Τα αστικά πάρκα στην τσιμεντένια Αθήνα υπό συνεχή διωγμό . Το ξέρεις ότι τα αυξημένα ποσοστά πρασίνου στις πόλεις παίζουν καθοριστικό ρόλο στην υγεία και στην ποιότητα ζωής μας; Γνωρίζεις ότι το αστικό πράσινο συντελεί στη μείωση της εγκληματικότητας και της παραβατικότητας; Και ότι μια ώρα επαφής με τη φύση βελτιώνει κατά 20% την απόδοση της μνήμης και της προσοχής; Κι όμως, για κάθε κάτοικο της Αθήνας αναλογούν µόνο 2 τετραγωνικά µέτρα πρασίνου, το χαµηλότερο ποσοστό από τις χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
♦ της Μαρίας Γκέκα
Οι δημόσιοι χώροι πρασίνου είναι η ανάσα της µεγαλούπολης. Είναι µια σιωπηλή πηγή ζωής περιτριγυρισµένη από έναν συνήθως πυκνοδοµηµένο πολεοδοµικό ιστό. Κοινόχρηστοι χώροι πρασίνου είναι τα αστικά πάρκα, τα άλση, καθώς και τα περιαστικά βουνά, δάση, παραλίες. Αυτές οι σπάνιες πλέον πράσινες γωνιές προσφέρουν ανεκτίµητες υπηρεσίες στην ποιότητα ζωής του κατοίκου της πόλης, καθώς:
- Συμβάλλουν στη µείωση της θερµοκρασίας, γεγονός σηµαντικό για τις µεσογειακές πόλεις, ιδιαίτερα κατά τους καλοκαιρινούς µήνες.
- Βελτιώνουν την ποιότητα του αέρα, καθώς τα δένδρα παράγουν οξυγόνο και φιλτράρουν τους αέριους ρυπαντές.
- Αποτελούν τα τελευταία καταφύγια βιοποικιλότητας στα αστικά κέντρα.
- Μειώνουν τον κίνδυνο πληµµυρών, καθώς απορροφούν σαν σφουγγάρια το νερό της βροχής εµπλουτίζοντας ταυτόχρονα τον υδροφόρο ορίζοντα.
- Είναι καταφύγια αναψυχής, χαλάρωσης ή γυµναστικής και κοινωνικής συναναστροφής.
Σύμφωνα με στατιστικά στοιχεία, σε κάθε κάτοικο της Αθήνας αναλογούν µόνο 2-3 τετραγωνικά µέτρα πρασίνου, το χαµηλότερο ποσοστό από τις χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Η ανάγκη λοιπόν προστασίας των λίγων κοινόχρηστων χώρων πρασίνου που έχουν αποµείνει θα έπρεπε να αντιµετωπίζεται από την Πολιτεία ως επείγουσα προτεραιότητα. ∆υστυχώς, όµως, οι ελεύθεροι χώροι, ειδικά στα µεγάλα αστικά κέντρα, βρίσκονται υπό διωγμόν, αφού οι λίγες πράσινες γωνιές αντιµετωπίζονται ως υποψήφιοι χώροι φιλοξενίας µικρών και µεγάλων κατασκευών, εµπορικών δραστηριοτήτων ή και ως σκουπιδότοποι, παρά ως αναντικατάστατοι περιβαλλοντικοί πόροι και τόποι αναψυχής των πολιτών.
Δημόσιος χώρος, ιδιωτικός χώρος
Τα όρια σήμερα είναι ασαφή και η σχέση των δύο περιεχομένων θολή. Κύρια αιτία του φαινομένου η ανίσχυρη πολιτική βούληση που χαρακτηρίζει το σύγχρονο ελληνικό κράτος, βρίσκοντάς το ανέτοιμο, κυρίως λόγω των οικονομικών συνθηκών που κυριάρχησαν τα τελευταία χρόνια στη χώρα μας αλλά και παγκοσμίως. Η έντονη τάση ιδιωτικοποίησης καθώς και της εμπορευματοποίησης των αγαθών και του τρόπου ζωής, ήταν φυσικό να αποτυπωθούν και στην άναρχη δόμηση των πόλεων. Μπροστά στην «επίκληση» αναγκών ανάπτυξης και παραγωγής, η διατήρηση του πράσινου στοιχείου συχνά εμφανίζεται ως πολυτέλεια, με αποτέλεσμα, πολλοί από τους χώρους αυτούς να θυσιάζονται. Κι αυτό έχει ως αποτέλεσμα την αποκοπή του ανθρώπου από τη φύση και της πόλης από το φυσικό της περιβάλλον.
Όπως αναφέρει ο Αχιλλέας Πληθάρας, υπεύθυνος εκστρατειών πολιτικής WWF Ελλάς, σε πρόσφατη έρευνα κοινής γνώμης της «Public Issue» για λογαριασμό του WWF Ελλάδας, η πλειονότητα των κατοίκων των μεγαλουπόλεων της χώρας δηλώνουν δυσαρεστημένοι από την ποιότητα ζωής στις πόλεις τους. Ειδικά σε Αθήνα και Πειραιά, το ποσοστό των δυσαρεστημένων ξεπερνά το 70%. Πέρα από τα οικονομικά προβλήματα, η δυστοπία του δημόσιου χώρου είναι βασικός παράγοντας για την απογοήτευση των πολιτών. Σε Αθήνα και Θεσσαλονίκη, περισσότεροι από 8 στους 10 πολίτες παραπονιούνται για τα επίπεδα ρύπανσης και θορύβου, σχεδόν το 70% δυσφορούν από το γεγονός πως η πόλη τους δεν διαθέτει αρκετούς χώρους πρασίνου, ενώ περίπου το 70% θεωρούν πως πρωτεύουσα και συμπρωτεύουσα αναπτύσσονται χωρίς σχέδιο και οργάνωση.
Η δυσπραγία της δημόσιας διοίκησης
Η δυσπραγία της δημόσιας διοίκησης είναι εμφανής. Ο τρόπος που χτίστηκαν οι μεγάλες πόλεις της χώρας καθόρισε την πορεία τους. Από την εποχή της αντιπαροχής έως σήμερα τα πολιτικά λάθη ήταν πολλά και πάντα εις βάρος του δημόσιου χώρου. Η κοινωνική μας συμπεριφορά έκανε τα πράγματα ακόμα χειρότερα. Όλοι μαζί και ο καθένας ξεχωριστά συμπεριφερόμαστε κατακτητικά προσπαθώντας να κερδίσουμε κομμάτι του χώρου, αποστερώντας το από κάποιον άλλο.
Η παντοκρατορία του αυτοκινήτου, η δυσκολία κίνησης των μέσων μαζικής μεταφοράς, των πεζών και ποδηλατών, η μετατροπή πεζοδρόμων και ποδηλατοδρόμων σε πάρκινγκ, τα τραπεζοκαθίσματα που έχουν κατακλύσει πεζοδρόμια και πλατείες, οι ακαθαρσίες κατοικίδιων, τα σκουπίδια, οι ανερμάτιστες παρεμβάσεις, οι καταπατήσεις και οι κάθε λογής αυθαιρεσίες έχουν γίνει αναπόσπαστο κομμάτι της καθημερινότητας, τόσο που πλέον μόνο η απουσία τους κάνει εντύπωση. Κι όλα αυτά έρχονται και κουμπώνουν σε μια κατάσταση μόνιμης διασπάθισης του δημόσιου χρήματος. Πόσα εκατομμύρια ευρώ έχουν ξοδευτεί ανά την Ελλάδα για να γίνει ένας πεζόδρομος, που κατόπιν θα ξηλωθεί για να μπει νέο λιθόστρωτο; Να ξηλωθεί με τη σειρά του ώστε να αποδοθεί ξανά ο δρόμος στους αυτοκινητιστές; Πόσα χρήματα έχουν δαπανηθεί για μεγαλεπήβολα πάρκα με σιντριβάνια, ακριβά μάρμαρα και πλούσιο διάκοσμο; Μέσα σε ελάχιστο χρονικό διάστημα ρήμαξαν, λόγω κακοτεχνιών και έλλειψης συντήρησης;
Παρά το κλίμα γενικότερης παρακμής, η κατάσταση μπορεί ακόμα να αλλάξει προς το καλύτερο. Το βλέπεις από το γεγονός πως ολοένα και περισσότεροι συμπολίτες εμφανίζονται πρόθυμοι να δραστηριοποιηθούν. Ομάδες ποδηλατών, συλλογικότητες, τοπικοί σύλλογοι, περιβαλλοντικές και πολιτιστικές οργανώσεις κάνουν αισθητή την παρουσία τους, παρά τις αντίξοες συνθήκες. Όμως, ας είμαστε ρεαλιστές.
Για να γίνουμε ακόμα περισσότεροι και να επιφέρουμε ριζικές αλλαγές στην κινητοποίηση των πολιτών, στην ανάκτηση και το σεβασμό του δημόσιου χώρου, απαιτούνται δημόσιες πολιτικές. Πολιτικές που δεν χρειάζεται να είναι μαξιμαλιστικές ή ακριβείς, το αντίθετο μάλιστα.
Μικρές, έξυπνες πινελιές απαιτούνται κι ένας δημόσιος τομέας με ανοιχτά μάτια κι αυτιά. Ας καταργηθούν οι μίζες και η σπατάλη που παρατηρείται σχεδόν σε κάθε δημόσιο έργο. Ας συνομιλήσει η Πολιτεία με τους πολίτες κι ας τους ορίσει συνδιαμορφωτές της καθημερινότητας των δημόσιων χώρων, ακούγοντας την άποψή τους. Μόνο με αυτά μπορούν να γίνουν θαύματα. Η πολιτική δεν είναι μόνο οικονομία, είναι και αλλαγή κοινωνικού υποδείγματος. Χρειάζονται και τέτοιες προσπάθειες, μην το ξεχνάμε!
Πάρκα της Αθήνας: Τι έχει γίνει από το ‘90 μέχρι σήμερα;
Τη δεκαετία του ‘90 σχεδιάστηκε ένα δίκτυο μεγάλων πάρκων και χώρων πρασίνου στην Αθήνα για να αντιμετωπιστεί το τεράστιο έλλειμμα της πρωτεύουσας. Τότε, περί το 1996, εμφανίστηκε και στην Ελλάδα ο όρος Μητροπολιτικό Πάρκο, αναφερόμενος κυρίως στο Γουδή και το Ελληνικό. Όμως τι έχει γίνει από τότε μέχρι σήμερα;
Όπως εξηγεί ο καθηγητής Πολεοδομίας και επιστημονικός υπεύθυνος του Εργαστηρίου Αστικού Περιβάλλοντος του Εθνικού Μετσόβιου Πολυτεχνείου (ΕΜΠ) κ. Νίκος Μπελαβίλας, η Αθήνα σε αντίθεση με όλες τις μεγάλες ευρωπαϊκές πόλεις υστερεί σημαντικά στο θέμα των αστικών πάρκων. Για παράδειγμα, η Μαδρίτη διαθέτει τουλάχιστον δέκα μεγάλα πάρκα, εκ των οποίων το Casa de Campo έχει έκταση 17.220 στρ. Στη Βιέννη, το πασίγνωστο Wiener Prater έχει έκταση 12.870 στρ. Στο Παρίσι υπάρχουν δέκα μητροπολιτικής σημασίας χώροι πρασίνου, εκ των οποίων το Bois de Vincennes με 9.950 στρ., το Bois de Boulogne με 8.460 στρ. και το Parc de Saint Cloud με 4.600 στρ. ενώ στο Λονδίνο, η συνολική έκταση των βασιλικών και δημοτικών πάρκων της πόλης ανέρχεται σε 60.000 στρέμματα.
Σε αντίθεση η Αθήνα
Ο Ελαιώνας είναι το πλέον χαρακτηριστικό παράδειγμα χαμένης ευκαιρίας. Η έκταση των 8.300 στρ. προσφέρονταν για την ανάσα της Αθήνας. Με μικτές χρήσεις πρασίνου και βιοτεχνικού-βιομηχανικού πάρκου. Το μόνο μεγάλο έργο που δρομολογήθηκε από το 1991 μέχρι σήμερα είναι η κατασκευή του αθλητικού εμπορικού κέντρου της ΠΑΕ Παναθηναϊκός, το οποίο κάθε άλλο παρά «ανάσα» πρασίνου θα είναι για τους κατοίκους της πρωτεύουσας.
Στο Σελεπίτσαρι της Νίκαιας σχεδιάστηκε το 1992-1994 το «Πολιτιστικό Πάρκο Τέχνης και Άθλησης» σε έκταση 450 στρ. Το πάρκο δεν υλοποιήθηκε ποτέ. Αντίθετα, ο χώρος δεσμεύτηκε για την κατασκευή του τεράστιου ολυμπιακού συγκροτήματος της Άρσης Βαρών, στο οποίο πρόκειται να εγκατασταθεί το Πανεπιστήμιο Πειραιώς.
Το 1996-98 σχεδιάστηκε το Μητροπολιτικό Πάρκο Γουδή-Ιλισσός από το ΕΜΠ με εντολή του ΥΠΕΧΩΔΕ. Σε αυτό προβλεπόταν η δημιουργία μίας ζώνης μικτών λειτουργιών με πράσινο 4.500 στρ. και η οριοθέτηση ενός πυρήνα 950 στρ. αμιγώς υψηλού πρασίνου. Σήμερα δεν έχει γίνει ούτε ένα βήμα για την υλοποίησή του. Αντίθετα, ο χώρος συνεχίζει να τεμαχίζεται και να δομείται. Ολυμπιακές εγκαταστάσεις, υπουργικά κτίρια και νοσοκομειακές επεκτάσεις κατατρώγουν τον ελεύθερο χώρο.
Στα Τουρκοβούνια και το Γαλάτσι, η ιδέα ενός μεγάλου πάρκου 350 στρ., τορπιλίστηκε με την κατασκευή συγκροτήματος ολυμπιακών εγκαταστάσεων, οι οποίες μετασχηματίζονται σήμερα σε ένα γιγαντιαίο εμπορικό κέντρο.
Στη Φαληρική Ακτή, η έκταση των 1.000 στρ. δεσμεύτηκε αρχικά για «λυόμενες» ολυμπιακές εγκαταστάσεις που στην πορεία εξελίχθηκαν σε μόνιμα κτίρια. Στον Ιππόδρομο αναμένεται να προστεθούν τα κτίρια της Εθνικής Βιβλιοθήκης και του Μουσείου Σύγχρονης Τέχνης.
Το οικολογικό πάρκο μεταξύ των εκβολών του Ιλισού και του Κηφισού επρόκειτο να δημιουργηθεί το 2003-2004 αλλά δεν υλοποιήθηκε ποτέ. Από το σχεδιασμό της δεκαετίας του ’80 μέχρι σήμερα προχώρησε με επιτυχία μόνο η ενοποίηση των Αρχαιολογικών Χώρων της Αθήνας, αναβαθμίζοντας τους υπάρχοντες χώρους πρασίνου γύρω από την Ακρόπολη.
Δημιουργήθηκε επίσης το Πάρκο «Αντώνης Τρίτσης», στον Πύργο Βασιλίσσης σε έκταση 980 στρ. Το πάρκο σήμερα φθίνει λόγω της έλλειψης κονδυλίων.
Από τους υπόλοιπους πράσινους χώρους μεσαίου και μικρού μεγέθους, διασώζονται σε σχετικά καλή κατάσταση ο Εθνικός Κήπος, ο Λυκαβηττός, ο Αρδηττός, ο Λόφος Φινόπουλου, το Άλσος Νέας Σμύρνης, ο Λόφος Κολωνού και τα δημοτικά άλση Αιγάλεω και Περιστερίου. Στο Άλσος Νέας Φιλαδέλφειας απετράπη την τελευταία στιγμή η κατασκευή σταδίου και εμπορικού κέντρου σε τμήμα του. Πιέσεις δέχονται ο Λόφος Στρέφη λόγω εγκατάλειψης, το Ζάππειο, οι αλέες του οποίου έχουν μετατραπεί σε χώρο στάθμευσης, και το Πεδίο του Άρεως με καταπατήσεις και αυθαίρετα κτίσματα.
Συμπέρασμα:
Η Αθήνα βάσει του ρυθμιστικού σχεδίου της, θα μπορούσε και θα έπρεπε να εξασφαλίσει περισσότερα από 10.000 στρ. πράσινων χώρων αξιοποιώντας τις δημόσιες εκτάσεις της. Αυτό δεν έχει συμβεί. Οι ελεύθερες εκτάσεις δομήθηκαν από το δημόσιο και από τον ιδιωτικό τομέα ή εγκαταλείφθηκαν. Η περιβαλλοντική καταστροφή που προκλήθηκε από τις πυρκαγιές του 2007 στην Αττική πρέπει να οδηγήσει σε άμεση αναθεώρηση της στρατηγικής για το περιβάλλον στο Λεκανοπέδιο. Η δημιουργία ενός ενιαίου, ελεύθερου από ρύπανση, με υψηλό πράσινο και χωρίς δόμηση, Μητροπολιτικού Πάρκου στο Ελληνικό είναι ένας ρεαλιστικός στόχος για την ανάκτηση τμήματος του χαμένου πράσινου της Αθήνας.
Πεδίον του Άρεως: η παρακμή στο μεγαλείο της
Ο παλαιότερος «κήπος της Αθήνας» με έκταση 230 στρεμμάτων, δημιουργήθηκε το 1934 για να τιμηθούν οι αγωνιστές του 1821. Η αθηναϊκή κοινωνία «αγκάλιασε» εξαρχής την περιοχή, κτίσθηκαν τριγύρω όμορφα κτίρια και το ομώνυμο άλσος ευημερούσε και αποτελούσε το βασικό χώρο αναψυχής των Αθηναίων. Το 2008, αποφασίστηκε η ανάπλασή του, η οποία και ανατέθηκε στον αρχιτέκτονα Αλέξανδρο Τομπάζη. Δυστυχώς, όμως από τότε δεν υπήρξε κάποιος ουσιαστικός προγραμματισμός για την κατοπινή συντήρησή του. Σήμερα η παρακμή είναι προφανής: ελλιπής φωτισμός, σκουπίδια, διακίνηση ναρκωτικών και πορνεία, αποτελούν τα βασικά προβλήματα για τα οποία διαμαρτύρονται οι κάτοικοι της περιοχής. Με λίγα λόγια, ένα άλσος ξεχασμένο από τους κατοίκους, το Δήμο και τις Αρχές, τις όποιες υπεύθυνες Αρχές.
Κι όμως, το Πεδίον του Άρεως έχει πραγματικά όλα τα προσόντα να είναι ένα πρώτης τάξεως ευρωπαϊκό πάρκο. Βρίσκεται στην καρδιά της Αθήνας, έχει καλή συγκοινωνία, η στάση «Βικτώρια» και οι στάσεις λεωφορείων και τρόλεϊ είναι ακριβώς δίπλα, και προσφέρεται για περιπάτους και για άθληση για ένα μεγάλο μέρος κατοίκων του υποβαθμισμένου κέντρου κοντά στην Ομόνοια.
Μητροπολιτικό πάρκο Ελληνικού: τι συμβαίνει;
To Μητροπολιτικό Πάρκο του Ελληνικού είναι το όνομα που δίνεται σε μια πρόταση αξιοποίησης του χώρου του πρώην αεροδρομίου στο Ελληνικό. Η έκταση του πρώην Διεθνούς Αεροδρομίου Ελληνικού είναι 5.300 στρέμματα. Το Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο έχει από το 2011 εκπονήσει μια ολοκληρωμένη μελέτη, με την οποία αποδεικνύεται ότι υπάρχει βιώσιμο σενάριο για ένα Πάρκο που θα αποδίδει και θα δώσει ανάσα σε όλη την Αθήνα, αρκεί να υπάρξει πολιτική βούληση.
Όπως εξηγεί αναλυτικά ο καθηγητής Νίκος Μπελαβίλας, για το Ελληνικό προτάθηκε η δημιουργία ενός πάρκου που θα συνδυάζει υψηλό και χαμηλό πράσινο, η οποία θα αποτελεί εξαιρετικό πόλο έλξης των Αθηναίων, μαζί με ελεύθερη και αποκατεστημένη ακτογραμμή με χρήσεις που θα εξυπηρετούν τις κοινωνικές ανάγκες των κατοίκων του Λεκανοπεδίου.
Πώς θα γίνει αυτό;
Μέσω της επανάχρησης του τεράστιου αριθμού κτιρίων και της αξιοποίησης των υπαρχουσών λειτουργιών και χρήσεων. Σήμερα στο Ελληνικό υπάρχουν περισσότερα από 400 κτίρια, η πλειοψηφία των οποίων είτε χρησιμοποιείται, είτε μπορεί να χρησιμοποιηθεί. Ας δούμε τις χρήσεις συνοπτικά πώς κατανέμονται και ποιες είναι: Αθλητισμός, Πολιτισμός, Έρευνα-Εκπαίδευση, Πρόνοια, Αναψυχή, Διοίκηση, Υπηρεσίες, Τοπικό Εμπόριο, Συνέδρια και Εκθέσεις.
Οι ισχυροί πόλοι
- Το θεματικό θαλάσσιο και αρχαιολογικό πάρκο Σαρωνικού με τρεις κύριους λειτουργικούς πόλους – οι αρχαιολογικές συλλογές που είναι ήδη εγκατεστημένες στα hangar με τα αρχαία και νεώτερα μνημεία του Ελληνικού συγκροτούν το κλειστό και ανοικτό (open-air) μουσείο των ευρημάτων του νότου του Σαρωνικού. Το ΕΛΚΕΘΕ όπως λειτουργεί σήμερα, σε συνδυασμό με ένα ερευνητικό-εκπαιδευτικό ενυδρείο συγκροτούν μαζί με την αναβίωση της ακτής και των εκβολών των ρεμάτων το θαλάσσιο και παράκτιο πάρκο.
- Το Μουσείο Πολιτικής και Πολεμικής Αεροπορίας, το οποίο περιλαμβάνει τα ιστορικά κτίρια του αεροδρομίου, τα αεροπλάνα και τον εξοπλισμό, τις ιστορικές εγκαταστάσεις ραντάρ και το ήδη εγκατεστημένο Μουσείο της Ολυμπιακής Αεροπορίας, με προσβάσεις από τη γραμμή τραμ και τη λεωφόρο Ποσειδώνος.
- Ο μητροπολιτικός αθλητικός πόλος Ελληνικού με ανοικτές εγκαταστάσεις λαϊκού αθλητισμού και ναυταθλητισμού στον Άγιο Κοσμά και εγκαταστάσεις επαγγελματικού πρωταθλητισμού στο συγκρότημα των ολυμπιακών αγώνων με προσβάσεις από τη γραμμή τραμ και τη λεωφόρο Ποσειδώνος.
- Το συνεδριακό και εκθεσιακό κέντρο Ανατολικού Αεροσταθμού στο υψηλής αρχιτεκτονικής αξίας διατηρητέο κτίριο του Eero Saarinen με πρόσβαση από το σταθμό του μετρό και τη Λ. Βουλιαγμένης
- Το τοπικό κέντρο δημοτικών, διοικητικών και κοινωνικών υπηρεσιών και υπηρεσιών μικρής κλίμακας στην πρώην Αμερικανική Βάση για τις ανάγκες των γύρω δήμων, στο οποίο περιλαμβάνεται και το Μητροπολιτικό Κοινωνικό Ιατρείο Ελληνικού, με την τεράστια κοινωνική προσφορά του σε αυτή τη φάση τις κρίσης.
- Το κέντρο ήπιας αναψυχής στο πρώην ολυμπιακό σλάλομ κανόε-καγιάκ.
Τέλος, διατηρούνται οι εγκαταστάσεις του FIR Αθηνών, της Πολιτικής Αεροπορίας, της ΕΜΥ, όπως και οι εγκαταστάσεις μεταφορών (Τραμ, ΚΤΕΟ, ΕΘΕΛ). Το πάρκο ολοκληρώνεται με τις κατακόρυφες συνδέσεις πεζών, ποδηλάτων και τραμ που συνδέουν τη λ. Ποσειδώνος με τη λ. Βουλιαγμένης και τους δύο νέους σταθμούς μετρό μέσω των ζωνών πρασίνου.
Η πρόταση για τη δημιουργία Μητροπολιτικού Πάρκου υψηλού πρασίνου με ήπιες χρήσεις πολιτισμού, αθλητισμού, έρευνας και κοινωνικών εξυπηρετήσεων είναι ένα σενάριο εφικτό και άμεσα υλοποιήσιμο, με χαμηλό ρίσκο καθώς ξεκινάει με ασφαλείς χαμηλούς προϋπολογισμούς και εξελίσσεται με βάση τη σταδιακή ανάπτυξη των ανταποδοτικών χρήσεων. Μπορεί να δημιουργήσει πραγματικές θέσεις εργασίας και συνολικά έχει υψηλό κοινωνικό και περιβαλλοντικό όφελος, καθώς εξασφαλίζει ανοικτό πράσινο δημόσιο χώρο για όλη την Αθήνα.
Πηγή: NaturaNrg #63
