Το ανοσοποιητικό μας σύστημα -υπό κανονικές συνθήκες- καταπολεμά τις επικίνδυνες λοιμώξεις και τα βακτήρια με σκοπό να κρατήσει το σώμα υγιές. Μια αυτοάνοση ασθένεια συμβαίνει όταν το ανοσοποιητικό σύστημα επιτίθεται στο σώμα, επειδή το συγχέει με κάτι ξένο. Υπάρχουν πολλές αυτοάνοσες ασθένειες, συμπεριλαμβανομένου του Συστηματικού Ερυθηματώδους Λύκου (ΣΕΛ).
⇒της Μαρίας Γκέκα
Η πρώτη διάγνωση της νόσου χρονολογείται απ’ τον Μεσαίωνα, ενώ πήρε το όνομα «Λύκος» λόγω του ότι οι δερματικές αλλοιώσεις που προκαλεί μοιάζουν με δάγκωμα του. Ο όρος «Λύκος» έχει χρησιμοποιηθεί για να αναγνωρίσει έναν αριθμό ανοσολογικών ασθενειών που έχουν παρόμοιες κλινικές παρουσιάσεις και εργαστηριακά χαρακτηριστικά, αλλά ο ΣΕΛ είναι ο πιο κοινός τύπος του Λύκου.
Οι άνθρωποι συχνά εννοούν τον ΣΕΛ όταν λένε Λύκο. Πράγματι, υπάρχουν δύο βασικές μορφές Λύκου, ο Δερματικός που περιορίζεται στην πρόκληση εξανθημάτων στο δέρμα και ο Συστηματικός Ερυθηματώδης που προσβάλλει δέρμα και αρθρώσεις, ενώ συχνά επηρεάζει και εσωτερικά όργανα (νεφρός, καρδιά κα). Έπονται ο Φαρμακευτικός που προκαλείται απ’ τη λήψη συγκεκριμένων φαρμάκων και ο Νεογνικός που εμφανίζεται σε νεογέννητα των οποίων οι μητέρες πάσχουν από Λύκο ή κάποιο άλλο αυτοάνοσο νόσημα.
Γιατί Συστηματικός;
Δύο από τα πιο βασικά χαρακτηριστικά του Σ.Ε.Λ είναι ότι αποτελεί μια συστηματική (δηλαδή μπορεί να προσβάλλει πολλά και διαφορετικά τμήματα του σώματος) και χρόνια πάθηση, δηλαδή διαρκεί για ένα μεγάλο χρονικό διάστημα, πιθανόν και για το υπόλοιπο της ζωής σας. Σύμφωνα με το Ίδρυμα Lupus της Αμερικής (www.lupus.org), τουλάχιστον 1,5 εκατομμύριο Αμερικανοί ζουν με διαγνωσμένο Λύκο. Το ίδρυμα πιστεύει ότι ο αριθμός των ανθρώπων που έχουν στην πραγματικότητα την κατάσταση είναι πολύ υψηλότερος και ότι πολλές περιπτώσεις πηγαίνουν αδιάγνωστες.
⇒ δείτε: Αυτοάνοσα και στρες μία δυνατή σχέση
Αναγνωρίζοντας τα συμπτώματα του ΣΕΛ
Ο ΣΕΛ είναι μια χρόνια ασθένεια που μπορεί να έχει φάσεις επιδείνωσης των συμπτωμάτων που εναλλάσσονται με περιόδους ήπιων συμπτωμάτων. Οι περισσότεροι άνθρωποι με ΣΕΛ είναι σε θέση να ζήσουν μια φυσιολογική ζωή με τη θεραπεία.
Τα συμπτώματα μπορεί να διαφέρουν και μπορούν να αλλάξουν με την πάροδο του χρόνου. Συχνά συμπτώματα περιλαμβάνουν:
- σοβαρή κόπωση
- πόνος στις αρθρώσεις
- οίδημα των αρθρώσεων
- πονοκεφάλους
- ένα εξάνθημα στα μάγουλα και τη μύτη, το οποίο ονομάζεται “εξάνθημα πεταλούδας”
- απώλεια μαλλιών
- αναιμία
- προβλήματα πήξης του αίματος
- Φαινόμενο Raynaud. Εντοπίζεται συνήθως στα δάκτυλα των χεριών και σπανιότερα των ποδιών, εμφανίζεται κατά την έκθεση σε ψύχος ή σε κατάσταση έντονης ψυχολογικής φόρτισης και παρουσιάζει δύο ή τρεις φάσεις: την πρώτη που χαρακτηρίζεται από έντονη ωχρότητα τμήματος ενός ή περισσότερων δακτύλων , τη δεύτερη φάση, μετά από λίγα λεπτά, που χαρακτηρίζεται από μελάνιασμα των ίδιων τμημάτων των δακτύλων και την τρίτη που χαρακτηρίζεται από ερυθρότητα επίσης των ίδιων τμημάτων των δακτύλων.
- Άλλα συμπτώματα εξαρτώνται από το μέρος του σώματος που προσβάλλει τη νόσο, όπως η πεπτική οδό, η καρδιά ή το δέρμα.
Η νόσος προσβάλλει όλες τις ηλικίες, αλλά είναι συχνότερη στις γυναίκες ηλικίας 20-40 ετών. Η αναλογία γυναικών προς άνδρες είναι περίπου 9:1,
Αιτίες του ΣΕΛ
Οι ακριβείς αιτίες του ΣΕΛ δεν είναι γνωστές, αλλά πολλοί παράγοντες έχουν συσχετιστεί με τη νόσο.
♦ Γενεσιολογία
Η ασθένεια δεν συνδέεται με κάποιο γονίδιο, αλλά τα άτομα με Λύκο έχουν συχνά μέλη της οικογένειας με άλλες αυτοάνοσες ασθένειες.
♦ Περιβάλλον
Οι περιβαλλοντικές αστοχίες μπορεί να περιλαμβάνουν: Υπεριώδεις ακτίνες, Ορισμένα φάρμακα, Ιούς, Φυσικό ή συναισθηματικό άγχος, Αγχώδεις τραυματικές καταστάσεις
♦ Φύλο και ορμόνες
Ο λύκος απαντάται σε όλες τις ηλικίες, ωστόσο είναι συχνότερος στις γυναίκες, λόγω της πολυπλοκότητας του ανοσοποιητικού τους συστήματος κατά τη διάρκεια της αναπαραγωγικής ηλικίας (20-40 ετών).
Οι γυναίκες μπορεί επίσης να παρουσιάσουν πιο σοβαρά συμπτώματα κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης και με τις περιόδους της εμμήνου ρύσεως. Και οι δύο αυτές παρατηρήσεις έχουν οδηγήσει ορισμένους ιατρούς να πιστεύουν ότι τα οιστρογόνα μπορεί να διαδραματίζουν κάποιο ρόλο στην πρόκληση του ΣΕΛ. Ωστόσο, χρειάζεται ακόμη περισσότερη έρευνα για να αποδειχθεί αυτή η θεωρία.
Θεραπεία
Δεν υπάρχει κάποια οριστική θεραπεία για τη νόσο, υπάρχουν, όμως, φαρμακευτικές αγωγές και θεραπείες ανοσοκαταστολής που θέτουν το νόσημα σε ύφεση ή μερική ύφεση και έχουν βελτιώσει θεαματικά την πρόγνωση. Το θεραπευτικό πρόγραμμα που θα εφαρμοστεί σε ασθενείς με Συστηματικό Ερυθηματώδη Λύκο σχεδιάζεται ή και τροποποιείται κατά την πορεία της νόσου με βάση τις κλινικές της εκδηλώσεις. Τα φάρμακα που χρησιμοποιούνται στη θεραπευτική αντιμετώπιση του συστηματικού ερυθηματώδους λύκου είναι:
- Μη στεροειδή αντιφλεγμονώδη φάρμακα
- Υδροξυχλωροκίνη
- Γλυκοκορτικοειδή (Κορτιζόνη)
- Ανοσορρυθμιστικά/ανοσοκατασταλτικά
- Βιολογικοί παράγοντες
Διάφορα άλλα φάρμακα
Μέχρι πριν από λίγα χρόνια η πορεία του Συστηματικού Ερυθηματώδους Λύκου ήταν σοβαρή και η πρόγνωσή του δυσμενής. Σήμερα, χάρη στις σύγχρονες θεραπευτικές δυνατότητες η δυσμενής πρόγνωση έχει ανατραπεί, αφού μπορεί πλέον να επιτευχθεί πλήρης έλεγχος των κλινικών εκδηλώσεων αλλά και ύφεση της νόσου με την εφαρμογή του κατάλληλου για κάθε ασθενή με βάση τις κλινικές εκδηλώσεις της νόσου του θεραπευτικού σχήματος.
Βεβαιώσου για την επάρκεια βιταμίνης D και ασβεστίου στον οργανισμό σου. Μελέτες που βρίσκονται σε εξέλιξη συσχετίζουν τα συμπληρώματα διατροφής βιταμίνης D και ασβεστίου με την καλύτερη υγεία των οστών των ασθενών με λύκο.
Θα πρέπει να τονιστεί ότι κάθε ασθενής με Συστηματικό Ερυθηματώδη Λύκο αποτελεί ξεχωριστή περίπτωση από πλευράς θεραπευτικής, αφού η ίδια πάθηση δεν παρουσιάζει τις ίδιες εκδηλώσεις σε όλους τους ασθενείς. Είναι, επομένως, αυτονόητο ότι το θεραπευτικό πρόγραμμα, που θα εφαρμοστεί σε ένα συγκεκριμένο ασθενή, δηλ. ποιο φάρμακο ή ποιος συνδυασμός φαρμάκων από τα παραπάνω ή και άλλα φάρμακα θα περιλαμβάνεται σε αυτό το πρόγραμμα, καθορίζεται από το θεράποντα γιατρό ρευματολόγο με βάση τα κλινικά δεδομένα και τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά του συγκεκριμένου ασθενούς.
LUPUS GR 2020- Μια εντυπωσιακή ελληνική καμπάνια
Προσφάτως, η «Ελληνική Εταιρεία Αντιρευματικού Αγώνα» (ΕΛ.Ε.ΑΝ.Α) έχει λανσάρει μια ξεχωριστή καμπάνια με τίτλο «LUPUS GR 2020», όπου συμμετέχουν επώνυμοι Έλληνες καλλιτέχνες. Εμπνευστής είναι ο ηθοποιός, σεναριογράφος και σκηνοθέτης Μιχάλης Κωνσταντινίδης, ενώ την εντυπωσιακή φωτογράφιση έχει επιμεληθεί ο Παναγιώτης Μάλλιαρης. Αποπνέοντας παράλληλα δυναμισμό και καλλιτεχνική αισθητική, η καμπάνια εντυπωσιάζει και παρουσιάζει με ιδανικό τρόπο την ανάγκη κατάρριψης κάθε είδους διάκρισης και ταμπού και πετυχαίνει τελικά τον στόχο της, στέλνοντας ένα δυνατό και ηχηρό μήνυμα. Η καμπάνια πρόκειται να ξεπεράσει τα ελληνικά σύνορα και να προβληθεί και στο εξωτερικό.
Η Ελληνική Εταιρεία Αντιρευματικού Αγώνα (ΕΛ.Ε.ΑΝ.Α.) είναι ένας κοινωφελής, μη κερδοσκοπικός, οργανισμός αναγνωρισμένος από το κράτος. Ιδρύθηκε το 1978 στην Αθήνα και αριθμεί περισσότερα από 1500 μέλη, τα οποία είναι κυρίως άτομα που νοσούν από Ρευματικά Αυτοάνοσα Νοσήματα. Ιnfo: www.arthritis.org.gr
Πηγή: www.natura nrg.gr