Αύξηση της βίας καταγράφουν οι έρευνες καθημερινά που την αποδίδουν στην έντονη οικονομική κρίση και τη ψυχολογική πίεση που υφίστανται όλοι.
Σεξουαλική κακοποίηση, ξυλοδαρμός, απειλές, ψυχολογική πίεση, ταπείνωση. Η βία έχει πολλά πρόσωπα και προσωπεία.
♥ της Ευαγγελίας Παπαδοπούλου, σύμβουλος ψυχολογίας
Κακοποίηση παιδιών και γυναικών
Σύμφωνα με υπολογισμούς, βασισμένους σε στοιχεία διάφορων ερευνών της εγκληματολόγου του Ινστιτούτου Υγείας του Παιδιού, Ειρήνης Φερέτη, κάθε χρόνο στην Ελλάδα 5.000 – 10.000 παιδιά προσχολικής ηλικίας υφίστανται κακοποίηση ή παραμέληση από το οικογενειακό τους περιβάλλον ενώ περισσότερες από 2.000 γυναίκες κατήγγειλαν ότι κακοποιήθηκαν και ζήτησαν βοήθεια.
Οι κραυγές του διπλανού σπιτιού, μάς αφορούν όλους
Γυναίκα 40-55 ετών Ελληνίδα είναι το προφίλ της γυναίκας που δέχεται σε μεγαλύτερο ποσοστό βία. Σύμφωνα με τα στοιχεία της Γενικής Γραμματείας Ισότητας των δύο Φύλων πάνω από 2.000 άτομα επικοινώνησαν για άμεση συμβουλευτική υποστήριξη. Από τις 1.247 κλήσεις που αφορούν σε καταγγελίες των ίδιων των κακοποιημένων γυναικών οι 1.082 κλήσεις (87%) αφορούν περιπτώσεις ενδοοικογενειακής βίας από σύζυγο/σύντροφο, οι 46 κλήσεις (4%) σεξουαλικής παρενόχλησης, και οι 20 κλήσεις για βιασμό ενώ 112 κλήσεις (9%) αφορούσαν σε καταγγελία άλλων μορφών βίας πέραν των παραπάνω.
Η σύμβουλος ψυχολογίας Ευαγγελία Παπαδοπούλου ερμηνεύει το φαινόμενο και μας εξηγεί τι μπορούμε να κάνουμε οι ίδιες οι γυναίκες ώστε να μην θυματοποιηθούμε.
«Το θέμα της Κακοποίησης της Γυναίκας έχει βαθιές ρίζες που συνυφαίνονται με την ιστορία και την εξέλιξη των ανθρώπινων κοινωνιών. Συνεπώς, ο μελετητής που επιθυμεί να προσεγγίσει αυτό το θέμα με σεβασμό και με πρόθεση να έχει μια ολοκληρωμένη κατανόηση, θα χρειαστεί να διερευνήσει ιστορικά και σε βάθος τις κοινωνικές, πολιτισμικές, πνευματικές-φιλοσοφικές και ψυχολογικές διαστάσεις αυτού του θέματος και να απαντήσει σε ερωτήματα, όπως:
–πώς και γιατί η γυναίκα από την ιερή και σεβαστή θέση της βρέθηκε σε θέση σκλάβας;
–τι συνέβη σ’ αυτές τις κοινωνίες;
–ποιος ήταν ο ρόλος της θρησκείας στην υποτίμηση της γυναίκας;
–με ποιους τρόπους οι κοινωνικές, οικονομικές, θρησκευτικές και οικογενειακές παραδόσεις διαιωνίζουν την εκμετάλλευση των γυναικών;
–πόσο αληθινά απελευθερωμένη είναι η γυναίκα σήμερα;
Η σωματική κακοποίηση είναι μόνο μία από τις μορφές της βίας
Συνήθως, η κακοποίηση συμβαίνει πρώτα σε διανοητικό και σε συναισθηματικό επίπεδο για να καταλήξει στη συνέχεια στο σωματικό επίπεδο. Η διανοητική κακοποίηση αναφέρεται στο συνειδητό και κυρίως υποσυνείδητο προγραμματισμό των ανθρώπων και υποστηρίζεται από ένα ολόκληρο σύστημα πεποιθήσεων για το ‘πώς πρέπει να είναι’ κάποιος για να θεωρείται ‘καλός’, ‘σωστός’, ‘φυσιολογικός’, ‘δυνατός’, ‘αποδεκτός’ κ.λπ. άνθρωπος.
Για παράδειγμα, εάν μια γυναίκα μεγαλώνει κι εκπαιδεύεται σε ένα περιβάλλον όπου, οι κοινωνικές, θρησκευτικές και οικογενειακές παραδόσεις υποστηρίζουν την πεποίθηση ότι, ‘μια γυναίκα είναι δυνατή και καταξιωμένη μόνο αν έχει έναν άντρα δίπλα της’ ή ότι, ‘δεν μπορεί από μόνη της και δεν έχει δικαίωμα στην ελευθερία, τη χαρά και την αληθινή δύναμη’ τότε, μια τέτοια γυναίκα, λόγω της ανάγκης της για αποδοχή και ασφάλεια ταυτίζεται με το περιβάλλον της και υποσυνείδητα τοποθετεί την αξία, τη δύναμη και την ασφάλειά της έξω από τον εαυτό της.
Μ’ αυτό τον τρόπο αρνείται την προσωπική της αξία και θα προσπαθεί να την αποδείξει με τρόπους αποδεκτούς από τους άλλους, δεν θα νιώθει άνετα όταν είναι μόνη, δεν θα εμπιστεύεται τον εαυτό της και θα επιδιώκει την ‘ελευθερία’ της μέσω ενός άντρα. Με αυτές τις πεποιθήσεις, δηλαδή, αδιόρατα είναι ήδη προγραμματισμένη να επιτρέψει η ίδια, υποσυνείδητα, την καταπάτηση της ισότητάς της, παρότι σε συνειδητό επίπεδο θα υποστηρίζει την ισότητα!
Η συναισθηματική κακοποίηση
Aναφέρεται σε όλα τα αρνητικά πρότυπα συμπεριφοράς και τους ρόλους που ταυτίστηκε συνειδητά ή υποσυνείδητα μια γυναίκα, καθώς και στις συναισθηματικές διαπλοκές και αρνητικούς τρόπους ‘κάλυψης’ των ψυχοσυναισθηματικών της αναγκών από την παιδική της ηλικία. Έτσι, για παράδειγμα, μια γυναίκα που ταυτίστηκε συναισθηματικά με το γονιό που θεώρησε ως ‘αδύναμο’, θα κουβαλάει υποσυνείδητα φόβο και θυμό για το γονιό που θεώρησε ως ‘δυνατό’ και θα έχει την τάση να συμπιέζει τα συναισθήματά της, θεωρώντας τα αρνητικά ή αδυναμία, ενώ, παράλληλα, θα προσπαθεί να αποδείξει την αξία της αντιγράφοντας το ‘δυνατό’ γονιό. Σ’ αυτή την περίπτωση, μια άλλη τάση της θα είναι να φροντίζει, να αναλαμβάνει ή να παίρνει το βάρος όλων όσων θεωρεί ‘αδύναμους’ (σύνδρομο ‘σωτήρα’, ‘παιδί-γονέας’ κ.λπ.), προκαλώντας συναισθηματική ανισορροπία στη ζωή και τις σχέσεις της.
Ή, αν στο περιβάλλον που μεγάλωσε μια γυναίκα δεν υπήρχαν συνθήκες αγάπης, συχνά, στην ενήλικη ζωή της, θα έχει την τάση να αναζητά την ‘ασφάλεια’ στις επίπονες σχέσεις. Ένα άλλο παράδειγμα, που συναντά κανείς συχνά σε πατριαρχικές κοινωνίες όπου τα οικογενειακά πρότυπα υποστηρίζουν τα παραδοσιακά συστήματα ρόλων του άντρα και της γυναίκας, είναι η περίπτωση της γυναίκας που ενώ θέλει να ζήσει ελεύθερη και ανεξάρτητη και συνεπώς, συναισθηματικά έχει ανάγκη από υποστήριξη, κατανόηση κι ενθάρρυνση για να μάθει να εμπιστεύεται τον εαυτό της, οι γονείς της υπηρετούν πιστά τους παραδοσιακούς τους ρόλους, με τους οποίους είναι ταυτισμένοι, και συγχέουν την υποστήριξη και προστασία με τον έλεγχο, τη χειραγώγηση και τη βία.
Η σωματική κακοποίηση
Αναφέρεται σε όλους τους τρόπους αρνητικής μεταχείρισης του φυσικού σώματος μιας γυναίκας και η άσκηση βίας σε αυτό, από τις απάνθρωπες συνθήκες εργασίας μέχρι τη σεξουαλική βία. Όμως, υπάρχουν και πιο ‘ήπιες’ μορφές σωματικής κακοποίησης, όπως οι εξαντλητικές δίαιτες, το κάπνισμα και άλλες μορφές αυτοτιμωρίας που η ίδια επιβάλει στον εαυτό της, συχνά στο όνομα της ομορφιάς ή της ισότητας, όπως οι άλλοι έχουν ορίσει αυτές τις έννοιες και η ίδια απλώς τις έχει δεχτεί υποσυνείδητα, λόγω της διανοητικής και συναισθηματικής της κακοποίησης. Δηλαδή μια γυναίκα, διανοητικά και συναισθηματικά κακοποιημένη, είναι προγραμματισμένη να επιτρέψει η ίδια, με τον ένα ή τον άλλο τρόπο, και τη σωματική της κακοποίηση.
Αυτός ο φαύλος κύκλος θα σταματήσει μόνο από την ίδια όταν θελήσει αποφασιστικά να πάρει την ευθύνη να γνωρίσει τον αληθινό της εαυτό και να εκπαιδευτεί σε τρόπους αληθινής ενδυνάμωσης! Να μπει σε μια διαδικασία επανεκπαίδευσης του εαυτού της ώστε να απελευθερωθεί από τα υποσυνείδητα διανοητικά και συναισθηματικά προγράμματα που την κακοποιούν, απομακρύνοντάς την συστηματικά από την αληθινή της δύναμη. Η κάθε γυναίκα έχει την ευθύνη, καταρχήν, απέναντι στον εαυτό της, να θεραπευτεί από την κακοποίηση μέσα της και να ορίσει η ίδια τον εαυτό της! Βγαίνοντας από την παθητικότητα και τη συμμόρφωση η ίδια, θα γίνει ένα θετικό παράδειγμα τόσο για τα παιδιά της όσο και για κάθε άντρα που επιθυμεί να έχει δίπλα του μια ισότιμη γυναίκα! Μια τέτοια γυναίκα την έχει σήμερα ανάγκη η κοινωνία περισσότερο από ποτέ!».
Που να απευθυνθείτε:
- Κέντρα Υποδοχής Κακοποιημένων Γυναικών:
Αθήνα: 210 5235318, 210 5235250
Πειραιάς: 210 4112091, 210 4129101 .
- Γραμμή ΣΟΣ «Δίπλα σου»: 800.11.88881, 210 7786800
- Σύνδεσμος για τα Δικαιώματα της γυναίκας- Παροχή δωρεάν νομικών συμβουλών: 210 3616232 (18.00 -20.00).
Πηγή: Naturarng#22o, www.naturanrg.gr
