπια αεροβική άσκηση, όπως το περπάτημα, συμβάλλει στην ομαλοποίηση της λειτουργίας του εντέρου. Οι ειδικοί αναφέρουν ότι όσοι ασκούνται ταλαιπωρούνται πολύ λιγότερο από πεπτικά προβλήματα. Επιπλέον, η σωματική άσκηση έχει ένα ακόμη όφελος. Αποτελεί μια λύση αμέσου δράσεως για την εκτόνωση από το στρες που συνδέεται άμεσα με τις πεπτικές ενοχλήσεις.
tips
Tα αφεψήματα χαμομηλιού και μέντας μπορούν να απαλύνουν τους σπασμούς του εντέρου και να σας ανακουφίσουν στη φάση της διάρροιας. Επίσης, ο δυόσμος αποτελεί αποτελεσματική συμπτωματική θεραπεία. Φτιάξτε λοιπόν ένα αφέψημα δυόσμου για να ανακουφιστείτε.
