Σύνδρομο ραγισμένης καρδιάς: Κίνδυνος από το ξαφνικό στρες! Το «σύνδρομο ραγισμένης καρδιάς (broken heart syndrome)» βρίσκεται σε αύξηση στην περίοδο της πανδημίας του COVID-19.
⇒της Μαρίας Γκέκα
Σύμφωνα με πρόσφατη έρευνα, οι καρδιολόγοι διαπίστωσαν σημαντική αύξηση στη συχνότητα εμφάνισης του συνδρόμου ραγισμένης καρδιάς (broken heart syndrome) κατά τη διάρκεια της πανδημίας COVID-19, σημειώνοντας άνοδο από 1,7% προ-πανδημίας σε 7,8% στην περίοδο της πανδημίας. Οι ασθενείς με την πάθηση τείνουν επίσης να έχουν μεγαλύτερη διάρκεια παραμονής στο νοσοκομείο εν μέσω COVID από τους ασθενείς που την είχαν προ-πανδημίας.
Τι είναι το σύνδρομο ραγισμένης καρδιάς;
Ο όρος «ραγισμένη καρδιά» δεν είναι απλά μια μεταφορά. Πρόκειται για μια νόσο που μπορεί να προκληθεί από έντονη συναισθηματική καταπόνηση, όπως αυτή που συνοδεύει τον θάνατο ενός αγαπημένου προσώπου, ή ένα ξαφνικό έντονο στρες.
Σε ορισμένες περιπτώσεις, η εμπειρία οξείας συναισθηματικής δυσφορίας – όπως μετά από μια καταστροφή ή το θάνατο ενός αγαπημένου προσώπου – μπορεί στην πραγματικότητα να προκαλέσει σωματικά συμπτώματα παρόμοια με μια πραγματική καρδιακή προσβολή, όπως δύσπνοια, πόνο στο στήθος και λιποθυμία.
Δεν υπάρχει στεφανιαία απόφραξη όπως στην καρδιακή προσβολή, αλλά υπάρχει καρδιογενές σοκ, στο οποίο η καρδιά δεν μπορεί να τροφοδοτήσει το σώμα με αρκετό αίμα λόγω των επιδράσεων των ορμονών του στρες στα καρδιακά κύτταρα.
Οι μέχρι τώρα γνωστές επιπλοκές του συνδρόμου περιλάμβαναν την προσωρινή καρδιακή ανεπάρκεια και θεωρείτο ότι η καρδιά αναρρώνει πλήρως μετά το στρεσογόνο συμβάν, όμως τα νέα στοιχεία υποδεικνύουν ότι οι βλάβες είναι σε πολλές περιπτώσεις μακροχρόνιες. Αυτό φάνηκε σε έρευνα που εκπονήθηκε πριν από περίπου δύο χρόνια από τη Βρετανική Ένωση Καρδιολογίας, που απέδειξε ότι το σύνδρομο ραγισμένης καρδιάς είναι πιο επικίνδυνο απ’ ό,τι πίστευαν οι ειδικοί, αφού φαίνεται να προκαλεί μακροπρόθεσμες βλάβες στην καρδιά.
Η αλήθεια είναι ότι για την εν λόγω ασθένεια δεν έχουμε ακόμη πολλές πληροφορίες. Εκείνο που ξέρουμε είναι ότι το χρόνιο ή ξαφνικό στρες, η θλίψη και η στεναχώρια μπορεί να προκαλέσουν την παραμόρφωση της αριστερής κοιλίας της καρδιάς με αποτέλεσμα τη στένωση των στεφανιαίων αρτηριών. Περιγράφηκε για πρώτη φορά στην Ιαπωνία, τη δεκαετία του 90, όπου ονομάστηκε «μυοκαρδιοπάθεια Takotsubo», επειδή αυτό το είδος μυοκαρδιοπάθειας προκαλεί την παραμόρφωση των μυών της καρδιάς και αποκτά το σχήμα ενός οργάνου που χρησιμοποιούν οι ψαράδες ιάπωνες για να πιάνουν χταπόδια.
Όταν το άγχος σωματοποιείται …
Σύνδρομο ραγισμένης καρδιάς: Κίνδυνος από το ξαφνικό στρες! Το σύνδρομο «ραγισμένης καρδιάς» βρίσκεται σε αύξηση στη διάρκεια της πανδημίας COVID-19. Σύμφωνα με μια πρόσφατη μελέτη που δημοσιεύθηκε στο JAMA Open Network, και διενεργήθηκε στην Κλινική του Κλίβελαντ και στην Κλινική του Κλίβελαντ Akron General, υπάρχει σημαντική αύξηση.
Η νέα μελέτη εξέτασε 258 ασθενείς που ήρθαν στις εν λόγω κλινικές με οξύ στεφανιαίο σύνδρομο το Μάρτιο και τον Απρίλιο του 2020 και τους συνέκριναν με εκείνους που είχαν προσέλθει πριν από την πανδημία. Οι καρδιολόγοι διαπίστωσαν σημαντική αύξηση στη συχνότητα εμφάνισης συνδρόμου κατά τη διάρκεια της πανδημίας σε σύγκριση με πριν, σημειώνοντας άνοδο από 1,7% προ-πανδημία σε 7,8% κατά τη διάρκεια. Οι ασθενείς με την πάθηση τείνουν επίσης να έχουν μεγαλύτερη διάρκεια παραμονής στο νοσοκομείο εν μέσω COVID από τους ασθενείς που την είχαν προ-πανδημία.
Πανδημία και στρες
«Η πανδημία COVID-19 έχει προκαλέσει πολλαπλά επίπεδα στρες στη ζωή των ανθρώπων σε ολόκληρο τον κόσμο. Οι άνθρωποι δεν ανησυχούν μόνο για τον εαυτό τους ή για τις οικογένειές τους που αρρωσταίνουν, αλλά αντιμετωπίζουν οικονομικά και συναισθηματικά προβλήματα, κοινωνικά προβλήματα και πιθανή μοναξιά και απομόνωση », εξηγεί ο Ankur Kalra, MD, καρδιολόγος της Κλινικής του Κλίβελαντ που ηγήθηκε της μελέτης. «Το άγχος μπορεί να έχει σωματικές επιδράσεις στο σώμα μας και στην καρδιά, όπως αποδεικνύεται από την αυξανόμενη διάγνωση καρδιομυοπάθειας εξαιτίας του στρες που βιώνουμε».
Προηγούμενη έρευνα διαπίστωσε ότι οι περιοχές του εγκεφάλου που διαχειρίζονται τις στρεσογόνες καταστάσεις είναι επίσης αυτές που διαχειρίζονται ασυνείδητες σωματικές λειτουργίες όπως ο καρδιακός παλμός και η αναπνοή, υποδηλώνοντας ότι η διακοπή της επικοινωνίας σε αυτές τις περιοχές του εγκεφάλου μπορεί να είναι αυτό που προκαλεί τα συμπτώματα καρδιομυοπάθειας του στρες. Μερικοί γιατροί πιστεύουν ότι μπορεί επίσης να έχει σχέση με την απελευθέρωση των ορμονών του στρες, η οποία μπορεί να αναστέλλει προσωρινά την ικανότητα της καρδιάς να συστέλλεται.
⇒ δείτε: Αυτοάνοσα και στρες, μία δυνατή σχέση
Πώς θα ανακουφιστείτε από το άγχος
Κι ενώ η πανδημία συνεχίζει να εξελίσσεται, η εύρεση τρόπων για να μειώσουμε το άγχος μας είναι πολύ σημαντική τόσο για την ψυχική όσο και για τη σωματική μας υγεία.
Όσοι αισθάνονται να καταβάλλονται ιδιαίτερα από το στρες αυτήν την περίοδο, λόγω απώλειας αγαπημένων προσώπων ή απώλειας εργασίας και οικονομικών δυσκολιών πρέπει να επικοινωνήσουν άμεσα με το γιατρό τους για να τους δοθεί θεραπευτική αγωγή.
Επίσης, απώτερος σκοπός είναι η εκμάθηση επιστημονικών μεθόδων διαχείρισης του στρες (πχ προοδευτική μυϊκή χαλάρωση, διαφραγματικές αναπνοές, τεχνικές ενσυνειδητότητας, κ.α) με σκοπό την απελευθέρωση των αρνητικών συναισθημάτων. Πρόκειται για επιστημονικά τεκμηριωμένες τεχνικές που εφαρμόζονται ευρέως σε Ευρώπη και Αμερική.
Επιστημονικές έρευνες καταλήγουν ότι η συστηματική εφαρμογή των προαναφερθέντων τεχνικών οδηγεί σε αδιαμφισβήτητες αλλαγές σε επίπεδο φυσιολογίας όπως: διεύρυνση του προμετωπιαίου φλοιού, μείωση των καρδιακών παλμών, του ρυθμού αναπνοής, της αρτηριακής πίεσης, της κορτιζόλης (ορμόνη του στρες).
Σε κάθε περίπτωση, η άσκηση, ο διαλογισμός, η σύνδεση με τη φύση, την οικογένεια και τους φίλους, διατηρώντας παράλληλα τη φυσική απόσταση και τα μέτρα ασφαλείας, μπορούν να βοηθήσουν στην καθημερινή εκτόνωση του άγχους. Έχουμε πίστη στον εαυτό μας, συνεχίζουμε να είμαστε ικανοί και δυνατοί ως άνθρωποι κι εφόσον έχουμε ήδη καταφέρει σημαντικά πράγματα, πολύ πιθανόν στο μέλλον να καταφέρουμε ακόμη περισσότερα.
