Το ξίδι είναι ένα από τα πιο παλιά υλικά που χρησιμοποιήθηκαν στη διατροφή. Το πιο κοινό ξίδι είναι αυτό του κρασιού, ενώ το πιο εκλεπτυσμένο και ακριβό είναι το βαλσάμικο. Υπάρχουν όμως και άλλα είδη, λιγότερο γνωστά αλλά ιδιαίτερα ντελικάτα, όπως αυτό από ρύζι ή από μήλα, που μπορούν να δώσουν μια διαφορετική γεύση στα πιάτα σας.
Ανακαλύψτε τις διαφορές και τα κοινά τους σημεία και μάθετε ποια μπορούν να βοηθήσουν στην αποτοξίνωση, να ανακουφίσουν από ασθένειες που προκαλούν πόνο ή να επιταχύνουν το μεταβολισμό και τις καύσεις του οργανισμού.
Η λέξη «ξίδι – όξος» όξινος, (οξ+ινος), συντίθεται από τις λέξεις «οίνος» και «ξινός». Όπως υποδηλώνει το όνομά του, το ξίδι είναι ένα κρασί που έγινε ξινό υπό την επίδραση ορισμένων βακτηρίων. Κανείς δεν το έχει εφεύρει. Μάλλον, μια μέρα κάποιος είχε την καλή ιδέα να δοκιμάσει ένα παλιό ξεχασμένο κρασί. Αναφέρεται ότι αυτό συνέβη τουλάχιστον πριν 5000 χρόνια, πιθανότατα σε διαφορετικά μέρη. Πάντως ήταν γνωστό στη Μέση Ανατολή και στην Κίνα.
Κατά τους κλασικούς χρόνους, στην περιοχή της Αττικής ονομαζόταν «Αττικόν ήδυσμα». Οι Έλληνες χρησιμοποίησαν ευρύτατα το ξίδι στη μαγειρική και μάλιστα είναι οι πρώτοι που διέκριναν διαφορές στην ποιότητα σύμφωνα με τον τόπο προέλευσης. Έτσι αναφέρονται ως καλύτερα τα ξίδια από τον Σφηττό (Αττική), τις Κλεωνές (Νεμέα), την Κνίδο (δωρική πόλη της Μ.Ασίας), τη Δεκέλεια (Αττική) και την Αίγυπτο. Οι αρχαίοι γιατροί Ιπποκράτης και Γαληνός χρησιμοποίησαν το ξίδι στην ιατρική.
Ευεργετικό στην υγεία
Σύμφωνα με τις έρευνες που έχουν δημοσιευτεί στο έγκριτο επιστημονικό περιοδικό «Journal of Food Science», το ξίδι περιέχει αντιοξειδωτικά που είναι δυνατόν ενδεχομένως να περιορίσουν την επίσπευση του γήρατος, τον καρκίνο και νευροεκφυλιστικές νόσους του εγκεφάλου. Επίσης, εμφανίζει θετική επίδραση στην καρδιαγγειακή υγεία και την αρτηριακή πίεση, έχει αντιβακτηριακή δράση, συντελεί στη μείωση της επίπτωσης του διαβήτη και προσδίδει αυξημένη δύναμη μετά την άσκηση.
Επιπλέον έρευνες έδειξαν ότι άνθρωποι που κατανάλωναν ξίδι μπορεί ενδεχομένως να έχουν μειωμένη όρεξη. Η χρήση του ξιδιού για την αποτοξίνωση του οργανισμού χρονολογείται από την εποχή του Ιπποκράτη, ο οποίος συνέστησε μηλόξιδο για τη θεραπεία των πόνων στις αρθρώσεις, στα πεπτικά προβλήματα και τις αιματολογικές διαταραχές.
Ξίδι από κρασί
Το ξίδι από κρασί προλαμβάνει την κολίτιδα και τους εμμηνορροϊκούς πόνους
Κυκλοφορεί σε λευκό, ροζέ και κόκκινο χρώμα, ανάλογα το κρασί που έχει χρησιμοποιηθεί για την παραγωγή του. Η οξύτητά του δεν πρέπει να είναι χαμηλότερη του 6%. Είναι σημαντικό το κρασί να μην περιέχει πρόσθετα και να μην έχει παστεριωθεί. Η γεύση του είναι πιο έντονη αν έχει παραχθεί από κόκκινο κρασί.
Άλλες χρήσεις
- Αν σας τσιμπήσει μέλισσα ή άλλο έντομο, ή αν σας ακουμπήσει μέδουσα στη θάλασσα, ταμπονάρετε την περιοχή χρησιμοποιώντας ένα πανί εμποτισμένο με ξίδι από κρασί.
- Προσθέσετε στο νερό με το οποίο κάνετε το τελευταίο ξέβγαλμα μερικές σταγόνες ξυδιού και ανακτήστε τη λάμψη των μαλλιών σας.
- Χρησιμοποιήστε ξίδι από λευκό κρασί για να κάνετε αστράψετε επιφάνειες από ατσάλι, γυαλί ή κρύσταλλο.
Ξίδι από μήλο
Προέρχεται από το μηλίτη και είναι αρκετά διαδεδομένο στις χώρες της Βόρειας Ευρώπης. Το άρωμά του είναι ντελικάτο, ελαφρώς φρουτώδες και γλυκόπικρο. Το μηλόξιδο είναι ένα υλικό παραδοσιακής θεραπευτικής γνωστό από την αρχαιότητα. Aποτελούσε βασική προμήθεια κατά τις εκστρατείες. Οι στρατιώτες συνήθιζαν να χύνουν μια γουλιά στο νερό που έπιναν για να τους δίνει γεύση, να τους δροσίζει και να προστατεύει την υγεία τους. Οι αρχαίοι το χρησιμοποιούσαν ως συντηρητικό τροφίμων, οι Ασσύριοι και οι Βαβυλώνιοι φρόντιζαν με αυτό τις μολυσμένες πληγές, πολλοί λαοί το έπιναν σε περιπτώσεις πεπτικών ενοχλήσεων.
Οφέλη για τον οργανισμό
Το μηλόξιδο σάς βοηθάει να εξισορροπήσετε τα επίπεδα καλίου και νατρίου στον οργανισμό, κάνοντάς σας να νιώθετε γεμάτοι ενέργεια. Το μηλόξιδο αναζωογονεί τον οργανισμό, δραστηριοποιεί τον μεταβολισμό διευκολύνoντας τις καύσεις έχοντας κερδίσει τον τίτλο του πιο κατάλληλου για δίαιτες ξιδιού. Διαλύστε ένα κουταλάκι μηλόξιδο σε ένα ποτήρι νερό και πιείτε το αργά πριν από το κάθε γεύμα σας.
Άλλες χρήσεις
- Φτιάξτε φυσική οδοντόπαστα ανακατεύοντας ένα κουταλάκι ξίδι με δύο κουταλιές ψιλό θαλασσινό αλάτι. Η συστηματική χρήση, προλαμβάνει τον σχηματισμό πέτρας.
- Ρίξτε στο ζεστό νερό της μπανιέρας σας ένα ποτήρι μηλόξιδο. Βυθιστείτε μέσα για ένα τέταρτο και αμέσως θα δείτε το δέρμα σας να «σφίγγει».
- Ρίξτε δύο ποτήρια μηλόξιδο σε μία κατσαρόλα, βράστε το νερό, εισπνεύστε τον ατμό και γλιτώστε από τους πονοκεφάλους κι από την καταρροή.
Ξίδι από ρύζι
Καθαρίζει τον οργανισμό από τις τοξίνες. Χρησιμοποιήστε το για πιάτα με ψάρι και το συκώτι σας θα σας ευγνωμονεί.
Είναι ιαπωνικής καταγωγής και έχει πολύ ανοιχτό χρώμα. Γίνεται με τη ζύμωση του περίφημου σάκε (κρασί από ρύζι). Η γεύση του είναι ντελικάτη και λιγότερο όξινη από αυτήν που έχει το ξίδι του κρασιού.
Δεν υπάρχει σούσι χωρίς ξίδι από ρύζι. Ακόμη, μπορείτε να αντικαταστήσετε με αυτό το λεμόνι για τα ωμά ή ψητά θαλασσινά, τις σαλάτες θαλασσινών, τα ψάρια στο φούρνο ή τα ψητά κρέατα.
Οφέλη για τον οργανισμό
Δρα σε δύο μέτωπα: προλαμβάνει τον σχηματισμό άχρηστων ουσιών και αποτοξινώνει το συκώτι. Χάρη στα 20 αμινοξέα και τα 16 οργανικά οξέα που περιέχει, το εν λόγω ξίδι προστατεύει τον οργανισμό από την πρόωρη γήρανση και προλαμβάνει την αθηρόσκληρωση. Επίσης ασκεί αποτοξινωτική δράση στο ήπαρ.
Άλλες χρήσεις
- Ανακατέψτε δύο κουταλάκια ζάχαρη με δύο κουταλάκια ξύδι ρυζιού και ρίξτε το στο βάζο του μαραμένου φυτού. Ποτίστε το και δείτε το να αναγεννιέται πολύ σύντομα.
- Φτιάξτε ένα ισχυρό καθαριστικό ανακατεύοντας μισή ποσότητα χλιαρό νερό με μισή ποσότητα ξίδι ρυζιού. Στη συνέχεια, βουτήξτε μέσα ένα πανί, στραγγίξτε το και περάστε με αυτό τους επίμονους λεκέδες σε καναπέδες και χαλιά. Προσοχή: ελέγξτε ότι το μίγμα δεν ξεθωριάζει τα χρώματα χρησιμοποιώντας το νωρίτερα σε μία κρυφή γωνία του υφάσματος.
Βαλσάμικο ξίδι
Δώστε γεύση σε όλα τα πιάτα σας. Έχει ένα άρωμα έντονο και ντελικάτο ταυτόχρονα. Περιέχει πολύτιμες αντιγηραντικές ουσίες.
Το αυθεντικό κατάγεται στη Μόντενα της Ιταλίας. Έχει βαθύ χρώμα, υπέροχο άρωμα και πλούσια γεύση, είναι ελαφρώς πιο συμπυκνωμένο από το ξίδι κρασιού και απογειώνει τη γεύση σε όλα τα πιάτα. Αν και όχι με την αντίστοιχη γεωγραφική ένδειξη, πολλές περιοχές παράγουν αντίστοιχο ξίδι και εδώ και κάποια χρόνια μπορούμε να βρούμε πολύ καλής ποιότητας ελληνικό ξίδι βαλσάμικο, τόσο κόκκινο όσο και λευκό, που παράγεται από σταφύλια που τους έχει αφαιρεθεί η φλούδα. Επίσης, με έξτρα βράσιμο και συμπύκνωση αλλά και πρόσθετες γεύσεις παράγονται οι πολύ δημοφιλείς κρέμες βαλσαμικού ξιδιού.
Οφέλη για τον οργανισμό
Περιέχει το οξικό οξύ που λειαίνει το δέρμα, προκαλώντας ένα φυσικό πίλινγκ κάνοντας την επιδερμίδα να ακτινοβολεί. Οι βιταμίνες Α και C ασκούν αντιοξειδωτική δράση, καταπολεμούν τις ελεύθερες ρίζες, και προλαμβάνουν την πρόωρη γήρανση.
- Προσθέστε μερικές σταγόνες βαλσάμικο ξίδι στη συνηθισμένη κρέμα σώματος που χρησιμοποιείτε και πραγματοποιήστε μασάζ με ανοδικές κινήσεις. Το ξίδι χαρίζει ελαστικότητα και τονώνει το δέρμα.
Της Μαρίας Γκέκα
