Επηρεάζουν όλες τις δραστηριότητες του ανθρώπινου οργανισμού, από τους χτύπους της καρδιάς μέχρι τη δυνατότητα να σκεπτόμαστε. Αποτρέπουν την εμφάνιση σοβαρών ασθενειών και βοηθούν κάθε όργανο στο σώμα μας να λειτουργεί σωστά. Παράλληλα χαρίζουν λαμπερό δέρμα, γερά νύχια και υγιή μαλλιά. Όλα αυτά ποιά; Τα ω-λιπαρά!
Του Γεωργίου Μανουσάκη, ομότιμου καθηγητή Χημείας* Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης
Προστασία από ασθένειες
Γνωρίζουμε ότι λόγω κληρονομικότητας κάποια άτομα είναι περισσότερο επιρρεπή σε ορισμένες σοβαρές ασθένειες γιατί, όπως έχει διαπιστωθεί πριν από λίγα χρόνια, κάτι τέτοιο είναι «γραμμένο» στα γονίδιά τους, στο DNA τους. Σύμφωνα, όμως, με την επιγενετική, τα γονίδια αυτά παραμένουν αδρανή, μέχρις ότου δημιουργηθούν οι κατάλληλες προϋποθέσεις για να δραστηριοποιηθούν και να εμφανιστεί η κληρονομική ασθένεια. Με την αυξημένη όμως κατανάλωση ω-3 λιπαρών οξέων, μπορεί να καθυστερήσει ή, ακόμη, και να αποτραπεί η δραστηριοποίηση ορισμένων γονιδίων και να αποφύγουμε την εμφάνιση σοβαρών ασθενειών, όπως είναι οι καρδιοπάθειες, οι αρθρίτιδες, ο διαβήτης, ο καρκίνος κ.ά.
Για τους λόγους αυτούς, πρέπει να φροντίζουμε να υπάρχει πάντα στο διαιτολόγιό μας επάρκεια ω-λιπαρών οξέων, επειδή ο οργανισμός δεν έχει τη δυνατότητα να τα συνθέτει από άλλες ουσίες, αλλά είναι υποχρεωμένος να τα προμηθεύεται αποκλειστικά από τις τροφές.
Τα ω-λιπαρά οξέα είναι πολύ σημαντικά τόσο για τη σωματική όσο και την ψυχική μας υγεία, διότι βοηθούν κάθε κύτταρο, κάθε ιστό και κάθε όργανο του σώματός μας να λειτουργεί σωστά, όπως τα έχει προγραμματίσει η φύση. Σε ανεπάρκεια ω-λιπαρών οξέων αποδίδονται περισσότερες από 60 ασθένειες, από τις πιο ανώδυνες μέχρι τις πιο σοβαρές. Από την ακμή, το διαβήτη, την Αλτσχάιμερ μέχρι και τον καρκίνο. Γιατί όμως;
Από την ανεπάρκεια…
Για να εξασφαλίσει όμως κάποιος την απαραίτητη επάρκεια χρειάζεται να καταναλώνει τρόφιμα πλούσια σε ω-λιπαρά οξέα, όπως είναι τα ψάρια, τα αυγά, ο λιναρόσπορος, τα καρύδια. Μικρότερες ποσότητες ω-λιπαρών οξέων έχουν και ορισμένα λαχανικά με πράσινα φύλλα.
Για ειδικούς λόγους, όμως, οι οποίοι στην εποχή μας δεν είναι λίγοι, όπως η κακή διατροφή, η ρύπανση, το άγχος, η αδυναμία αξιοποίησης των ω-λιπαρών οξέων λόγω έλλειψης βιταμινών ή ιχνοστοιχείων, μπορεί να έχουμε ανεπάρκεια ω-λιπαρών οξέων. Έτσι ακόμη και στις ευημερούσες οικονομικά κοινωνίες, μπορεί να εμφανιστεί ανεπάρκεια ω-λιπαρών οξέων, όπως συμβαίνει στο 1/3 του πληθυσμού των Η.Π.Α. Σε αυτές τι περιπτώσεις θα πρέπει να καταφεύγουμε σε ειδικά
διατροφικά συμπληρώματα.
…στα συμπληρώματα
Τα συνήθη συμπληρώματα ω- λιπαρών που κυκλοφορούν στο εμπόριο είναι κυρίως τα ιχθυέλαια μέσα σε ειδικά φιαλίδια ή σε κάψουλες. Το πιο γνωστό ιχθυέλαιο είναι το λάδι που παίρνουμε από το ήπαρ του ψαριού μουρούνα, το γνωστό μουρουνέλαιο, το οποίο είναι πολύ καλή πηγή ω-λιπαρών οξέων, αλλά και βιταμινών Α και D. Το μουρουνέλαιο όμως, έχει άσχημη μυρωδιά και γεύση.
Ειδικά για τα παιδιά, διατίθενται μουρουνέλαια τα οποία έχουν υποστεί ήπια επεξεργασία και έχουν προστεθεί σ’ αυτά φυσικές ουσίες, οι οποίες τους δίνουν γεύση λεμονιού ή άλλων φρούτων. Επίσης, διατίθενται στο εμπόριο, από σοβαρές εταιρείες, ζελεδάκια τα οποία έχουν ευχάριστη γεύση φρούτων, χωρίς τεχνητά χρώματα ή γλυκαντικές ύλες.
* Ο Γ. Μανουσάκης είναι συγγραφέας του βιβλίου «Ωμέγα λιπαρά οξέα στην υγεία μας».
